Anh huấn luyện chó nghiệp vụ phát hiện virus Vũ Hán, có thể sàng lọc 750 người/giờ

Một dự án mới đây ở Anh cho biết họ đang huấn luyện chó nghiệp vụ y tế để phát hiện người nhiễm virus corona gây ra dịch viêm phổi Vũ Hán (Covid-19) và một chú chó có thể sàng lọc được 750 người mỗi giờ, theo Mirror.

Theo thông tin từ dự án mới, những chú chó sẽ được huấn luyện bằng cách ngửi các mẫu quần áo của bệnh nhân nhiễm virus Vũ Hán, và quan sát xem liệu chúng có thể phát hiện mùi đặc biệt nào có thể sàng lọc ra người nhiễm virus hay không. Nếu dự án hàng đầu thế giới này thành công, chúng có thể sàng lọc 750 người mỗi giờ.

Đây không phải lần đầu tiên chó nghiệp vụ được dùng trong lĩnh vực y tế. Trước đó, đã từng có các dự án huấn luyện chó để phát hiện các bệnh ung thư, Parkinson và sốt rét.

Dự án tìm người nhiễm Covid-19 dựa trên động vật duy nhất trên thế giới này là sự hợp tác giữa Tổ chức từ thiện Medical Detection Dogs, Trường y học nhiệt đới và vệ sinh dịch tễ london (LSHTM) và Đại học Durham.

Giáo sư James Logan, Trưởng khoa Kiểm soát dịch bệnh tại LSHTM cho biết: “Thật thú vị vì dự án có thể đạt tiến triển nhanh khi có 6 chú chó đã sẵn sàng được huấn luyện”.

Trong vài tuần tới, những chú chó này sẽ nhận được các mẫu vải mà bệnh nhân nhiễm virus Vũ Hán từng mặc để xem liệu chúng có thể phát hiện được mùi độc đáo nào của virus hay không.

Khoảng tám tuần sau, đa số những chú chó cứu hộ đã có thể sẵn sàng xác định mùi virus Vũ Hán chỉ trong vòng 0,5 giây.

Tiến sĩ Claire Guest, Giám đốc điều hành và người sáng lập tổ chức từ thiện Medical Detection Dogs cho biết: “Đã có rất nhiều thành tựu tuyệt vời trong việc huấn luyện chó nghiệp vụ để phát hiện bệnh ở người và tôi tin rằng chúng có thể được huấn luyện để phát hiện bệnh viêm phổi Vũ Hán”.

“Hiện nay, các tài nguyên và bộ dụng cụ xét nghiệm còn hạn chế, không thể kiểm tra được hàng trăm người cùng lúc. Nhưng những chú chó này có thể sàng lọc tới 750 người một cách nhanh chóng. Bằng cách xác định được những người cần phải làm xét nghiệm virus Vũ Hán và tự cách ly, chúng có có thể ngăn chặn được sự lây lan của dịch bệnh”.

Những chú chó làm công việc nhận biết người có virus corona nhanh chóng, hiệu quả và không xâm lấn, đảm bảo tiết kiệm được tài nguyên xét nghiệm của Dịch vụ Y tế Quốc gia (NHS) dành cho những trường hợp thực sự cần thiết. Những chú chó cũng có thể ảnh hưởng lớn đến sự lây lan của căn bệnh chết người này. 

Giáo sư Logan cho biết: “Việc đầu tiên chúng tôi cần làm là xác định xem mùi của dịch Vũ Hán có khác biệt hay không và liệu chó nghiệp vụ có thể phát hiện ra mùi đó hay không. Chúng tôi cần mẫu để tiến hành thực nghiệm”.

“Hai mẫu chính chúng tôi cần là khẩu trang và nylon, vì nylon là một ma trận hấp thụ mùi”.

“Chúng tôi phải tuân theo các quy trình với các mẫu thử khác nhau, vì virus rất dễ lây nhiễm và chúng tôi cần đảm bảo các mẫu thử này an toàn”.

