Trung Quốc ngăn cản việc bán TikTok để tránh “tỏ ra yếu đuối”?

Ngày 15/9 là hạn chót mà chính phủ Hoa Kỳ yêu cầu các hoạt động kinh doanh của TikTok tại Hoa Kỳ phải được bán lại nếu không sẽ bị đóng cửa. Một vài ngày trước, có tin tức truyền ra rằng, Đảng Cộng sản Trung Quốc (ĐCSTQ) vì không muốn “tỏ ra mềm yếu” nên đã ngăn cản việc thực hiện giao dịch này.

Vào ngày 11/9, Reuters dẫn lời ba người giấu tên am hiểu về vấn đề này nói rằng, các quan chức ĐCSTQ tin rằng việc buộc phải bán phiên bản TikTok ở nước ngoài cho Hoa Kỳ sẽ làm cho hình ảnh ĐCSTQ và công ty mẹ của TikTok là ByteDance trở nên mềm yếu trước Washington. Nếu cần, Bắc Kinh sẽ sử dụng danh sách kiểm soát xuất khẩu công nghệ để hoãn bất kỳ thỏa thuận mua bán nào.

Nhà nghiên cứu Trung Quốc Trương Kiện cho rằng: “Nếu ĐCSTQ đồng ý cho sáp nhập TikTok với (công ty) Hoa Kỳ, nó sẽ không cách nào đối mặt với sự bành trướng của chủ nghĩa tình cảm dân tộc đang ngày càng gia tăng do chính nó xúi giục ở trong nước. Khi đó, nó sẽ không còn mặt mũi nào nữa”.

Trương Kiện nói rằng, ngay từ đầu, ĐCSTQ đã không hề muốn ByteDance đạt được thỏa thuận bán lại với các công ty Mỹ, bởi vì ĐCSTQ đã tung hô TikTok như một đại diện cho sự tiến bộ công nghệ ở Trung Quốc đại lục và nó còn có một ý nghĩa về mặt chính trị. 

ĐCSTQ không muốn cho người khác thấy rằng ngay sau khi chính phủ Hoa Kỳ gây áp lực thì các công ty Trung Quốc đều phải nhượng bộ. Ngoài ra, ĐCSTQ cũng lo lắng rằng hành vi vi phạm quyền riêng tư và đánh cắp dữ liệu đối với người dùng của TikTok sẽ bị phát hiện.

Trương Kiện nói rằng: “Nếu thuật toán của TikTok được trao cho các công ty ở Hoa Kỳ, các công ty ở Hoa Kỳ chắc chắn sẽ có được những thứ cốt lõi bên trong TikTok. Dù ĐCSTQ có cố gắng che đậy, hay xóa hoặc chuyển dữ liệu dịch vụ này như thế nào thì cuối cùng nó cũng sẽ để lại dấu vết.”

Đối với các cuộc đàm phán hiện tại giữa ByteDance và các công ty Hoa Kỳ, Trương Kiện cho rằng, có vẻ như họ với Trung Quốc đang ‘kẻ hát người bè’. Có lẽ, ByteDance sẽ lật ngược thế cờ vào phút cuối và quay lại công kích Hoa Kỳ.

Trương Kiện cho rằng: “Đối với TikTok (ByteDance) mà nói, sau đó nó sẽ trở về Trung Quốc và gắn bó với tình trạng hoạt động của một doanh nghiệp ở Trung Quốc. Đây là một thủ đoạn của ĐCSTQ.”

Vào ngày 6/8, vì TikTok liên quan đến các vấn đề như bảo mật dữ liệu và đánh cắp thông tin bí mật, cho nên Tổng thống Hoa Kỳ Trump đã ký một lệnh hành pháp yêu cầu ByteDance phải bán hoạt động kinh doanh của TikTok tại Hoa Kỳ trước ngày 15/9, nếu không nó sẽ bị đóng cửa.

Vào ngày 28/8, chính quyền ĐCSTQ đã sửa đổi danh sách kiểm soát xuất khẩu, trong đó bao gồm thuật toán được khuyến nghị bởi TikTok. Ngoại giới cho rằng ĐCSTQ đang thiết lập các rào cản đối với việc bán TikTok và cũng có thể đang cố gắng để đẩy giá bán lên cao.

Nhà bình luận tin tức thời sự Điền Viên nói rằng: “Hiện tại một số công ty ở Hoa Kỳ đang muốn mua lại hoạt động kinh doanh của TikTok và họ chỉ mua lại bộ phận này của Hoa Kỳ. Sau khi mua lại, ứng dụng TikTok sẽ không còn bất kỳ mối liên hệ nào với ĐCSTQ nữa. Nó không nhất định có thể đạt được mục đích để tăng giá bán của ByteDance.”

Điền Viên cho biết, TikTok có rất nhiều người dùng tích cực ở Hoa Kỳ, vì vậy có nhiều công ty Hoa Kỳ muốn mua lại TikTok, nhưng giao dịch này cũng tiềm ẩn những rủi ro pháp lý nghiêm trọng. Người mua phải đảm bảo rằng TikTok ở Hoa Kỳ trong tương lai phải hoàn toàn tuân thủ các quy định về bảo mật dữ liệu của chính phủ, v.v. Nếu không, thậm chí có thể phải đối mặt với những khoản tiền phạt khổng lồ.

Điền Viên nói rằng: “Không ai có thể đoán (chắc chắn) được kết quả của sự kiện này sẽ như thế nào. Nói như vậy đi, 50/50. Ứng dụng phiên bản quốc tế này của Douyin, ByteDance có khả năng sẽ bị ngừng hoạt động và 50% khả năng khác là sẽ có một công ty hoặc một số công ty ở Hoa Kỳ sẽ hợp tác và mua lại ứng dụng này. Tất cả đều có thể xảy ra.”

Trong một tuyên bố với Reuters, ByteDance cho biết chính phủ Đại lục chưa bao giờ khuyên họ đóng cửa hoạt động kinh doanh của TikTok ở Hoa Kỳ hoặc bất kỳ thị trường nào khác. Tuy nhiên, tuyên bố này rất khó để loại bỏ sự nghi ngờ từ phía dư luận.

Từ lâu, ByteDance luôn nói rằng mình không bị ảnh hưởng bởi chính quyền ĐCSTQ, và đã nhiều lần phủ nhận việc giao dữ liệu người dùng cho ĐCSTQ, nhưng chỉ cần dựa vào thông tin do chính quyền Đại lục công khai thì có thể thấy Bytedance đã hoàn toàn nằm dưới sự kiểm soát của ĐCSTQ.

Vào tháng 4/2018, Trương Nhất Minh, người sáng lập ByteDance, đã công khai hứa với ĐCSTQ sẽ “tăng cường xây dựng Đảng”, giáo dục nhân viên về cái gọi là các giá trị xã hội chủ nghĩa và định hướng quan điểm chính trị, đồng thời mở rộng nhóm đánh giá nội dung từ 6.000 lên 10.000 người. Ngoài ra, Một số lượng lớn tài khoản cảnh sát trực tuyến cũng đã được lập tại ByteDance để tiến hành giám sát toàn diện nội dung trực tuyến.

Hiện tại, những người quan tâm và muốn mua lại hoạt động kinh doanh của TikTok ở Hoa Kỳ, Canada, New Zealand và Úc gồm có các công ty như Microsoft Corp., Walmart Inc., Oracle Corp, Twitter và các công ty khác của Hoa Kỳ. Số tiền giao dịch sẽ dao động từ 20 đến 30 tỷ USD.

Minh Huy (Theo NTDTV)