2 vùng giàu nhất Italy bỏ phiếu về quyền tự trị, phong trào ly khai tại châu Âu hồi sinh?

Kết quả sơ bộ cuộc bỏ phiếu hôm 22/10 cho thấy người dân ở vùng Lombardy và Veneto của Italy đều muốn chính quyền Rome trao thêm quyền tự trị cho 2 khu vực này.

Theo hãng tin Bloomberg, ngày 22/10, khoảng 11 triệu cử tri tại hai khu vực giàu có nhất ở miền Bắc Italy là Lombardy và Veneto đã tham dự cuộc trưng cầu ý dân về vấn đề trao thêm quyền tự trị cho vùng.

Các cử tri có 3 lựa chọn “có”, “không” hoặc “phiếu trắng” với việc yêu cầu chính phủ tại Rome trao thêm quyền tự chủ cho các khu vực này trong các vấn đề thuế, quản trị, nhập cư, cơ sở hạ tầng và hệ thống giáo dục.

Theo BBC, cuộc trưng cầu này được hiến pháp Italy cho phép, nhưng kết quả trưng cầu không có hiệu lực về mặt pháp lý. Chính quyền trung ương tại Rome cũng nói việc tổ chức trưng cầu ý dân như vậy là không cần thiết.

Reuters cho biết, kết quả kiểm phiếu sơ bộ đã có tới 90% cử tri đi bỏ phiếu ở hai khu vực này đồng thuận với việc chính phủ trung ương Italy trao thêm quyền tự trị cho vùng của họ.

Kết quả trưng cầu mặc dù không có hiệu lực về mặt pháp lý và quyền tự trị cho một vùng sẽ phải do quốc hội Italy phê chuẩn, nhưng đó sẽ là động lực chính trị quan trọng, củng cố thêm cho đảng chống nhập cư Northern League trước cuộc tổng tuyển cử tại nước này vào đầu năm 2018. Thống đốc của cả hai vùng Lombardy và Veneto đều là thành viên của Northern League.

Kết quả trưng cầu cũng là lợi thế chính trị để các chính quyền khu vực có được tiếng nói mạnh mẽ hơn trong các cuộc thương thảo với chính phủ trung ương tại Rome.

Hai vùng kinh tế thịnh vượng nhất ở miền bắc nước Ý chiếm khoảng 30% trong GDP của Italy và chiếm tới 1/4 dân số nước này. Tuy nhiên, các lãnh đạo cũng như nhiều người đóng thuế ở khu vực này không hài lòng khi tiền thuế của họ được sử dụng để tài trợ cho vùng nghèo khó hơn ở miền Nam.

Lãnh đạo vùng Veneto, ông Luca Zaia, phê phán Rome lãng phí tới 35 tỷ USD mỗi năm trong khi địa phương này hàng năm đóng góp 15,5 tỷ USD vào ngân sách nhà nước, còn mức đóng góp của Lombardy là gần 60 tỷ USD.

Với lợi thế kinh tế mạnh, tỷ lệ thất nghiệp thấp và phúc lợi xã hội cao hơn so với mức trung bình cả nước, hai vùng này muốn Rome trao cho họ quyền tự quyết lớn hơn trong các lĩnh vực như cơ sở hạ tầng, giáo dục, y tế và môi trường. Lãnh đạo Lombardy và Veneto đồng thời muốn đẩy quyền tự trị của vùng đi xa hơn trong các lĩnh vực như an ninh và di dân, nghĩa là đòi hỏi sửa đổi hiến pháp.

Giới quan sát cho rằng hai khu vực giàu có của Italy này tiến hành trưng cầu ý dân là do ảnh hưởng của sự kiện Anh quyết định rời khỏi Liên minh châu Âu và cuộc khủng hoảng chính trị hiện nay tại Tây Ban Nha khi vùng tự trị Catalonia đòi độc lập.

Tuy nhiên, nững người ủng hộ cuộc trưng cầu ý dân tại Lombardy và Veneto (với thủ phủ lần lượt là Milan và Venice) cho rằng vấn đề của họ không giống với cuộc bỏ phiếu đòi ly khai của xứ Catalonia, mà giống với phát triển ly khai và tự trị ở Scotland và Pháp hơn.

Căn cứ vào thời điểm diễn ra của cuộc trưng cầu ý dân kép tại Italy và thời điểm của cuộc khủng hoảng chính trị tại Catalonia, có thể thấy rõ phong trào ly khai tại châu Âu đang có dấu hiệu hồi sinh mạnh mẽ.

TinhHoa tổng hợp