10 tầng cảnh giới thâm sâu của Đạo gia – 10 lời dạy ý nghĩa để làm người

Niềm vui lớn nhất chính là niềm vui khi thoát khỏi thế tục, vinh sự lớn nhất cũng chính là vinh dự thoát khỏi thế tục. Nếu có thể buông bỏ tiền tài, mỹ sắc, quyền lợi, vinh hoa của thế tục, thì chúng ta sẽ tìm thấy được niềm vui đích thực của cuộc sống.

Dụng ý chính của tư tưởng Đạo gia là tự nhiên và hài hòa, đạo pháp tự nhiên; tư tưởng cốt lõi của Đạo gia là “Đạo”, cho rằng “Đạo” là căn bản của vũ trụ, cũng là phép tắc của tất cả sự vận động trong vũ trụ.

Như chúng ta đã biết, người đầu tiên khai tổ học thuyết Đạo gia là Lão Tử sống ở thời kỳ Xuân Thu, cách đây hơn 2.600 năm về trước.

1. Phác tố nhi thiên hạ mạc năng dữ chi tranh mỹ

Nếu có ai luôn giữ được bản tính thành thực, chất phác trong cuộc sống, thì họ chính là người hoàn mỹ nhất trên thế giới này.

2. Đạo ẩn vu tiểu thành, ngôn ẩn vu vinh hoa

Thành kiến chủ quan sẽ gây trở ngại cho việc theo đuổi chân lý đúng đắn, hoa ngôn xảo ngữ sẽ bóp nghẹt sự chân thành.

3. Chí nhạc vô nhạc, chí dự vô dự

Niềm vui lớn nhất là niềm vui thoát khỏi thế tục, vinh dự lớn nhất cũng chính là vinh dự thoát khỏi thế tục. Nếu bạn có thể buông bỏ tiền tài, mỹ sắc, quyền lực, vinh hoa của thế tục, thì bạn sẽ tìm được niềm vui đích thực của cuộc sống.

4. Cử thế dự chi nhi bất gia khuyến, cử thế phi chi nhi bất gia tự

Cho dù được toàn thế giới tán thưởng, cũng sẽ không vì thế mà nỗ lực hơn; cho dù bị toàn thế giới phản đối, cũng sẽ không vì vậy mà chán ngán thất vọng.

Xét về đạo lý thì lắng nghe ý kiến của người khác tuy rất quan trọng, nhưng điều quan trọng hơn chính là làm việc dựa trên chuẩn tắc đạo đức, không bị hoàn cảnh bên ngoài chi phối.

5. Kỳ thị dục thâm giả, kỳ thiên ky thiển

Nếu một người có quá nhiều dục vọng ham muốn, thì trí tuệ của bản thân người này sẽ bị phong bế. Khi một người đắm đuối hưởng thụ tài sắc danh vọng, thì khả năng phán đoán của họ sẽ bị ảnh hưởng, thậm chí đánh mất luôn trí tuệ của mình.

6. Tuyệt tích dịch, vô hành địa nan

Không bước đi thì đương nhiên sẽ không để lại dấu vết nào, nhưng bước đi mà lại không để lại vết tích, thì là vô cùng khó. Mỗi ngày chúng ta đều phải làm, đều phải phụ trách rất nhiều việc, và làm việc thì không thể không nghĩ đến hậu quả, đây chính là “nhân quả”.

7. Tri bất khả nại hà nhi an chi nhược mệnh, duy hữu đức giả năng chi

Trong công việc cũng như trong cuộc sống, tất nhiên sẽ gặp những khó khăn không cách nào thay đổi. Bình tĩnh chấp nhận sự thực, đây chính là trí tuệ của người có đạo đức cao thượng.

8. Dĩ chúng tiểu bất thắng vi đại thịnh

Trong những vấn đề nhỏ, không phân bua thắng bại, giành được thắng lợi trong những chuyện lớn thì mới thực sự là thắng lợi. Chỉ vì chút đỉnh lợi ích nhỏ mà người tranh kẻ đoạt, là việc mà trí giả không muốn làm. Tâm thái phóng khoáng nhìn đến những mục tiêu cao hơn, mới có thể đạt được những thành công lớn.

9. Phu dĩ lợi hợp giả, bách cùng họa hoạn hại tương khí dã

Những người vì lợi ích mà đến với nhau, tất nhiên sẽ vì khó khăn mà vứt bỏ nhau. Tình hữu nghị có xuất phát điểm từ danh lợi, sẽ kết thúc vì các vấn đều liên quan đến danh lợi; còn tình hữu nghị đích thực, là đến từ sự tương đồng trong xu hướng và lý tưởng sống.

10. Quân tử chi giao đạm nhược thủy, tiểu nhân chi giao cam nhược lễ; quân tử đạm dĩ thân, tiểu nhân cam dĩ tuyệt

Quân tử vì nghĩa mà tương giao, giao tình giữa họ bình thản như nước; tiểu nhân vì lợi mà tương giao, giao tình giữa họ giống như vị ngọt ngào của rượu ngon, thiệt một chút là không được, rất dễ tan vỡ.

Lê Hiếu, dịch từ soundofhope.org