Thượng viện Mỹ đã thông qua Đạo luật Nhân quyền Hồng Kông với số phiếu tuyệt đối

Hôm 19/11, Thượng viện Mỹ đã nhất trí thông qua Đạo Luật Nhân quyền và Dân chủ Hồng Kông với số phiếu đồng ý gần như tuyệt đối. Đây là động thái khẳng định sự ủng hộ đối với người biểu tình tại Hồng Kông trong bối cảnh chính phủ thân Bắc Kinh của Carrie Lam đang đẩy mạnh trấn áp.

“Thượng viện Mỹ đã gửi một thông điệp rõ ràng tới những người Hồng Kông đang đấu tranh vì nền tự do yêu dấu của họ: Chúng tôi đã nghe thấy các bạn, chúng tôi tiếp tục đứng cùng các bạn và sẽ không đứng im khi Bắc Kinh phá hoại nền tự trị của các bạn”, Thượng nghị sĩ Mỹ Marco Rubio tuyên bố. “Việc thông qua dự luật này là một bước quan trọng nhằm buộc những quan chức Trung Quốc và Hồng Kông phải chịu trách nhiệm khi làm xói mòn quyền tự trị và xâm phạm nhân quyền ở Hồng Kông”. 

Theo lập luận của các Thượng nghị sĩ Mỹ, không có lý do gì để tiếp tục ưu ái Hồng Kông nếu đặc khu này ngày càng bị Bắc Kinh chi phối.

“Mỹ đã áp dụng các chính sách thương mại đặc biệt với Hồng Kông trong suốt thời gian qua và chúng hoàn toàn khác với những gì áp dụng với Trung Quốc Đại lục. Tuy nhiên, đã có nhiều nỗ lực can thiệp từ Bắc Kinh trong vài năm trở lại đây, làm suy yếu các quyền tự do và tự trị của Hồng Kông”, Thượng nghị sĩ Marco Rubio nhấn mạnh sau phiên bỏ phiếu rạng sáng 20/11 (giờ VN).

Đạo luật mới sẽ yêu cầu Bộ Ngoại giao Mỹ đánh giá lại mỗi năm mức độ tự chủ của Hồng Kông trước các động thái can thiệp của Trung Quốc vào đặc khu này. Kết quả đánh giá sẽ là căn cứ để Mỹ điều chỉnh các ưu đãi thương mại dành cho Hồng Kông, theo hãng tin Reuters.

Ngoài ra, Thượng viện Mỹ cũng thông qua một đạo luật mới cấm xuất khẩu các thiết bị và vũ khí có thể được chính quyền Hồng Kông sử dụng để trấn áp người biểu tình.

Phiên bỏ phiếu bằng lời diễn ra chóng vánh với toàn bộ 100 Thượng Nghị sĩ ủng hộ dự luật. Dự luật này sẽ được đưa trở lại Hạ viện, vốn cũng đã thông qua một phiên bản khác gần tương tự dự luật này.

Theo Reuters, hai Viện của Quốc hội Mỹ sẽ phải cùng làm việc để giải quyết những khác biệt trước khi gửi dự luật cuối cùng tới Nhà Trắng để Tổng thống Trump cân nhắc ký duyệt thành Đạo luật.

“Cả Thượng viện và Hạ viện của Hoa Kỳ nay đã thể hiện sự đoàn kết phi đảng phái đối với người dân Hồng Kông trong khi họ đứng lên vì tự do và các quyền con người cơ bản”, ông Rubio nói.

Các cuộc biểu tình tại Hồng Kông đã làm tê liệt trung tâm tài chính toàn cầu này kể từ tháng 6. Nhiều chính trị gia tại Mỹ, Anh và châu Âu đã lên tiếng quan ngại trước tình hình, lên án các hành vi bạo lực của cảnh sát và kêu gọi tất cả các bên kiềm chế.

Việc thông qua đạo luật có thể thổi bùng cuộc khẩu chiến giữa Mỹ và Trung Quốc. Hồi tháng trước, khi dự luật Nhân quyền và Dân chủ Hồng Kông được thông qua tại Hạ viện, Bắc Kinh đã phản ứng mạnh, yêu cầu Washington thôi nhúng tay vào tình hình Hồng Kông đồng thời cảnh báo sẽ trả đũa nếu nó chính thức thành luật.

Hôm 19/11, Phó tổng thống Mỹ Mike Pence nói thẳng rằng Washington sẽ khó đạt được một thỏa thuận thương mại với Bắc Kinh nếu tình hình Hồng Kông tiếp tục xấu hơn nữa, theo hãng tin Bloomberg.

“Tổng thống Donald Trump đã nói rất rõ chuyện này rồi. Sẽ rất khó để chúng tôi hoàn tất thỏa thuận thương mại với Trung Quốc nếu các vấn đề về nhân quyền không được giải quyết hợp lý”, ông Pence nhấn mạnh.

Lãnh đạo phe đa số tại Thượng viện, ông Mitch McConnell hôm 18/11 đã cảnh báo Bắc Kinh chớ biến Hồng Kông thành “Thiên An Môn thế kỷ 21” và thúc giục Tổng thống Trump lên tiếng về sự ủng hộ đối với cuộc biểu tình ở Hồng Kông.

Gia Hưng (T/h)