Khủng Hoảng Ukraine: Bài Học Lịch Sử từ Phần Lan là Chìa Khóa cho Giải Pháp Hòa Bình

Truyền thông Nga và vị tổng thống bị lật đổ Viktor Yanukovych đang nỗ lực để viết lại những sự kiện xảy ra ở Kiev, cho rằng việc này là “đảo chính Phát Xít” để nhằm bao biện cho cuộc đổ bộ xâm lấn lãnh thổ Ukraine từ phía Nga.

Gần như là không một ai ở ngoài Ukraine có thể phân tích lối tuyên truyền hiệu quả hơn Timothy Snyder, giáo sư sử học tại Yale và tác giả của quyển sách “Những vùng đất máu: Âu Châu giữa Hitler và Stalin.”(Bloodlands: Europe Between Hitler and Stalin). Ông cho biết, “Chính quyền Ukraine dưới thời Yanukovich là chế độ tham nhũng số một trong lịch sử thế giới, chế độ mà cuối cùng không chỉ đàn áp, mà còn giết chết công dân… chỉ vì thực thi quyền tự do ngôn luận và tự do hội họp.”

Snyder cũng nói về giai đoạn đầu của cuộc biểu tình, “Khởi đầu… một người Afghanistan… Mustafa Nayem, người bắt đầu cuộc cách mạng. Sử dụng truyền thông đại chúng, anh ta kêu gọi những người trẻ tuổi tập hợp ở quảng trường Kiev để ủng hộ cho một lựa chọn thân Âu của Ukraine. Quảng trường được gọi là Maidan – một từ tiếng Ả Rập. Trong những ngày đầu của cuộc biểu tình, sinh viên gọi nơi này là Euro-maidan (Euro : Âu Châu; Maidan : Quảng Trường trong tiếng Arab). Truyền thông quốc gia Nga thì ai cũng đoán được sẽ gọi nó là Gayeuromaidan. Khi cảnh sát chống bạo động được gửi tới để đàn áp sinh viên, ai bảo vệ họ? Thế là có thêm nhiều người Afghanistan… cựu binh Ukraine của hồng quân Liên Xô, những người đã được gửi tới xâm lược Afghanistan trong suốt giai đoạn Liên Xô xâm chiếm quốc gia này năm 1979. Họ đến để bảo vệ những “đứa trẻ”, cách mà họ gọi sinh viên.

Trong tất cả những cách thức, chiến lược phương Tây “suy đồi” theo diễn giải của ngoại trưởng Nga, cũng lộ diện. Truyền thông Nga đưa tin về cuộc lật đổ là một phần trong một âm mưu hoành tráng hơn. Chính quyền Ukraine thì chỉ đạo lực lượng cảnh sát chống bạo động rằng phe đối lập bị dẫn dắt bởi âm mưu Người Do thái quy mô hơn. Thế nhưng, cả hai chính quyền đều thông cáo với thế giới bên ngoài rằng những người biểu tình là bọn Đức Quốc xã. Hầu như không quốc gia phương Tây nào tỏ vẻ lưu ý đến nghịch lý này.

Tài Khoản ở nước ngoài

Khi đám vệ sĩ bỏ trốn, Yanukovich tẩu thoát sang Nga. Một ngày sau khi vị tổng thống này tuyên bố với báo giới rằng ông không có tài khoản ngân hàng ở nước ngoài, thì chính quyền các quốc gia Thụy Sĩ, Áo, và Liechtenstein đã ra lệnh đóng băng tài sản của ông và con trai cùng hơn 20 quan chức Ukraine. Viện Peterson ở Washington ước đoán riêng gia đình tổng thống đã cướp đoạt khoảng 8 tỉ tới 10 tỉ Mỹ Kim mỗi năm từ năm 2010.

