Vì sao Tôn giả Ca Diếp lại nguyện uống nước gạo thiu của bà lão nghèo?

Tôn giả Đại Ca Diếp luôn hành thiện từ bi, mang phúc đến chúng sinh. Để gieo xuống cái nhân giải thoát khỏi sự ham muốn giàu có của con người, ngài đặc biệt thích đi khất thực nơi người nghèo, chứ không thích xin ăn của người giàu.

Đại Ca Diếp quan sát để tìm những người cần đắc phúc báo

Một ngày nọ, trước khi tôn giả chuẩn bị đi khất thực, ngài đã quan sát trước để xác định xem nên trao phúc báo cho những người nghèo ở nơi nào. Sau khi quan sát xong thì ngài đi đến thành Vương Xá và tìm được một bà lão nghèo khổ nhất nơi đây. Bà ấy sống trong một nhà xí, cơ thể gầy gò ốm yếu, cô đơn nghèo khổ không cơm không áo, bà chỉ dùng mỗi cái hàng rào nhỏ để che thân mà thôi.

Tôn giả nhập định, biết rằng bà lão này trong quá khứ không gieo trồng phúc đức nên kiếp này phải chịu nghèo khổ, và cũng biết rằng bà lão này sắp sửa phải qua đời, thế là ngài thầm nghĩ nếu mình không độ cho bà ta, thì bà sẽ không bao giờ có cơ hội để gieo được phúc lành nữa.

Ngày hôm ấy, lúc bà lão đang rất đói và khát, thì nhìn thấy một người vứt bỏ một ít nước gạo đã bị thiu, bà đã lấy miếng gốm vỡ để đựng nước gạo này. Tôn giả Đại Ca Diếp đến chỗ bà lão và nói: “Nếu bà bố thí cho ta chút gì đó thì bà có thể nhận được phước lành lớn”.

Bà lão trả lời: “Tôi vừa bệnh hoạn lại nghèo đói, không có cơm ăn áo mặc, không phải là tôi không muốn bố thí, mà thật sự là tôi không có thứ gì có thể bố thí được!”

Tôn giả nói: “Đức Phật là chí tôn trong Tam giới, ta là đệ tử của ngài, ta muốn hóa giải sự nghèo đói của bà, cho nên muốn khất thực từ bà. Nếu bà có thể bố thí cho ta một ít đồ ăn đồ mặc, thì có thể được giải thoát khỏi đói nghèo, kiếp sau bà sẽ được giàu có”.

Bà lão nói: “Như lời ngài nói, thì có lẽ kiếp trước vì tôi không có tạo phúc, cho nên kiếp này mới sống trong nhà xí, không cơm không áo, dù muốn bố thí nhưng lại không có khả năng!”.

Tôn giả lại nói: “Bà nói mình nghèo đói không có gì để bố thí được, nhưng nếu như bà có ý muốn bố thí, thì không thể nói là nghèo khổ nữa; nếu lòng bà còn biết hổ thẹn, thì đã mặc lên người tấm áo người tu hành rồi.

Trên đời có một số kẻ ngốc, dù rằng trên người họ mặc toàn quần áo lụa là, có nhiều của cải quý giá, nhưng lại không biết hổ thẹn, không biết bố thí cho người khác, thì sau khi hưởng hết phúc lành rồi họ sẽ nhận lấy quả báo nghèo khó.

Còn nếu như đã nghèo khổ như vậy mà còn có thể bố thí tạo phước, thì đó đúng là điều hiếm có, bà hãy tin rằng bố thí rồi nhất định sẽ có được phước lành!”.

Bà lão nghèo khổ bố thí nước gạo thiu cho tôn giả

Sau khi nghe tôn giả nói xong, trong tâm bà lão cảm thấy rất vui, nghĩ đến nước gạo đã thiu mà mình có được, bà muốn bố thí nó cho tôn giả, nhưng lại lo rằng nó không thể uống được, nên đã hỏi tôn giả rằng: “Ngài có thể thương xót nhận lấy sự bố thí này của tôi không?”.

Tôn giả trả lời: “Rất tốt, rất tốt!”. Thế là bà lão đưa nước gạo đến, do không có quần áo che thân, nên bà đứng nép người sau hàng rào và với tay ra đưa nước gạo cho tôn giả. Sau khi tôn giả nhận lấy nước gạo, ngài liền đọc chú nguyện cho bà lão sẽ được phúc lành bình an.

Tôn giả thầm nghĩ: “Nếu mình mang nước gạo này ra nơi khác uống, thì bà lão sẽ không tin điều đó, sẽ cho rằng mình đổ nước gạo này đi”. Thế là ngài đã uống hết sạch nước gạo ngay trước mặt của bà lão, vì vậy mà bà lão đã được thắp sáng niềm tin.