“Chúng tôi biết các bệnh về đường hô hấp khác làm thay đổi mùi cơ thể và nếu người đó có mùi khác biệt, chúng tôi tin rằng chó nghiệp vụ sẽ đánh hơi được”.

“Chúng tôi đã làm rất nhiều thí nghiệm với chó nghiệp vụ nhằm phát hiện bệnh sốt rét và nhận thấy kết quả chính xác cao, theo tiêu chuẩn chẩn đoán của Tổ chức Y tế Thế giới”.

Tuy vậy, Giáo sư Logan cho biết phương pháp dùng chó nghiệp vụ y tế để nhận biết virus Vũ Hán sẽ không thay thế các xét nghiệm đang được áp dụng trong thời điểm hiện tại.

Ông cho biết: “Những chú chó gần như làm việc theo một kịch bản phân loại. Khi cổng bắt đầu mở, chúng tôi sẽ muốn biết liệu người nào đang mang virus. Bạn có thể thấy những chú chó có khả năng phát hiện ma túy trên đường chúng đi, điều tương tự cũng xảy ra với những chú chó đang truy tìm sự lây nhiễm của virus corona. Nếu chúng cung cấp cho chúng tôi thông tin, chúng tôi sẽ khuyên mọi người nên tự cách ly. Về lâu dài, chúng ta có thể dùng chó đánh hơi trong các trường học hoặc những địa điểm đông người”.

Gặp gỡ những chú chó nghiệp vụ

Asher, một chú chó giống cocker spaniel 5 tuổi, có một khởi đầu khá gian nan do cá tính nhạy cảm và hiếu động. Hiện giờ, chú chó này sống hạnh phúc với chủ và hai người bạn bốn chân tuyệt vời khác.

Chó nghiệp vụ y tế thường được huấn luyện để phát hiện một loại bệnh, trong ba năm nghiệp vụ của mình, Asher đã có thể phát hiện ra bệnh Parkinson. Và hiện tại, nó được chọn cho dự án Covid-19 vì cần một con chó có đủ kinh nghiệm để có thể đánh hơi được mùi của virus corona sớm.

Tính khí của chú chó này hơi lập dị, tuy nhiên chú lại làm việc siêu tập trung. Sau một ngày làm việc, chú thích chơi đùa trên cánh đồng và rúc vào ghế sofa.

Jasper, 14 tháng tuổi, là một chú chó giống cocker spaniel bận rộn và rất nhạy bén.

Chú đến từ Tổ chức Wood Green Animals Charity từ lúc bảy tháng tuổi. Jasper có phong cách làm việc nhanh chóng và có phương pháp.

Chú chó này thích đi bộ đường dài, thăm những địa điểm mới, ăn chim, cà rốt, chơi với những chú chú khác và luyện tập. Jasper rất tình cảm, thích được giao tiếp với người và được yêu thương âu yếm.

Star, hai tuổi, là một giống chó Labrador vui vẻ và nhiệt tình, xuất thân từ một nhà lai tạo tư nhân và được huấn luyện thành chó nghiệp vụ y tế từ khi được 8 tuần tuổi. Star cực kỳ thích làm việc, tràn đầy năng lượng, hăng say luyện tập và được biết đến như một “tên lửa bỏ túi”. Star thích học hỏi, chơi với những chú chó đồng nghiệp khác và là thú cưng hoàn hảo ở nhà. Bản tính của Star rất thân thiện và thích gặp gỡ những người mới, thích chơi đùa với món đồ chơi yêu thích và rất hào hứng khi được đi dạo.

Digby the Labradoodle là một chú chó khổng lồ hiền lành, tự tin. Phong cách làm việc của chú là bền bỉ và quyết đoán, Digby thích điều tra và chú chó xù này cũng rất thông minh.

Digby 20 tháng tuổi, đến từ một tổ chức từ thiện hỗ trợ chó và bắt đầu được đào tạo thành chó nghiệp vụ y tế từ khi tám tuần tuổi. Digby thích đồ chơi, đi đến công viên gặp gỡ những chú chó khác và đặc biệt rất thích trẻ em. Digby rất thoải mái khi ở nhà, thích người lạ và thích tận hưởng giấc ngủ ngắn.