Quốc hội Ukraine sau đó đưa thủ tướng Arseniy Yatsenyuk lên làm tổng thống với tổng số phiếu bầu là 371-1. Ông nói với các nghị viên, “Có khoảng 70 tỉ Mỹ Kim chuyển từ hệ thống tài chính Ukraine sang các tài khoản hải ngoại trong 3 năm trở lại đây. Giờ thì đã rõ là bọn chúng đã bòn rút công quỹ có được từ việc huy động vốn vay dưới sự bảo lãnh của quốc gia, công quỹ này cũng bị đánh cắp bởi những người đại diện tiền nhiệm.” Ông cũng cho biết, “Ngân khố trống rỗng,” chỉ còn hơn 400,000 Mỹ Kim còn lại trong kho bạc quốc gia và còn hơn 15 tỉ Mỹ Kim dự trữ ngoại hối để trả lại món nợ đáo hạn 12 tỉ Mỹ Kim. Ông cũng khuyến khích Nga, mà ông gọi là “đồng minh” của Ukraine, “không nên gây chiến với chúng tôi… vì 2 nước là bạn.”

Hành động xâm lược của Nga

Kế tiếp là hành động can thiệp quân sự vô cớ của nga trên lãnh thổ Ukraine: Crimea. Việc Putin can thiệp ở Crimea có 3 bên quan sát.

Nhóm một, là những người thân Nga tập hợp lại thách thức phong trào cải cách dân chủ ở Ukraine.

Nhóm thứ hai, mà một chiến thắng quân sự tốc độ và không đổ máu sẽ dễ dàng đạt được ở Crimea. Điều này sẽ làm nhụt chí quân lính ở miền Đông Ukraine và làm dừng mọi kế hoạch hỗ trợ từ phía Kiev.

Thứ Ba, Putin muốn lấn lướt mô hình văn minh của các quốc gia Âu Châu. Ông và các cố vấn, cùng với truyền thông Nga cho rằng những sự kiện xảy ra ở Ukraine có nguyên do từ mô hình xã hội dân sự ở Âu Châu, vốn ưu tiên cho quyền lợi của nhóm thiểu số trong xã hội. Khả năng của Putin là kết hợp tư tưởng kỳ lạ với sức mạnh dân tộc trong một chiến thắng quân sự sẽ giúp cho ông áp dụng lối cư xử không khoan nhượng ra bên ngoài lãnh thổ Nga. Viễn cảnh này cũng gây khó chịu không kém gì việc gây hấn quân sự.

Cùng với những vi phạm đối với công ước quốc tế về việc sử dụng lính Nga không mang quân hàm dọc lãnh thổ Crimea, Putin đã phá vỡ Hiến Chương Liên Hiệp Quốc và Đạo Luật Helsinski Cuối Cùng. Ông cũng xé bỏ hiệp ước 1994 giữa Nga, Ukraine, Anh, và Hoa Kỳ, mà theo đó Ukraine – lúc này là cường quốc hạt nhân lớn thứ Ba thế giới phải loại bỏ hoàn toàn vũ khí hạt nhân, để lại bài học cay đắng là nếu một quốc gia từ bỏ đi sức mạnh vũ khí hạt nhân của mình, thì cũng như mời gọi các quốc gia kề cận xâm lược quân sự.

Putin cũng tuyên bố quyền xâm lấn nước láng giềng để bảo vệ quyền lợi chính đáng của một cộng đồng thiểu số nói tiếng Nga, hay như công bố với báo giới hôm 4 tháng Ba, “những người có sự liên kết gần gũi mang tính lịch sử, văn hóa, kinh tế, với chúng ta.”

Rất nhiều người nói tiếng Nga ở Ukraine đã kí kiến nghị họ không cần một đảng phái nào từ bên ngoài bảo vệ quyền lợi của mình.

Đối với Putin, một lợi ích khác được phỏng đoán, đó là làm xao nhãng người Nga khỏi những vấn đề kinh tế. Nền kinh tế nga sụt mất 4.5 % đà tăng trưởng từ năm 2010 tới còn 1.3% năm 2013. Đồng rúp đã rớt giá xuống tới 1/5 giá trị. Tương lai lâu dài đầy bất trắc, một phần vì dân số lão hóa quá nhanh. Nhà đầu tư lo ngại do bị tác động bởi tình trạng tham nhũng lan rộng, hiện nay người ta đang tự hỏi liệu thời đế quốc Liên Xô có phải đang trở lại hay không. Latvia, Lithuana, Estonia, và Kazakhstan là những mục tiêu tiềm năng trong tương lai.

