Nghệ thuật trang trí nhà độc đáo của người Mỹ bản xứ

Trong các chương trình TV, có lẽ chúng ta đã thấy người Mỹ bản địa sống trong các túp lều hình nón. Tuy nhiên trên thực tế, nhà của người Mỹ bản địa ngày xưa có nhiều hình dáng và kích cỡ hơn.

Trong các chương trình TV, có lẽ chúng ta đã thấy người Mỹ bản địa sống trong các túp lều hình nón. Tuy nhiên trên thực tế, nhà của người Mỹ bản địa ngày xưa có nhiều hình dáng và kích cỡ hơn.

Điển hình như người da đỏ Algonquian thường làm các túp lều hay những ngôi nhà nhỏ bằng khung gỗ và vách bằng vỏ cây bạch dương. Sau đó họ sẽ quấn dây thừng quanh ngôi nhà để cố định vỏ bạch dương.

Các bộ lạc Iroquois và một số người Algonquian khác thường làm các ngôi nhà dài. Đây là những cấu trúc có tuổi thọ lâu bền hơn, có thể dài đến 60m và chứa toàn bộ một đại gia đình. Chúng cũng được xây dựng tương tự như lều của người Algonquian với khung gỗ làm sườn và vỏ cây được phủ lên trên làm tường vách.

Các bộ lạc đến từ vùng đồng bằng phía nam như bang Texas và Oklahoma thường sử dụng những ngôi nhà cỏ. Thay vì thiết kế nhà theo cấu trúc hình vuông, họ dựng các cột gỗ thành dạng gò đồi sau đó phủ các lớp cỏ lên làm vách.

Một số bộ tộc ở phía đông nam như Cherokee lại đan kết cây trúc, dây leo và vỏ cây để làm khung nhà, sau đó trát tường bằng bùn. Mái thường được lợp tranh, cũng có thể được lợp bằng vỏ cây.

Về phần những người Mỹ bản địa thuộc tộc người Seminole ở bang Florida, họ dựng những ngôi nhà mở gọi là “chickees”. Điểm đặc biệt của kiểu nhà này là không có tường, nhưng có mái tranh. Họ dùng lau sậy để tạo bóng râm và sẽ hạ xuống mỗi khi trời mưa.

Tất nhiên, kiểu nhà nổi tiếng nhất của người Mỹ bản địa là các túp lều tipi. Được các bộ lạc du mục như Blackfoot và Lakota sử dụng chủ yếu trên những vùng đồng bằng phía Bắc, những túp lều này rất dễ dựng lên và hạ xuống.

Lều tipi được làm từ các cây cột gỗ dài và được phủ bên ngoài bằng lớp da động vật. Thỉnh thoảng chúng lại được người dân trang trí nhân những ngày lễ đặc biệt. Những căn nhà cấu trúc hình nón có dạng hơi nghiêng về phía sau với nắp thông khói có thể điều chỉnh ở phía trên và một nắp làm cửa phía dưới.

Những cây cột trụ chống đỡ túp lều được buộc lại với nhau bằng các dải da sống, lớp da bọc bên ngoài cũng được buộc chặt với khung lều bằng các dải da này. Ngoài ra người Sioux còn sử dụng một lớp lót làm từ da hoặc vải bạt và nhồi các loài cây cỏ bên trong các bức vách để giữ ấm trong những ngày tháng mùa đông lạnh giá. Nắp thông khói giúp người dân có thể nấu nướng và sưởi ấm ngôi nhà khi thời tiết trở nên khắc nghiệt.

Một số tộc người da đỏ Bắc Mỹ vùng Đồng bằng Lớn thường sử dụng nước sơn màu rực rỡ, bút lông, huy chương và thiết kế đính cườm để trang trí cho túp lều. Bên cạnh đó họ còn dùng các món đồ như sừng hươu, sừng trâu, đuôi động vật, lông thú và móng vuốt gấu để làm đồ trang trí trong nhà.

Nếu chủ nhân của túp lều có khiếu thẩm mỹ, túp lều sẽ được tô điểm thêm bằng những hình vẽ đại diện cho các sự kiện khác nhau.

Người bản địa đã thiết kế các túp lều để giảm lượng khói thải từ bếp lửa bên trong. Khói sẽ bốc lên qua các nắp thông khói trên nóc được đặt ở các góc tùy theo hướng gió, còn không khí từ bên dưới lớp lót sẽ cung cấp oxy cho bếp lửa.

Điều thú vị nữa là có một chiếc nắp phụ phía trên túp lều dùng để chuyển hướng nước mưa dọc theo mặt ngoài túp lều, giữ cho căn nhà bên trong luôn khô ráo. Một số người sẽ đặt những chiếc thùng phía dưới hướng chảy dòng nước để trữ nước mưa phục vụ cho việc ăn uống.

Thỉnh thoảng người bản địa sẽ đốt que xông thảo mộc làm từ cây xô thơm và cỏ ngọt để làm sạch không gian bên trong căn nhà và kết nối họ với các vị thần. Họ tin rằng hương khói từ que xông này sẽ bay lên trời, nơi những mong ước tốt đẹp của họ đến được với các vị thần và tổ tiên mình.

Ngày nay bạn có thể tìm mua những túp lều tipi giống của người Mỹ bản địa tại một số cửa hàng trực tuyến hoặc cửa hàng bên ngoài. Bằng việc sở hữu một túp lều tipi, bạn sẽ cảm nhận được cuộc sống hoang dã đầy thú vị của cư dân người Mỹ bản địa.

Theo Vintage News