Nhân loại đã dùng hết lượng tài nguyên mà Trái Đất có thể đáp ứng năm nay

Trong vòng 7 tháng đầu năm 2018, nhân loại đã dùng hết lượng tài nguyên mà Trái Đất có thể đáp ứng trong 1 năm. Cũng có nghĩa là từ nay cho đến cuối năm, chúng ta sẽ phải “lạm quỹ” thiên nhiên để đáp ứng các nhu cầu sống của mình.

Con người phát triển được như ngày hôm nay phần lớn cũng là nhờ tận dụng tài nguyên thiên nhiên. Nhưng tài nguyên thì có hạn, dù là gỗ trong rừng hay quặng dưới lòng đất. Tốc độ khai thác thì nhanh, trong khi tốc độ hồi phục của Trái đất thì chậm. Nếu cứ sử dụng vô tội vạ, chẳng mấy chốc tài nguyên sẽ cạn kiệt.

Chính vì thế, Global Footprint Network kết hợp cùng WWF (Quỹ quốc tế bảo vệ thiên nhiên) đã đặt ra một ngày trong năm, với cái tên Earth Overshoot Day (tạm dịch: ngày Trái đất vượt hạn). Đây là ngày các nhu cầu về hàng hóa và dịch vụ của nhân loại – còn gọi là dấu chân sinh thái (ecological footprint) – đã vượt quá những gì Trái Đất có thể đáp ứngtrong một năm. Các nhu cầu này có thể kể đến như: nhu cầu về rau củ quả, thịt, cá, gỗ, vải và quần áo, lượng khí thải CO­2…

Global Footprint Network là một tổ chức phi chính phủ, chuyên nghiên cứu và theo dõi tốc độ sử dụng tài nguyên của con người, cùng mức độ tác động đến thiên nhiên do con người gây ra.

Kết quả tính toán mà Global Footprint và WWF có được dựa trên phân tích về chỉ số nhu cầu của loài người, qua rất nhiều hành động như thải carbon vào khí quyển, nguồn tài nguyên tiêu thụ trong các lĩnh vực như thủy sản, chăn nuôi gia súc, cây trồng, xây dựng, sử dụng nước và tốc độ phục hồi tài nguyên của hành tinh.

Và Overshoot Day của năm 2018 đã qua rồi – chính là ngày 1/8.

Đặc biệt, vì con người ngày càng có xu hướng sử dụng nhiều tài nguyên hơn, nên ngày này đến còn sớm hơn năm 2017 một ngày. Và năm 2018 cũng là thời điểm Overshoot Day đến sớm nhất kể từ khi ngày này được lập ra vào năm 1986.

Trong lịch sử, loài người luôn cố gắng kiểm soát sức tiêu thụ dưới ngưỡng cho phép, nhưng từ năm 1970, chúng ta đã luôn “lấn vạch”. Tuy nhiên nghiêm trọng hơn, thời gian chúng ta vượt ngưỡng ngày càng ngắn. Vào thập niên 1970, loài người vượt ngưỡng vào những ngày cuối cùng của tháng 12, còn hiện nay thì chỉ sau 8 tháng.

Các tổ chức này cảnh báo để đáp ứng như cầu của nhân loại, mỗi năm loài người cần tiêu thụ lượng tài nguyên gấp 1,7 lần khả năng đáp ứng của Trái Đất và đi kèm với thực tế này là rất nhiều hậu quả như tình trạng thiếu nước, sa mạc hoá, xói mòn đất, suy giảm năng suất nông nghiệp, suy giảm nguồn dự trữ hải sản, rừng cạn kiệt, nhiều loài động vật biến mất.

Theo Mathis Wackernagel, giám đốc Global Footprint Network: “Lượng khí thải carbon từ loài người đã tăng hơn gấp đôi kể từ năm 1970. Chính điều này đã góp phần quan trọng làm gia tăng khoảng cách giữa dấu chân sinh thái và khả năng đáp ứng từ Trái Đất”.

“Cháy rừng đang bùng nổ tại phía Tây Hoa Kỳ. Ở Cape Town (châu Phi), người dân đã mất đi một nửa lượng nước sạch so với năm 2015” – Mathis Wackernagel cho biết.

“Chúng ta đã sử dụng tài nguyên của con cháu chúng ta ngay ở thời điểm hiện tại, và ngày càng “nợ” hệ sinh thái nhiều hơn”.

Hiện tại, các tổ chức lớn trên thế giới đang tuyên truyền, nhằm đẩy ngày Overshoot của các năm tiếp theo đi càng xa càng tốt. Tuy nhiên, Global Footprint Network cảnh báo, nếu như với tốc độ tiêu thụ tài nguyên không có sự cải thiện, thì Overshoot Day của năm 2030 sẽ diễn ra vào ngày 28/6, tức chưa đầy 7 tháng. Đó là chưa kể đến khả năng khủng hoảng thực phẩm sẽ không đáp ứng được nhu cầu của loài người, khiến chúng ta vượt ngưỡng thậm chí còn sớm hơn.

Hồng Liên (t/h)