Quốc hội Ukraine giới hạn quyền lực của Tổng thống

Trong phiên họp khẩn cấp tối 21/2, Quốc hội 450 ghế của Ukraine đã thông qua luật hạn chế quyền lực của tổng thống với 386 phiếu thuận. Đây là một trong những điều khoản của thỏa thuận chấm dứt khủng hoảng vừa được các bên xung đột ở Ukraine ký trước đó cùng ngày.

Hiến pháp năm 2004 quy định, nhiệm kỳ quốc hội tăng từ 4 năm lên 5 năm và các nghị sĩ có quyền bỏ phiếu bầu Thủ tướng trên cơ sở các ứng cử viên do Tổng thống đề cử. Quốc hội cũng sẽ bổ nhiệm 3 chức danh quan trọng nhất trong nội các gồm Bộ trưởng quốc phòng, Bộ trưởng ngoại giao và người đứng đầu Hội đồng an ninh quốc gia. Thủ tướng chỉ được chỉ định các chức danh còn lại.

Cũng trong phiên họp, với 372 phiếu thuận, Quốc hội Ukraine đã thông qua luật tiếp tục ân xá cho những người biểu tình bị bắt giữ và cách chức quyền Bộ trưởng Nội vụ Vitaly Zakharchenko vì đã cho phép sử dụng vũ lực chống người biểu tình.

Sự thay đổi hiến pháp này được nhất trí ngay sau khi Tổng thống Viktor Yanukovych và các thủ lĩnh đối lập ký thỏa thuận chấm dứt cuộc khủng hoảng chính trị kéo dài 3 tháng qua.

Thỏa thuận quy định sẽ phải tiến hành bầu cử tổng thống trước tháng 12 năm nay; điều tra những hành vi bạo lực dưới sự giám sát chung của chính quyền, phe đối lập và Hội đồng châu Âu; chính quyền không được ban bố tình trạng khẩn cấp; trong khi phe đối lập phải rút khỏi các trụ sở cơ quan công quyền, chấm dứt phong tỏa đường phố, quảng trường và giao nộp vũ khí bất hợp pháp trong vòng 24 giở kể từ khi đạo luật khôi phục Hiến pháp 2004 được công bố.

Ngoài ra, Ukraine cũng sẽ tiến hành cải cách hiến pháp theo hướng cân bằng quyền hạn giữa quốc hội, tổng thống và thủ tướng; thông qua luật bầu cử mới và thành lập ủy ban bầu cử trung ương.

Những động thái mới kể trên được xem như một chiến thắng của phong trào biểu tình vốn được phương Tây hậu thuẫn nhằm phản đối việc Tổng thống Yanukovych quay lưng lại với kế hoạch hội nhập châu Âu. Nó cũng cho thấy xu hướng nguy hiểm mới trong cuộc tranh giành ảnh hưởng tại những quốc gia nằm trong vùng đệm giữa Nga và châu Âu.

Theo thống kê không chính thức, làn sóng biểu tình và bạo lực đẫm máu ở Ukraine trong thời gian qua đã cướp đi sinh mạng của hàng trăm người. Chỉ riêng 3 ngày qua, thủ đô Kiev của Ukraine đã trải qua những ngày đẫm máu nhất kể từ khi bùng phát bạo loạn cách đấy 3 tháng. Những hình ảnh truyền đi trên khắp thế giới cho thấy Kiev không khác gì bãi chiến trường thực sự với các công hào bằng bao cát và lốp xe được dựng lên trên các tuyến phố; súng đạn, bom xăng và khói lửa bao trùm khắp nơi; số người thiệt mạng lên tới 67 người trong khi số người bị thương là 551 người.