Các công ty dược phẩm thách thức lệnh giảm giá thuốc của Tổng thống Trump

Tổng thống Mỹ Donald Trump hồi tháng 5 nói rằng các nhà sản xuất thuốc sẽ sớm nhận được thông báo về việc giảm giá “lớn”, và chính quyền của ông đã vạch ra một kế hoạch để giảm bớt chi phí thuốc men. Tuy nhiên, các công ty dược phẩm dường như phớt lờ thông điệp đó.

Các công ty dược phẩm thách thức Tổng thống Trump

Hồi tháng 5, Tổng thống Trump đã công bố kế hoạch tập trung vào vấn đề cạnh tranh của các doanh nghiệp tư nhân và nâng cao tính minh bạch. Ông chủ Nhà Trắng cho rằng kế hoạch này là hành động mạnh mẽ nhất trong lịch sử nhằm giảm giá thuốc kê đơn bán cho người dân Mỹ.

Cụ thể, Tổng thống Trump đề xuất ý tưởng có thể cắt giảm các khoản đầu tư và tài trợ nghiên cứu dược phẩm của Mỹ ở nước ngoài vì cho rằng chúng không phát huy được hiệu quả. Ông cũng cho rằng nên cho phép Chính phủ đàm phán về giá thuốc, để giúp tiết kiệm hàng tỷ USD; đồng thời ông đề xuất nhập khẩu thuốc để giảm giá thành. Ngoài ra, có thể dùng áp lực đàm phán thương mại để các đối tác như Canada, Nhật Bản, Hàn Quốc, châu Âu, New ZeaLand… trả tiền nhập khẩu thuốc từ Mỹ và bán với giá sàn cao hơn mức hiện tại.

Tuy nhiên, cũng trong tháng 5, công ty Bayer đã tăng giá hai loại thuốc điều trị ung thư lên hàng trăm USD. Tiếp sau đó, công ty Novartis triển khai thêm 4 phương pháp điều trị bệnh đắt tiền trong tháng 6. Chưa hết, Pfizer, một trong những công ty dược phẩm lớn nhất của Mỹ, trong tháng 7 công bố tăng giá hơn 41 sản phẩm.

Công ty Pfizer cho biết, sự tăng giá này không làm ảnh hưởng đến phần lớn các loại thuốc của họ, và sự tăng mức giá niêm yết cũng không phản ánh rằng bệnh nhân hoặc công ty bảo hiểm phải chi trả số tiền này. Thay vào đó các nguồn quỹ tiết kiệm mà các công ty bảo hiểm đã thương lượng với công ty dược phẩm sẽ được chuyển cho bệnh nhân để thanh toán tiền thuốc, nhằm giảm bớt gánh nặng tài chính cho họ.

Một báo cáo của công ty Wells Fargo Securities đã thống kê được 104 sản phẩm được tăng giá trong tháng 6 và hai ngày đầu tháng 7, với mức nhảy vọt trung bình 31,5% và mức tăng trung bình đạt 9,4%. Việc tăng giá niêm yết này không hề ảnh hưởng đến mức chiết khấu mà các công ty áp dụng cho một số công ty bảo hiểm và bệnh nhân.

Kế hoạch của Tổng thống Trump không hiệu quả?

Trong buổi phát biểu vào ngày 14/5 để đưa ra kế hoạch định giá thuốc, Bộ trưởng Bộ Y tế và Dịch vụ Nhân sinh Mỹ (HHS) – ông Alex Azar khẳng định rằng Tổng thống Trump đã nhấn mạnh “sự cần thiết trong việc cải cách giá thuốc”, đồng thời gợi ý sẽ có những biện pháp trừng phạt dành cho các công ty tăng giá vì những lý do khác ngoài lạm phát, hoặc thay đổi lợi ích lâm sàng.

“Tôi có thể nói với bạn rằng tôi không muốn mình phải là người làm điều này”, Cựu giám đốc điều hành công ty dược phẩm toàn cầu Eli Lilly & Co này phát biểu.

Cuối tháng 6, Azar cũng nói với Ủy ban tài chính Thượng viện rằng: Ông hi vọng các công ty sẽ “luyện tập việc hạn chế” tăng giá thuốc vào giữa năm. Hầu hết các mức tăng giá gần đây đều cao hơn mức lạm phát hiện tại của Mỹ là dưới 3%.

