Vì sao Trung Quốc loại bỏ ứng cử viên tiềm năng cho vị trí lãnh đạo Đảng?

Tôn Chính Tài – Ủy viên Bộ Chính trị, người được cho rằng sẽ kế nhiệm Tập Cận Bình, mới đây đã bị loại bỏ khỏi hàng ngũ lãnh đạo cấp cao của Đảng Cộng sản Trung Quốc (ĐCSTQ), điều này đã cho thấy quyết tâm cao của ông Tập.

Ông Tôn Chính Tài từng điều hành một trung tâm thương mại và công nghiệp quan trọng ở thành phố Trùng Khánh, thuộc miền tây nam Trung Quốc. Ở tuổi 53, ông Tôn cũng là một trong những thành viên trẻ tuổi nhất của Bộ Chính trị. Các nhà quan sát coi ông là một người kế nhiệm tiềm năng cho vị trí lãnh đạo Đảng của ông Tập Cận Bình.

Tuy nhiên, các phương tiện truyền thông nhà nước Trung Quốc sáng ngày 15/7 đồng loạt công bố rằng ông Tôn đã bị cách chức. Ông Tôn cũng không xuất hiện trong chương trình truyền hình buổi tối khi Bí thư Thành ủy mới của Trùng Khánh, ông Trần Mẫn Nhĩ, được giới thiệu trước các quan chức thành phố. Giới truyền thông Trung Quốc và phương Tây đều đưa tin về việc ông Tôn hiện đang bị giữ ở Bắc Kinh để thẩm vấn.

Vào ngày 24/7, ông Tôn chính thức bị điều tra về việc “vi phạm kỷ luật nghiêm trọng”, cụm từ thường ám chỉ tội danh tham nhũng.

Việc ông Tôn bị cách chức đột ngột, chỉ bốn tháng trước kỳ họp Lưỡng hội vào mùa thu năm nay, là minh chứng mới nhất về sức mạnh quyền lực của ông Tập, một dấu hiệu cho thấy tham vọng chính trị của ông, cùng với quyết tâm loại bỏ bất cứ cản trở nào từ bên trong nội bộ ĐCSTQ.

Điều đó cũng cho thấy ông Tập dường như đang chống lại phe chính trị đối lập của cựu lãnh đạo Giang Trạch Dân, đồng thời cũng là để củng cố quyền lực của chính mình.

Người kế nhiệm

Ông Tập và phe ông Giang rơi vào vòng xoáy tranh giành quyền lực kể từ khi ông Tập nhậm chức vào cuối năm 2012. Hai đồng minh thân cận của ông Giang là cựu Thị trưởng Trùng Khánh, Bạc Hy Lai, và cựu trùm an ninh Chu Vĩnh Khang, đã lên kế hoạch đảo chính nhằm lật đổ ông Tập, người đã ám chỉ đến âm mưu này trong một số bài diễn văn trước công chúng.

Kể từ khi cuộc đảo chính thất bại, ông Tập đã thanh trừng nhiều tay chân thân tín và thuộc hạ của phe ông Giang dưới vỏ bọc là cuộc chiến chống tham nhũng diễn ra khắp Trung Quốc.

Lý lịch của ông Tôn cho thấy ông này từng là trợ lý hàng đầu cho hai đồng minh thân cận của ông Giang, cựu Ủy viên Bộ Chính trị Giả Khánh Lâm và cựu thị trưởng Bắc Kinh Lưu Kỳ. Ông Tôn sau đó được bổ nhiệm làm bí thư tỉnh ủy Cát Lâm và thành phố Trùng Khánh, hai khu vực mà phe ông Giang có ảnh hưởng lớn.

Theo một bài báo trên trang web tin tức tiếng Trung Creaders.net có trụ sở tại Vancouver (Canada), con đường sự nghiệp của ông Tôn lên như diều gặp gió kể từ khi có mối quan hệ mật thiết với phe cánh của ông Giang. Trên thực tế, ông Tôn đang được chuẩn bị để tiếp tục đại diện cho quyền lực chính trị của phe Giang trong giai đoạn tiếp theo.

Mối quan hệ giữa ông Tôn với ông Giang dường như lý giải nguyên do tại sao những người cung cấp thông tin bên trong chính quyền Trung Quốc lại nói đến lỗi lầm chính trị cũng như lý do ông Tôn bị cách chức.

