Virus Gây Bệnh cho Loài Ong Lan Rộng: Trước là Ong Mật, Giờ là Ong Nghệ

Nó vẫn gây rắc rối mặc dù ong nghệ không được trao đổi từ trang trại này đến trang trại khác giống như ong mật.

Loài ong nghệ thụ phấn cho lượng lớn các loài hoa và cây lương thực trên toàn thế giới, đặc biệt là cà chua trồng trong nhà kính, các chuyên gia về côn trùng cho biết. Và theo một nghiên cứu xuất bản thứ Tư vừa qua trên tạp chí Nature, tác hại của loại bệnh này lên ong nghệ nghiêm trọng hơn.

“Quần thể ong nghệ trong tự nhiên đang suy giảm đáng kể trên khắp Châu Âu, Bắc Mỹ, Nam Mỹ và cả ở Châu Á,” tác giả của nghiên cứu giáo sư Mark Brown thuộc Đại Học London (University of London) cũng cho hay. Ông nói rằng nghiên cứu của ông khẳng định nguyên nhân chủ yếu của sự suy giảm là do “sự bùng phát của sâu ký sinh và mầm bệnh” từ các tổ ong mật nuôi.

Các nghiên cứu nhỏ hơn cho thấy rằng mầm bệnh lây nhiễm qua lại giữa hai loài ong này. Brown tuyên bố rằng nghiên cứu của ông là công trình đầu tiên xem xét vấn đề này ở mức độ quốc gia và bao gồm 3 loại bệnh và sâu ký sinh. Nghiên cứu này theo dõi gần 750 con ong ở 26 địa điểm khác nhau ở Vương quốc Anh. Đồng thời cũng tiến hành các nghiên cứu trong phòng thí nghiêm trên các con ong mẫu bị nhốt để cho thấy mức độ lây nhiễm.

Nghiên cứu này cho thấy là “sự bùng phát dịch bệnh trên loài ong đang trở nên đáng báo động” Giáo sư côn trùng học của Đại Học Illinois,  May Berenbaum nói trong một email mặc dù ông không nằm trong nhóm nghiên cứu. Đồng tác giả nghiên cứu bà Matthias Furst từ Đại Học London cho biết rằng nhóm nghiên cứu chưa chắc chắn chứng minh được con đường lây nhiễm từ ong mật sang ong nghệ. Nhưng các bằng chứng thu thập được lại thiên về hướng giải thích đó bởi lẽ mức độ virus và tỷ lệ lây nhiễm ở ong mật là cao hơn, ông cũng cho biết.

Có lẽ ong nghệ bị nhiễm bệnh khi bay tới bông hoa trước đó đã có tiếp xúc với ong mật có bệnh, Furst giải thích. Và đôi lúc loài ong nghệ vào tổ của ong mật và trộm mật hoa, nguồn lây nhiễm cũng từ đó, ông nói thêm.

Ong nghệ có thể lớn gấp đôi ong mật, đốt được nhiều lần, và không sản xuất nhiều mật như ong mật.

Nghiên cứu gần đây nhất cho thấy loài ong nghệ bị ảnh hưởng từ dịch bệnh nhiều hơn, Brown nói. Thông thường, một con ong nghệ sống được khoảng 21 ngày, nhưng những con ong bệnh chỉ sống chưa tới 15 ngày, ông cho biết thêm. Trong khi tổ ong mật có hàng vạn ong thợ nên có thể cho phép tổn thất một số lượng nhỏ,  tổ ong nghệ chỉ có nhiều nhất vào khoảng vài trăm con.

“Việc này giống như cuộc chiến giữa siêu thị Wal-Mart với một của hàng bán lẻ địa phương (Wal-mart là chuỗi siêu thị bán lẻ lớn nhất trên thế giới có trụ sở tại Mỹ),” Berenbaum phát biểu trong một bài phỏng vấn. Các nguyên cứu đã chỉ ra rằng loài ong nghệ tạo ra sản lượng hoa quả trị giá 3 tỷ đôla bằng việc thụ phấn tại Hoa Kỳ, trong khi loài ong mật tạo ra tới gần 20 tỷ đôla, theo Berenbaum.

Nghiên cứu mới không xem xét đến sự sụt giảm số lượng loài (CCD), vốn là một vấn đề kỳ lạ ở Bắc Mỹ hơn bất kỳ nơi nào khác. Những chứng bệnh và sâu ký sinh khác cũng đã giết chết thậm chí nhiều ong mật hơn hiện tượng sụt giảm số lượng loài xuất hiện gần đây.