Phát ngôn viên Caitlin Oakley của HHS nói: “Cơ quan quản lý khẳng định rằng tình trạng này là không thể chấp nhận được. Cho nên chúng tôi sẽ thẳng tay sử dụng thẩm quyền và các công cụ hành pháp, để thực thi những gì được đề cập trong bản kế hoạch giá thuốc của Tổng thống. Điều này nhằm đảm bảo rằng người Mỹ sẽ có được giá thuốc thấp hơn và cắt giảm được chi phí chữa bệnh cho mình”.

Tuy nhiên, trước sự “thách thức” của các công ty dược phẩm, mọi người ngày càng nghi ngờ về khả năng Tổng thống Trump cùng Bộ trưởng Bộ Y tế và Dịch vụ Nhân sinh Mỹ (HHS) Alex Azar có thể gây áp lực cho các nhà sản xuất thuốc tự nguyện giảm giá mà không cần phải dùng đến biện pháp đe dọa đi kèm với sự trừng phạt cụ thể.

Những người thuộc đảng Dân chủ trong Quốc hội cho biết, họ muốn trừng phạt các công ty tăng giá vượt mức quy định, đồng thời chỉ trích chính quyền không tiến hành đến nơi đến chốn.

Thượng nghị sĩ Ron Wyden của Đảng Dân chủ hôm 3/7 lên tiếng sau khi Pfizer tăng giá rằng: “@realDonalTrump và @SecAzar hi vọng Big Pharma ngừng việc tăng giá thuốc. Nhưng họ làm thế nào để ngăn chặn việc này? Thời gian để thực hiện một hành động thật sự là bao lâu?”.

Tuy nhiên, thực tế đã chứng minh kế hoạch của Tổng thống Trump có hiệu quả. Tập đoàn dược phẩm và hóa chất Merck cho biết họ đang lên kế hoạch không tăng giá ở Mỹ trong khoảng thời gian còn lại của năm 2018. Đại diện hãng dược phẩm Novartis của Thuỵ Sĩ cũng nói rằng: “Chúng tôi cam kết với cơ quan quản lý thuốc việc điều chỉnh giá sẽ được tiến hành một cách có trách nhiệm”.

Trong khi đó, hãng dược phẩm khổng lồ Bayer đã ký một thỏa thuận không tăng giá bất kỳ loại thuốc theo toa nào cho đến cuối năm 2018. Bayer chiếm 1/10 doanh số bán hàng của tập đoàn với các đơn thuốc tại Mỹ, bao gồm cả doanh số bán hàng khổng lồ của loại thuốc loãng máu Xarelto.

Có thể thấy, Tổng thống Trump đang bước đầu ước thúc được các công ty dược phẩm trong việc điều chỉnh giá thuốc ở Mỹ. Hành động này là một phần trong cuộc chiến thương mại mà ông đang tiến hành. Nó sẽ khiến cho các công ty dược phẩm phải nhượng bộ và từ bỏ việc tăng giá thuốc trên khắp nước Mỹ.

Việc thay đổi ngành công nghiệp dược phẩm là chặng đường dài

Các chuyên gia chính sách y tế nói rằng, điểm thiếu sót nghiêm trọng trong kế hoạch của chính phủ chính là thiếu sự theo dõi nghiêm ngặt.

Stacie Dusetzina, chuyên gia về giá thuốc tại Đại học Y Khoa Vanderbilt cho biết: “Ngành công nghiệp này không coi trọng việc quản lý thuốc, vì không có mối đe dọa đáng sợ nào nếu đơn vị không tuân thủ các yêu cầu được đưa ra”.

“Mặc dù có một số mặt hàng được liệt kê vào bảng kế hoạch định giá thuốc mới phát hành gần đây nhằm khuyến khích các công ty không tăng giá hoặc tăng giá có trách nhiệm, nhưng đây là một chặng đường dài đang được triển khai”, Dusetzina nói.

Nhưng nếu không có quy định chính thức hoặc việc lập pháp được thực thi trong trường hợp này, thì bất kỳ hành động nào được áp dụng để thay đổi ngành công nghiệp dược phẩm cũng là điều rất xa vời.

>>> Cầu thủ bóng bầu dục 5 lần vô địch Super Bowl: Big Food chả khác gì “các công ty hóa chất”

>>> Đệ nhất phu nhân Melania Trump kêu gọi mọi người ngừng tin tưởng Big Pharma

Tú Văn, theo Politico