Bộ Ngoại giao Mỹ: Trung Quốc và Nga đang tuyên truyền tin tức sai lệch về virus corona

Một quan chức Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ chuyên xử lý các mối đe dọa từ các hoạt động tuyên truyền ngoại quốc cho hay, Nga và Trung Quốc đang lan truyền những tin tức sai lệch về chủng virus corona mới ngay giữa thời điểm bệnh dịch đang hoành hành trên toàn cầu. 

Phát biểu trong phiên điều trần tại Thượng viện Mỹ ngày 5/3, Bà Lea Gabrielle, người đứng đầu Trung tâm Cam kết Toàn cầu của Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ cho biết: “Chủng virus corona mới là một minh chứng cho thấy các đối thủ [của Mỹ] đang lợi dụng cuộc khủng hoảng dịch bệnh toàn cầu hiện nay để tạo ra những lợi thế cho đất nước họ”.

Bà Gabrielle cho biết thêm, luồng tin tuyên truyền của Nga và Trung Quốc đều là những thông tin sai lệch và gây ảnh hưởng xấu đến các quốc gia tự do, nhưng cách thức và mục tiêu truyền bá thông tin của 2 chính quyền này lại có sự khác biệt rõ rệt. 

“Một trong những cách tốt nhất trong việc xử lý hoạt động tuyên truyền thông tin sai lệch là phơi bày chúng ra ánh sáng”, bà Gabrielle chia sẻ.

Hoạt động tuyên truyền của Nga

Bà Gabrielle giải thích, Điện Kremlin “đã đặt toàn bộ mạng lưới thông tin của Nga vào hoạt động tuyên truyền sai lệch”, bao gồm các trang web máy chủ proxy của nhà nước, phương tiện truyền thông nhà nước và “hàng loạt những tài khoản ảo trên mạng nhằm truyền bá các nguồn tin sai lệch”. 

Bà cho hay: “Với mục đích muốn khôi phục lại hình ảnh là một siêu cường quốc toàn cầu, chính quyền Moscow đã gây bất lợi cho những quốc gia đối thủ của mình bằng cách thao túng các luồng thông tin một cách bất chính, gây chia rẽ các cuộc đàm phán chính trị trong nước và phá hủy niềm tin của công chúng đối với sự quản lý của chính quyền, các phương tiện truyền thông độc lập và những nguyên tắc dân chủ”. 

Vào tháng 2/2020, ông Philip Reeker, một quan chức cấp cao của Bộ Ngoại giao Mỹ, đã cáo buộc Nga có dính dáng tới việc tạo ra hàng ngàn tài khoản mạng xã hội nhằm lan truyền những thuyết âm mưu vô căn cứ, chẳng hạn như cho rằng Mỹ là quốc gia tạo ra chủng virus corona làm vũ khí sinh học nhằm “gây rối loạn nền kinh tế” Trung Quốc.

Ông từng chia sẻ với hãng thông tấn Agence France Presse như sau: “Bằng cách lan truyền các luồng tin sai lệch về virus corona, chính quyền Nga lại bắt đầu giở trò diễn xuất, gây nguy hại cho sự an toàn của cộng đồng bằng việc gây xao nhãng phản ứng của toàn thế giới trước dịch bệnh”.

Bà Gabrielle cho hay, những luận điệu dối trá này là một công cụ hữu dụng của chính quyền Nga nhằm đánh lạc hướng dư luận. Bằng cách tạo ra các luồng tin sai lệch để phá hoại uy tín của các quốc gia phương Tây, chính quyền Nga có thể bào chữa cho thể chế chính trị hiện tại đồng thời làm giảm sự chú ý của mọi người khỏi những rắc rối nội bộ của quốc gia này. Và với mục đích trên, chính quyền Nga “đang tìm cách nung nấu những nhân tố cực đoan hoặc gây chia rẽ xã hội”.   

Kế hoạch tuyên truyền của Trung Quốc

Theo bà Gabrielle, không giống như Nga dùng yếu tố “gây rối loạn trật tự thế giới để đạt được mục tiêu”, Đảng Cộng sản Trung Quốc (ĐCSTQ) lại tìm cách biến sự rối loạn thành lợi thế cho mình. Chính quyền Bắc Kinh đã cố gắng che đậy “quy mô bùng phát thực sự của dịch bệnh [tại Trung Quốc]”, từ việc bưng bít thông tin, khai giảm số ca tử vong thực sự nhằm tạo cảm giác như dịch bệnh đang được kiểm soát, ngăn chặn chỉ trích từ dư luận cho đến việc bịt miệng những người đưa ra các báo cáo sớm về dịch bệnh giai đoạn ban đầu.