Tôn giả lại nghĩ: “Mình nên hiển hiện sự thần thánh đủ để tạo thêm lòng tin cho bà lão”, ngay sau đó, tôn giả ẩn mình trong lòng đất và lại bay lên không trung, cơ thể lao vào lao ra trong nước lửa, biến hóa liên hồi. Sau khi trông thấy sự biến hóa thần kỳ như vậy, bà lão cảm thấy vui vẻ lạc quan, chân thành quỳ xuống đất ngẩng nhìn tôn giả.

Tôn giả hỏi bà lão: “Bà có tâm nguyện gì nào? Sự giàu có trên thế gian, chuyển sinh thành vua chúa, được thăng lên cõi trời, hay là muốn đắc được sơ quả, nhị quả, tam quả, tứ quả, Duyên Giác Phật và vô thượng Phật quả? Tất cả đều có thể thực hiện được”.

Lúc này bà lão đã chán ghét thế gian và muốn thoát khỏi đau khổ, nghe nói trên trời sẽ vô cùng hạnh phúc, nên đã bày tỏ với tôn giả rằng: “Tôi nguyện dùng phần phúc mọn này để được sinh ở cõi trời”. Tôn giả Ca Diếp nghe xong, đột nhiên ẩn thân biến mất.

Bà lão trở thành thiên nữ làm chấn động Đế Thích

Vài ngày sau, bà lão qua đời, sau đó tái sinh đến cõi trời Đao Lợi, uy đức ngời ngời, chấn động trời đất, sáng rọi đặc biệt, như có bảy mặt trời cùng lúc xuất hiện vậy. Vua cõi trời Đao Lợi là Đế Thích (Thích Đề Hoàn Nhân) trông thấy thế rất lấy làm kinh ngạc, không biết người nào lại có phúc đức lớn như thế, liền dùng thiên nhãn để quan sát, thì biết rằng đó là do phúc đức của một vị thiên nữ tạo nên.

Thích Đề Hoàn Nhân hỏi thiên nữ rằng: “Tiên nhân từ đâu đến? Đã tu được phước đức lớn ngần nào mà có uy đức lớn và sáng rọi như vậy?”. Thiên nữ trả lời rằng: “Tôi vốn dĩ sống trong một nhà xí ở Diêm Phù Đề, vừa già vừa bệnh tật, không có cơm ăn áo mặc, nhưng vì tôi đã bố thí cho đại đệ tử Ca Diếp của Phật Thích Ca Mâu Ni một chút nước gạo thiu, sau đó có nguyện vọng được sinh vào cõi trời, cho nên bây giờ đã được sinh ra ở đây”.

Lúc này thiên nữ thầm nghĩ rằng mình được ban phước như vậy, đều là do kiếp trước đã bố thí thức ăn cho tôn giả Ca Diếp, nếu có mang các loại báu vật trên trời cao này cho tôn giả, thì cũng vẫn không chắc rằng có thể báo đáp được công ơn của tôn giả. Thế là thiên nữ liền dẫn theo người hầu nữ rải thiên hương thiên hoa xuống trần gian, hoa được rải vào không trung bay đến chỗ tôn giả Ca Diếp, sau đó thiên nữ quỳ rạp xuống khấu đầu hành lễ với tôn giả, rồi lại ngâm thơ ca ngợi tôn giả để bày tỏ lòng biết ơn.

Đại thiên quốc thổ, Phật vi đắc tôn, thứ hữu Ca Diếp

Năng bế tội môn, thác tại Diêm Phù, phân quật chi tiền

Vi kỳ bần mẫu, khai thuyết chân ngôn, thị mẫu hoan hỉ

Cống thượng mễ vịnh, thí như giới tử, hoạch báo như sơn

Tự chí thiên nữ, phong thụ tự nhiên, thị cố lai hạ

Quy mệnh phúc điền

Dịch nghĩa

Đứng dưới Đức Phật, có ngài Ca Diếp ở Đại thiên quốc

Không màng tội lỗi của bà lão nghèo sống trong hố xí ở cõi Diêm Phù,

Nói lời chân thật để bà lão có thể hoan hỉ dâng lên nước gạo,

Một chút bố thí nhỏ nhoi như cọng cỏ lại nhận được phúc báo to lớn như núi,

Sau đó trở thành thiên nữ, thuận theo tự nhiên vì thế mà hưởng được phúc lành.

Sau khi thiên nữ dứt lời, thì quay về trời với người hầu nữ. Đế Thích thầm nghĩ: “Nữ nhân này trong lúc chịu sự hôi tanh ở Diêm Phù Đề, đã mang nước gạo thiu cho tôn giả Ca Diếp mà nhận được phước lành to lớn đến thế. Tôn giả chỉ nhận lấy sự bố thí của người nghèo, mà không nhận từ những gia đình giàu sang, ta phải nghĩ ra một cách hay để có thể gieo phúc lành nơi tôn giả”.