Chẳng hạn, một nguồn tin nói với Reuters rằng ông Sun đang bị điều tra vì “vi phạm kỷ luật Đảng”, trong khi một nguồn khác cho biết các quan chức của Trùng Khánh đã được thông báo trong cuộc họp ra mắt Bí thư Thành ủy Trùng Khánh mới Trần Mẫn Nhĩ rằng ông Tôn đã mắc phải “sai lầm chính trị”. Các nguồn tin giấu tên nói với Reuters rằng họ không được phép nói chuyện với giới truyền thông nước ngoài.

Một bằng chứng cho thấy sự nghi ngờ của ông Tập về lòng trung thành của ông Tôn Chính Tài có thể thấy khi Ủy ban Kiểm tra Kỷ luật Trung ương bất ngờ cử một đoàn công tác đến Trùng Khánh để “thanh tra toàn diện” vào tháng 2 vừa qua. Theo các nhà điều tra chống tham nhũng, ông Tôn đã không nỗ lực hết mình để xóa bỏ các “tàn dư độc hại” của Bạc Hy Lai và Vương Lập Quân, và đã thất bại trong việc kiềm chế tham nhũng trong các doanh nghiệp địa phương và bộ máy quan liêu.

Mặc dù không rõ ông Tôn có thuộc phe cánh ông Giang hay không, nhưng sự nghiệp chính trị của ông này đã trở nên u ám khi có công bố điều tra chính thức vào ngày 24/7.

Mặt khác, ông Tập đã củng cố thêm quyền lực chính trị của mình bằng cách duy trì hay đề bạt những người trung thành.

Với việc ông Tôn bị truất quyền, thì chỉ còn một ứng viên tiềm năng khác cho vị trí lãnh đạo hàng đầu Trung Quốc là Bí thư tỉnh ủy Quảng Đông, ông Hồ Xuân Hoa. Quan điểm chính trị của ông Hồ Xuân Hoa có vẻ an toàn trong thời điểm này vì ông này là một đồng minh thân cận của cựu lãnh đạo Trung Quốc Hồ Cẩm Đào. Ông Hồ Cẩm Đào được cho là có liên minh ngầm với ông Tập Cận Bình trong cuộc chiến chống lại ông Giang.

Trong khi đó, Bí thư Thành ủy mới của Trùng Khánh, Trần Mẫn Nhĩ đã từng làm việc với ông Tập khi ông Tập còn là Bí thư tỉnh ủy Chiết Giang từ năm 2002 đến năm 2007. Việc đề bạt ông Trần cũng cho phép ông Tập tập hợp được 25 ủy viên Bộ Chính trị đều là những người trung thành với ông tại Đại hội ĐCSTQ lần thứ 19 sắp tới, vì Bí thư Thành ủy Trùng Khánh thường chiếm một chỗ trong Bộ Chính trị.

Tham vọng chính trị của ông Tập

Xung quanh khoảng thời gian ông Tôn bị cách chức, các phương tiện truyền thông nhà nước đều tung ra các bài báo đề cập đến việc ông Tập là “tổng tư lệnh” và “nhà lãnh đạo tối cao” của ĐCSTQ. Ông Tập là nhà lãnh đạo “hạt nhân” của ĐCSTQ, về mặt lý thuyết, là một chức vị quan trọng mang tính biểu tượng cho thấy, về lý thuyết, ông Tập là người đứng đầu trong hàng ngũ lãnh đạo.

Nếu sau này ông Tôn chính thức bị điều tra về tội tham nhũng, thì điều này cho thấy cuộc chiến chống tham nhũng của ông Tập đã được đẩy lên một nấc thang mới vì ông Tôn là một ủy viên Bộ Chính trị tích cực vào thời điểm ông ta bị cách chức. Chỉ có 4 Ủy viên Bộ Chính trị từng bị cách chức kể từ năm 1990.

Việc ông Tập cho bắt giữ ông Tôn cũng cho thấy rằng ông Tập tự tin về khả năng ứng phó đối với phản hồi về động thái này.

Được bao quanh bởi những người trung thành và với một đối thủ chính trị ít có khả năng cạnh tranh hơn, ông Tập dường như đang mở đường cho một nhiệm kỳ thứ 3, làm lãnh đạo Trung Quốc cho tới năm 2022 – hoặc thậm chí hơn thế nữa.

Một nguồn tin thân cận Trung Nam Hải, trụ sở của ĐCSTQ, nói với Epoch Times rằng việc loại bỏ ông Tôn không chỉ là nỗ lực của ông Tập nhằm giảm bớt các đối thủ, mà còn là một phần của việc tổ chức lại quyền lực bên trong ĐCSTQ.

Theo Daikynguyenvn