Norman, một chú chó giống cocker spaniel, rất nghiêm túc trong công việc, có khả năng tập trung nhanh và làm việc tốt.

Khi không phải làm việc, Norman thích chạy bộ tự do, tự chơi một mình với chiếc mũi spaniel. Chú không bao giờ từ chối một trận bóng và thực sự thích chơi đùa.

Ở nhà, Norman là một chú chó nhỏ tình cảm, thích được âu yếm và tính tình dễ gần, thoải mái. Chính vì vậy, chú là một người bạn đồng hành hoàn hảo mang lại nhiều lợi ích.

Bây giờ Norman đã 2 tuổi, chú đến từ Wood Green Animal Charity và được đào tạo thành chó nghiệp vụ y tế từ lúc 9 tuần tuổi.

Storm là một chú chó 3 tuổi có dòng máu lai từ  giống chó Labrador và golden retriever cross. Storm dễ bị kích động, nhiệt tình, dễ khích lệ nhưng rất tập trung và thích sử dụng mũi.

Chú thích những trò chơi đuổi bắt bóng và thích con người chú ý nên rất hợp với mọi người mới gặp. Storm đến từ một tổ chức từ thiện hỗ trợ chó vào tháng 5 năm 2017.

Storm ở ngoài rất dũng cảm nhưng ở nhà lại là một chú chó ngọt ngào, dịu dàng. Chú rất muốn lấy lòng người khác và thích tự mình làm. Chú có thân hình to cao và vì thế đôi khi chú cho này gặp khó khăn để chạy nhảy tự do. Chú thích thú khi được nằm im ở một nơi đầy nắng và thư giãn.

Một trang web gây quỹ cộng đồng trực tuyến cho dự án đã được thiết lập để gây quỹ 1 triệu bảng.

Giáo sư Logan cho biết “Chúng tôi đang gây quỹ cộng đồng để quyên góp 1 triệu Bảng Anh, số tiền từ quỹ được dùng vào việc mở rộng quy mô dự án”.

“Tuy nhiên, chúng tôi cần khoảng một nửa số tiền ban đầu để huấn luyện những chú chó và chứng minh những gì chúng có thể làm được, vì vậy chúng tôi vẫn có thể đạt được nhiều tiến bộ trước khi hoàn thành mục tiêu”.

Tổ chức Medical Detection Dogs là những người tiên phong trong lĩnh vực này, đã huấn luyện rộng rãi các loài động vật sống trong các gia đình. Trong khi những con chó phát hiện ma túy được khen thưởng khi chúng tích cực phát hiện được các loại thuốc bất hợp pháp này thì những chú chó nghiệp vụ y tế cũng được thưởng ngay cả khi chúng xác định kết quả âm tính.

Tiến sĩ Guest cho biết: “Chúng tôi đặt ra một quá trình đánh giá và huấn luyện rất chi tiết mà những chú chó nghiệp vụ phải vượt qua. Và chúng tôi cũng có một chính sách không nhốt chó. Tất cả những con chó của chúng tôi sống trong các gia đình và đi làm việc.

Chúng tôi có xu hướng dùng rất nhiều chó cứu hộ và những chú chó bị bỏ rơi. Chúng tôi thường dùng những chú chó có thể chạy đường dài, loại chó có thể ném bóng tennis đến 500 lần mà vẫn có thể tiếp tục hoạt động.

Nhiều chú chó thường gặp rắc rối nếu bắt chúng ở trong nhà mà không được làm gì cả. Chúng là loài cực kỳ thích làm việc. Chúng tôi không bao giờ hết ngạc nhiên với chúng”.

Trang web gây quỹ indiegogo.com/projects/md-dogs-against-covid19  tới tối hôm 17/4 đã quyên góp được hơn 4.300 bảng.

Ngân Khánh (Theo Mirror)