Bắc Kinh muốn đóng cửa Lãnh sứ quán Mỹ tại Vũ Hán để trả đũa

Sau khi Mỹ yêu cầu Trung Quốc đóng cửa Lãnh sứ quán tại Houston, Bắc Kinh đã chỉ trích Mỹ và thực hiện việc xem xét đóng cửa Lãnh sứ quán Mỹ tại Vũ Hán để đáp trả. Nhiều chuyên gia đưa ra nhận xét cho thấy quan hệ Trung – Mỹ đã vô cùng căng thẳng. Có người so sánh vụ việc với bối cảnh trước khi bùng nổ Trân Châu Cảng.

Trung Quốc xem xét đóng cửa Lãnh sự quán Mỹ tại Vũ Hán để trả đũa

Vào ngày 22/7, hãng tin Reuters cho biết, Trung Quốc đang xem xét đóng cửa Lãnh sự quán Mỹ tại Vũ Hán để trả đũa việc Mỹ đóng cửa cơ quan ngoại giao của Trung Quốc tại TP Houston, bang Texas.

Trước đó, Bộ Ngoại giao Trung Quốc tuyên bố sẽ trả đũa vụ việc làm leo thang căng thẳng giữa hai nước sau khi Mỹ yêu cầu Bắc Kinh đóng cửa Lãnh sự quán ở Houston, bang Texas, theo SCMP.

Ông Vương Văn Bân, Người phát ngôn của Bộ Ngoại giao Trung Quốc, cho biết Mỹ đã đưa ra yêu cầu vào ngày 21/7 và mô tả đây là động thái leo thang chưa từng thấy.

“Trung Quốc yêu cầu Mỹ thu hồi quyết định sai lầm. Nếu Mỹ vẫn tiếp tục, Trung Quốc sẽ có biện pháp đối phó cần thiết”, ông Vương tuyên bố.

Lý do chính phủ Mỹ yêu cầu đóng cửa Lãnh sự quán Trung Quốc tại Houston

Bộ Ngoại giao Mỹ đã đưa ra bản thông cáo ngay sau khi ông Uông Văn Bân phát biểu hôm 22/7.

“Chúng tôi đã có lệnh đóng cửa Lãnh sự quán Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa ở Houston, nhằm bảo vệ sở hữ trí tuệ Mỹ và thông tin riêng tư của người Mỹ”, bà Morgan Ortagus, Người phát ngôn Bộ ngoại giao Mỹ nói.

Bà Ortagus nói thêm rằng Mỹ “sẽ không dung thứ việc Trung Quốc vi phạm chủ quyền và đe dọa người dân của chúng tôi, cũng như chúng tôi sẽ không dung thứ các tập quán thương mại không công bằng của Trung Quốc, việc lấy cắp việc làm của Mỹ và các hành vi quá đáng khác”.

Trong một thông cáo riêng, Bộ Ngoại giao Mỹ cũng cáo buộc Trung Quốc đã tham gia “vào hoạt động gián điệp lớn và gây ảnh hưởng đến các hoạt động”, can thiệp vào “chính trị nội bộ” cũng như “bắt nạt các lãnh đạo kinh doanh, đe dọa các gia đình người Mỹ gốc Hoa sống ở Trung Quốc, và hơn thế nữa”.

Vào ngày 22/7, Thượng nghị sĩ Mỹ Marco Rubio đăng trên Twitter rằng: “Tổng lãnh sự quán Trung Quốc ở Houston không phải là một cơ sở ngoại giao. Đó là một nút trung tâm trong mạng lưới quy mô lớn các gián điệp và hoạt động gây ảnh hưởng ở Mỹ. Tòa nhà đó phải đóng cửa ngay bây giờ và các gián điệp có 72 giờ để rời đi hoặc bị bắt”.

Cùng ngày, trong cuộc phỏng vấn với NYTimes, Trợ lý Ngoại trưởng Mỹ David Stillwell cáo buộc Tổng lãnh sự Trung Quốc tại Houston và các nhà ngoại giao Trung Quốc gần đây tham gia vào các hoạt động đáng ngờ tại sân bay quốc tế Houston, nơi họ đưa công dân Trung Quốc lên các chuyến bay hồi hương giữa đại dịch Vũ Hán.

Góc nhìn của chuyên gia về tầm ảnh hưởng của vụ việc

Zhu Feng, chuyên gia về Mỹ tại Đại học Nam Kinh nói rằng, trong khi lệnh đóng cửa lãnh sự quán là chưa xảy ra trong quan hệ Mỹ – Trung. Ông nói: “Đây là một phần của những gì tôi gọi là màn trả đũa của Trump với Trung Quốc vì Covid-19 [dịch Vũ Hán]”.

Shi Yinhong, Chuyên gia tại Đại học Nhân dân ở Bắc Kinh nói rằng từ các biện pháp trừng phạt mà Mỹ áp đặt đối với Trung Quốc vì các vấn đề như Hồng Kông, Tân Cương và việc đóng cửa lãnh sự quán, “chúng ta có thể hình dung được tình hình sẽ còn tệ hơn nữa cho đến tháng 11 hoặc khi nhiệm kỳ tổng thống tiếp theo bắt đầu”.

“Động thái này mang tính chính trị và pháp lý”, ông nói, và thêm rằng “Đó là sự kiện rất nghiêm trọng và là biểu tượng cho thấy sau đại dịch và sau khi Bắc Kinh ban hành luật an ninh Hồng Kông, quan hệ Mỹ – Trung đang rơi tự do”.

Vào ngày 22/7, phóng viên của VOA tại Nhà Trắng là Steve Herman chỉ ra rằng, vào ngày 7/12/1941, trong Thế chiến II, Đại sứ quán Nhật Bản tại Hoa Kỳ cũng đã đốt tài liệu. Ngay sau đó, mối quan hệ giữa Mỹ và Nhật Bản trở nên gay gắt do sự cố Trân Châu Cảng. Năm 1945, Hoa Kỳ thả một quả bom nguyên tử vào Nhật Bản, chấm dứt Thế chiến II.

Staff of the Japanese Embassy in Washington, DC, burn papers and documents in the backyard of their building Dec. 7, 1941. (Photo: Bettmann Archive) pic.twitter.com/aUbfZhqlYJ

— Steve Herman (@W7VOA) July 22, 2020

Lương Phong(t/h)