Nhà máy ‘3 tại chỗ’: Từ nơi an toàn thành ổ dịch Covid-19

Sau chưa đầy một tháng áp dụng phương án ‘3 tại chỗ’ để phòng dịch Covid-19, nhiều nhà máy ở phía Nam đang phải đối mặt với dịch bệnh Covid-19 bùng phát từ bên trong; còn các ông chủ doanh nghiệp ‘kẹt’ ở thế ‘sản xuất không được, chữa bệnh cho F0 không xong’.

Theo Vnexpress, Công ty Vissan là một trong những doanh nghiệp đang lâm vào tình cảnh ‘tiến thoái lưỡng nan’ như trên.

Doanh nghiệp điêu đứng vì ‘3 tại chỗ’

Vissan bắt đầu áp dụng cho công nhân ăn, nghỉ và làm việc tại nhà máy từ ngày 28/6. Dù thường xuyên xét nghiệm Covid-19 nhưng 19 ngày sau, tại lần xét nghiệm thứ 4 trong một tháng (sau nhiều lần có kết quả âm tính toàn bộ), họ phát hiện 19 ca F0.

Quá trình truy vết, Vissan cho biết do đặc thù công việc, các nhân viên dù không muốn vẫn phải tiếp xúc rất nhiều, từ nhân viên bán hàng, mậu dịch bên ngoài đến phát sinh đổi trả hàng… nên virus vẫn có nhiều kẽ hở xâm nhập vào công ty.

Tương tự, tại Công ty Việt Thắng Jeans, 12 ngày sản xuất trở lại sau khi sàng lọc kỹ, một phân xưởng của công ty khi xét nghiệm nhanh Covid-19 đã phát hiện 19 trường hợp dương tính. 

Khi rà soát lại, Việt Thắng Jeans phát hiện có một người bán nước trái cây qua hàng rào nhà máy đã dương tính nCoV 8 ngày trước đó.

Chia sẻ về tình trạng trên, một doanh nghiệp khác cho biết, dù muốn hay không thì khi công ty vận hành, các nhân viên vẫn phải giao lưu với xã hội bên ngoài, trong đó cơ bản nhất là khâu xuất nhập hàng hóa để cung ứng suất ăn cho các nhân viên. Rõ ràng vẫn có rất nhiều kẽ hở để dịch bệnh lây lan mà nếu điều này xảy ra, các nhà máy lại trở thành ổ dịch lớn…

Đồng tình với nhận định trên, ông Nguyễn Phúc, Phó chủ tịch Hiệp hội gỗ Bình Dương lưu ý thêm đến vấn đề sai số trong xét nghiệm Covid-19 sàng lọc đầu vào. Ông cho biết, độ chính xác của test nhanh chỉ khoảng 80 – 90%, thậm chí dù là 95% nhưng trong 100 công nhân chỉ cần có 5 ca mắc thôi thì trong 1 tuần cả nhà máy sẽ lây nhiễm hết.

Cũng theo ông, để giảm thiểu rủi ro, doanh nghiệp cần phải phân tán công nhân trên diện rộng trong khuôn viên nhà máy, theo từng phân xưởng để nếu có ca nhiễm, thì chỉ bị trên diện hẹp. Tuy nhiên, nhiều điều khoản trong điều kiện thực hiện ‘3 tại chỗ’ được chính quyền đưa ra không đầy đủ, rất khó thực hiện và không hợp lý.

Điều này khiến những doanh nghiệp áp dụng ‘3 tại chỗ’ chậm hơn rất dễ bùng dịch vì khả năng công nhân ủ bệnh bị lẫn vào cao hơn; nhất là khi biến chủng mới có những trường hợp không có biểu hiện gì, đến khi kiểm tra thì phát hiện một loạt, doanh nghiệp lúc này trở tay không kịp.

Khó khăn trong việc đưa bệnh nhân tới khu cách ly

Bên cạnh việc các F0 từ bên ngoài xâm nhập vào, các doanh nghiệp áp dụng ‘3 tại chỗ’ còn gặp khó khăn khi các ca nhiễm tại nhà máy khó được hỗ trợ đưa đi cách ly tập trung.