Bác sĩ Trung Quốc Lý Văn Lượng, một trong những người đầu tiên đưa ra cảnh báo về sự bùng phát của một chủng virus giống với virus SARS trên mạng xã hội, đã bị xử phạt vì tội lan truyền tin đồn thất thiệt. Vị bác sĩ này sau đó đã tử vong vì bị lây nhiễm virus từ một bệnh nhân mà anh đã điều trị. Ba nhà báo công dân Fang Bin, Chen Qiushi và Li Zehua hiện cũng đã bị bắt giữ sau khi phơi bày tình hình dịch bệnh thực thế tại Vũ Hán. 

Theo Citizen Lab, một nhóm nghiên cứu không gian mạng Canada, các ứng dụng được sử dụng phổ biến tại Trung Quốc như ứng dụng nhắn tin WeChat hay ứng dụng livestream YY cũng sử dụng các từ khóa để kiểm duyệt các bài đăng trên mạng xã hội có nội dung liên quan tới dịch bệnh, khả năng là do “tuân theo sự chỉ đạo của chính quyền”.

Bà Gabrielle cho hay, những động thái trên từ chính quyền Trung Quốc cho thấy sự nhạy cảm của Bắc Kinh trước việc bị mô tả là vô trách nhiệm đối với công chúng trong và ngoài nước.

Vào ngày 5/3, Thượng viện Hoa Kỳ đã nhất trí thông qua một nghị quyết nhằm tôn vinh bác sĩ Lý Văn Lượng. Thượng nghị sĩ Tom Cotten cho rằng vị bác sĩ này đã “trở thành nạn nhân của chính phủ đất nước mình – ĐCSTQ”.

Chiến dịch ‘toàn chính phủ’

Bà Gabrielle cho biết, các nhà hoạt động tuyên truyền của Trung Quốc rất toàn diện khi triển khai “phương pháp tiếp cận toàn chính phủ”: một phương pháp tận dụng mọi công cụ về: chính trị, kinh tế, quân sự và thông tin nhằm thúc đẩy luồng thông tin của quốc gia trong và ngoài nước. 

Dạo gần đây, nhà nước Trung Quốc đã phủ nhận khẳng định ban đầu của họ rằng chủng virus bắt nguồn từ động vật sống và khu chợ hải sản tại Vũ Hán. Ông Zhao Lijian, một phát ngôn viên của Bộ Ngoại giao Trung Quốc, vừa thông báo vào ngày 5/3 rằng “hiện vẫn chưa rõ chủng virus được bắt nguồn từ đâu”, đồng thời nhấn mạnh rằng chính quyền đã được ca ngợi về “sức mạnh, tốc độ và tính hiệu quả trong việc kiểm soát dịch bệnh”.

Vài ngày trước, các phương tiện truyền thông đại chúng tại Trung Quốc đã lan truyền một tin đồn thất thiệt rằng chủng virus bắt nguồn từ Mỹ. 

Bên cạnh đó, các hãng thông tấn trong nước cũng xuất bản một loạt các bài báo tán dương phản ứng của Trung Quốc trước dịch bệnh bùng phát. Chẳng hạn, một bài báo của tờ China Daily vào ngày 5/3 đã coi những động thái đẩy lùi dịch bệnh của chính phủ Trung Quốc là “một chuyện đáng tự hào”. 

Đáp trả việc Trung Quốc cho rằng chủng virus bắt nguồn từ Mỹ, ông Mike Pompeo, Bộ trưởng Ngoại giao Hoa Kỳ nhấn mạnh chính ĐCSTQ từng khẳng định rằng “chủng virus này bắt nguồn từ Vũ Hán”. 

Ông chia sẻ với tờ CNBC ngày 6/3: “Chúng tôi hoàn toàn tự tin để có thể khẳng định nơi bắt nguồn của chủng virus [Trung Quốc] và chúng tôi cũng tự tin khi khẳng định rằng đáng lẽ một số thông tin về dịch bệnh vốn đã có thể được thông báo sớm hơn và một số dữ liệu lẽ ra phải được cung cấp và chia sẻ cho các chuyên gia y tế trên toàn thế giới. Đây là điều đáng tiếc nhất”.  

Huy Hoàng (Theo Epoch Times)