Số phận của một quốc gia có phải do Trời định?

Trong một cuộc đối thoại, Vua Lỗ Ai Công hỏi Khổng Tử rằng: “Có phải số phận của một quốc gia là do trời định đoạt chứ không phải chỉ do hành động của con người?”

Khổng Tử trả lời: “Vận mệnh của đất nước ngài sẽ phụ thuộc vào hành động của chính ngài. Những hiện tượng đặc biệt không thể tự nhiên thay đổi được số phận của một Quốc gia.”

Vua nói tiếp: “Được rồi. Vậy ông có thể cung cấp cho ta một số thông tin liên quan để chứng minh cho những lời ông vừa nói được không?” 

Khổng Tử kể rằng: “Vào thời vua Trụ của nhà Thương, gần tường thành, có một con chim nhỏ sinh ra một con chim lớn. Nhà vua đã hỏi ý kiến một nhà tiên tri về hiện tượng kỳ lạ này. Nhà tiên tri giải đáp: ‘Khi có việc nhỏ sinh ra việc lớn, nghĩa là khi ấy nhiều vùng đất sẽ được thống nhất, quốc gia ngày càng hưng thịnh.”

“Vua Trụ vì thế đã trở nên rất tự mãn. Quá ỷ lại vào điềm báo, ông ta đã không quan tâm đến việc cai trị đất nước nữa và đối xử cực kỳ tàn bạo với tất cả mọi người. Không một ai trong triều đình có thể khuyên ngăn được nhà vua. Cuối cùng, một nhóm dân chúng vì bất mãn đã nổi dậy và lật đổ nhà Thương. Đây là minh chứng về điềm lành mang lại tai họa, nguyên nhân là do vua Trụ đã hành ác và không tuân theo luật Trời.”

“Lại nói về một chuyện khác. Dưới thời vua Thái Vũ, tổ tông của vua Trụ, đạo đức xã hội đã xuống dốc rất nghiêm trọng, pháp luật của quốc gia cũng trở nên hỗn loạn. Một ngày nọ, bỗng có một cái cây kỳ lạ mọc bên trong hoàng cung. Nó phát triển rất nhanh. Trong vòng 7 ngày, nó đã to lớn đến mức 2 người có thể ôm trọn lấy thân. Nhà vua thấy sự việc kỳ lạ đã hỏi ý kiến của một nhà tiên tri, nhà tiên tri thưa rằng, ‘Loại cây dại này có thể mọc được trong khuôn viên hoàng cung. Đây là điềm báo chẳng lành, dân tộc sẽ bị diệt vong.’”

“Vua Thái Vũ đã rất sợ hãi. Ông bắt đầu cẩn trọng hơn trong từng hành động của mình và cũng xem lại các đời vua Thái tổ chú trọng việc cai trị đất nước và quan tâm đến con dân như thế nào. Trong vòng 3 năm, danh tiếng tài đức của Thái Vũ đã lan rộng ra các nước láng giềng. 16 nước chư hầu đã cử sứ giả của họ tới yết kiến vua Thái Vũ và tỏ lòng thành kính với nhà Thương. Đây là một minh chứng khác về việc nhà vua đã biết quy chính bản thân, trừ ác hành thiện, kết quả là biến nguy thành an.”

Khổng Tử răn dạy: “Từ 2 ví dụ trên, có thể thấy khi trời xuất hiện những hiện tượng đặc biệt hay là thảm họa, đó chính là lời cảnh báo của Trời cao với những người đang cai trị đất nước; Khi các quan chức nằm mộng thấy điềm lạ, ấy chắc chắn là điểm hóa của trời cao. 

Tuy nhiên, những thảm họa và những hiện tượng kỳ lạ sẽ không thể đánh bại được những chính sách tốt và những sắc lệnh đúng đắn của một quốc gia. Báo mộng cũng sẽ không thay thế được với đạo đức cao thượng và đức tính cao cả. Nếu một vị vua biết ước thúc bản thân, từ bỏ những việc làm xấu và tuân theo các chuẩn tắc đạo đức, thì đây mới chính là cách tốt nhất để quản lý đất nước. Chỉ có những vị vua anh minh mới hiểu được tầm quan trọng của điều này.” 

 An nhiên (Theo The Epoch Times)