Những lãnh đạo lâm thời ở Kiev bây giờ đang được thay thế bởi chính quyền mới do quốc hội lựa chọn. Tân thủ tướng là một kỹ trị nói tiếng Nga. Hai ứng viên chính cho chức vụ Tổng Thống trong đợt bầu cử tháng 5 cũng đều nói tiếng Nga. Một là Vitali Klitschko, là con trai của một tướng lãnh Liên Xô, được biết đến từ bên ngoài Ukraine nhờ tài đấm boxing hạng nặng rất nổi tiếng. Cũng là người Nga. Tiếng Nga nên nhanh chóng được đưa lại làm ngôn ngữ chính của quốc gia.

Tạm thời, trên hết, chúng ta không thỏa hiệp với bè lũ Phát xít. Phát ngôn từ Snyder: “Điều đang diễn ra là một cuộc cách mạng quần chúng với một mớ lộn xộn, rối ren và đối nghịch với chế độ. Những lãnh đạo trẻ của Maiden, một vài là người cánh tả, đe dọa mạng sống của chính mình khi đối đầu với chính quyền lâm thời, ở mức cực đoan, nhận thức lệch lạc mà chúng ta chỉ trích tại quê nhà. Họ đã trải nghiệm một cuộc cách mạng mà chúng ta thì không. Không may, một phần trải nghiệm này cho biết rằng người phương Tây lỗ mãng, dễ tin người và phản động. Xa hơn nữa, chính quyền mới của Ukraine phải ứng phó với một thái độ hết sức bình tĩnh.

Bài học Phần Lan

Martti Ahtisaari, cựu tổng thống Phần Lan, người đoạt giải Nobel, đã nói “Tôn trọng sự toàn vẹn lãnh thổ là điều quan trọng. Lịch sử cho biết rằng đây là tiền đề cho việc xây dựng một tương lai hòa bình cho người dân Ukraine.”

Để đạt được điều này trong tình thế khó khăn hiện tại rất cần Ukraine theo gương của Phần Lan sau đệ nhị thế chiến, trở nên hoàn toàn độc lập khỏi Âu Châu và Nga, trong khi trao đổi thương mại bình đẳng với hai bên.

“Phần Lan hóa” vấn đề không hẳn dễ nuốt với nhiều người, nhưng việc này mang tính xây dựng để nhắc nhở chúng ta về một xã hội Phần Lan hôm nay – mạnh mẽ, thống nhất, thịnh vượng và tự do. Lựa chọn này đem đến cho người dân Ukraine cơ hội tốt nhất cho một tương lai dân chủ trong khi duy trì sự toàn vẹn lãnh thổ.

Vẫn có một khe cửa hẹp để tìm kiếm một giải pháp trước khi tấm màn sắt che phủ Âu Châu.

Tiết lộ: David Kilgour đã bị cấm nhập cảnh Nga từ năm 2011 vì quyển sách Thu Hoạch Đẫm Máu, đồng tác giả với David Matas.

David Kilgour là đồng giám đốc của Hội Hữu Canada vì Iran Dân Chủ và giám đốc của hội đồng Dân Chủ (CCD) ở Washington. Ông cũng là cựu nghị viên đảng Bảo Thủ và Đảng Tự Do ở khu vực Đông Nam Edmonton và từng đảm nhiệm chức vụ ngoại trưởng Mỹ La Tinh và Phi Châu, ngoại trưởng Châu Á Thái Bình Dương và Phó Phát Ngôn Viên Hạ Viện.

Dịch Việt ngữ bởi: Việt Nguyên
Để đọc bản gốc trên Epoch Times, vui lòng click vào đây.

Theo Việt Đại Kỷ Nguyên