Bà Nguyễn Thị Tuyết Mai – Phó tổng thư ký Hiệp hội Dệt may Việt Nam (VITAS) cho biết, khoảng 3% doanh nghiệp còn sót lại trong ngành có thể đáp ứng được ‘3 tại chỗ’ để sản xuất thì nay đang ‘khóc ròng’ vì phải lo cho các F0 – những người này phải cách ly ngay tại công ty, nơi sản xuất. Điều này khiến cả doanh nghiệp ngưng trệ không sản xuất được.

Tương tự, đại diện Công ty Vissan cho biết, đến ngày 22/7, dù số lượng bệnh nhân đã tăng thêm 20 ca, nhưng hầu hết chỉ được cách ly tại công ty. Một ngày sau, số người mắc bệnh tăng thành 43 ca với hàng trăm F1 và F2 nhưng vẫn phải tiếp tục cách ly tại nhà máy. Phải đến khi công ty viết đơn kêu cứu gửi lên các cấp chính quyền thì tình trạng này mới tạm được giải quyết.

Một doanh nghiệp châu Âu có quy mô lớn tại Đồng Nai cũng than trời khi các F0 sau khi được phát hiện vẫn phải tự cách ly một tuần trong nhà máy và chỉ được đưa đi cách ly khi Hiệp hội Doanh nghiệp châu Âu tại Việt Nam (Eurocham) cầu cứu đến chính quyền.

“Chúng tôi biết cơ quan chức năng cũng đang rất đau đầu vì dịch bệnh bùng mạnh. Nhưng hãy hỗ trợ và để ý tới doanh nghiệp vì họ đang rất cố gắng để duy trì sản xuất”, bà Mai cho biết.

Doanh nghiệp ‘đến đường cùng’, khu cách ly lây nhiễm chéo

Theo ông Phúc, nếu vấn đề F0 ở các nhà máy không xử lý được, doanh nghiệp sẽ không thể trấn an được công nhân sản xuất. Chưa kể nếu có thành phần kích động và gây rối thì nhà máy sẽ phải đối mặt với rất nhiều rủi ro.

Trước những vấn đề này, nhiều doanh nghiệp muốn tham gia sản xuất đang chùn chân, không dám áp dụng ‘3 tại chỗ’ vì rủi ro quá lớn, trách nhiệm quá cao. Còn những doanh nghiệp đang thực hiện rồi thì cân nhắc giảm bớt công nhân sản xuất, thậm chí là dừng hoạt động.

Hiện đã có khoảng 150 doanh nghiệp ở Bình Dương, 9 khu và cụm công nghiệp tại Tiền Giang cho biết sẽ dừng thực hiện phương án ‘3 tại chỗ’ do phát hiện nhiều ca nhiễm (tính đến trưa 29/7) 

Tuy nhiên, việc giảm bớt hay dừng sản xuất cũng không hề dễ dàng bởi muốn trả công nhân về nhà cũng phải tốn thêm một lần tiền xét nghiệm. 

Vấn đề phát sinh là hiện nay chưa có văn bản hướng dẫn cụ thể là sử dụng kết quả xét nghiệm PCR hay xét nghiệm nhanh nên các địa phương có cách làm khác nhau. Điều này tạo thêm gánh nặng cho các doanh nghiệp. Các doanh nghiệp đến nay không phải là tiến thoái lưỡng nan nữa mà là đã đến ‘đường cùng rồi’.

Trên thực tế, không chỉ các doanh nghiệp mà tại các khu cách ly tập trung tuân thủ theo quy định của Bộ Y tế vẫn xảy ra tình trạng lây nhiễm chéo, điều này thể hiện ở việc các ca nhiễm mới được công bố mỗi ngày trong thời gian này đa phần đều là ở các khu cách ly tập chung hoặc nơi đã được phong tỏa nghiêm ngặt.

Vũ Tuấn (t/h)