Đế Thích hạ phàm bố thí cho tôn giả

>>> Tại sao Đại Ca Diếp đến Kê Túc sơn chờ Phật Di Lặc?

Thế là, Thích Đề Hoàn Nhân cùng với Thiên Hậu đã cho thức ăn vào chiếc hộp nhỏ, rồi hạ phàm xuống thành Vương Xá, dựng một căn lều bên một con hẻm nhỏ, rồi hóa thân thành một cặp vợ chồng già, thân thể tiều tụy, lưng còng, giả vờ là những kẻ ăn xin nghèo khổ, trong nhà không có thức ăn, lương thực hay quần áo.

Khi tôn giả Ca Diếp đến khất thực, nhìn thấy gia đình nghèo này nên ngài liền tiến về trước xin thức ăn. Ông lão nói: “Chúng tôi quá nghèo nên không có gì cả, phải làm thế nào đây?”.

Tôn giả cầu nguyện cho đôi vợ chồng già này rất lâu mà không chịu rời đi. Ông lão nói: “Tôi và bà lão đây đã đi xin được một ít thức ăn, đang định ăn, thì nghe nói rằng ngài đức cao từ bi, tuy rằng bây giờ nghèo khổ, nhưng chúng tôi sẵn lòng bố thí cho ngài, mong rằng như vậy có thể giúp chúng tôi nhận được phước lành”.

Trong lòng ông lão lại nghĩ: “Thức ăn trên trời vô cùng thơm ngon, nếu như mở hộp ra mà để tôn giả phát hiện được, thì ngài ấy chắc chắn sẽ không chịu nhận lấy”. Vì vậy, ông lão đã nói: “Xin ngài hãy đưa bát cho tôi, tôi sẽ để thức ăn vào đó”.

Thế là tôn giả đã đưa cho ông lão chiếc bát và đọc chú cầu phúc cho hai vị thí chủ này. Ông lão vừa mở hộp ra, thì hương thơm của thức ăn nhà trời liền tỏa khắp thành Vương Xá, tôn giả ngửi thấy mùi hương thơm quá, trong lòng cảm thấy kỳ lạ, bèn nhập định để quan sát xem chuyện là như thế nào. Lúc này, đôi vợ chồng già khôi phục lại nguyên hình là Đế Thích và Thiên Hậu, nhanh chóng bay vào không trung, vô cùng vui vẻ.

Sau khi suy nghĩ, tôn giả cũng đã biết đấy là Đế Thích hóa thân thành người già để được tăng thêm phúc báo nên làm như vậy, vì ngài đã nhận của bố thí này rồi nên không thể trả lại cho Đế Thích được nữa. Tôn giả Ca Diếp khen ngợi rằng: “Thật đáng khen cho Đế Thích, vun trồng phúc báo không ngại mỏi mệt, có thể chịu đựng được thân hình xấu xí khổ cực, xuống trần thế này để vun trồng phúc lành, nhất định sẽ gặt được phúc báo đặc biệt”.

Đế Thích và Thiên Hậu nghe xong liền cảm thấy vô cùng hân hoan. Lúc ấy thiên nhân tấu lên khúc nhạc trời chào đón Thiên Đế và Thiên Hậu trở về trời. Sau khi Đế Thích hồi cung lại càng thêm vui vẻ.

Đức Phật nói với A Nan rằng: “Trên thế gian không ai có thể sánh bằng bà lão nghèo khổ này được, dù rằng bà ấy chỉ bố thí rất ít ỏi, nhưng lại gặt được vô lượng phước lành, bởi vì bà ấy đã khởi phát được tấm lòng bố thí chân thành trong lúc đang phải chịu đựng khổ ải.

Còn Đế Thích vốn dĩ đang hưởng thiên phúc vĩ đại ở trên trời cao, mà lại có thể từ bỏ thân thể cao quý mà xuống trần gian gieo trồng phúc lành, cho nên phúc báo đạt được cũng khó mà đo lường cho được.

Cho nên Như Lai mới nói bố thí là đệ nhất. Người ở Diêm Phù Đề này thật ngu si đáng thương, ai có thể được như những người bố thí này thì rất hiếm có, con phải truyền huấn những giáo lý của Như Lai rộng khắp mới được”.

(Câu chuyện được trích từ “Phật Ma-Ha-Ca-Diếp độ bần mẫu kinh”)

>>> 10 vị đại đệ tử của Phật Thích Ca Mâu Ni

Tuệ Tâm, theo Secret China