Giấc mộng hạt kê vàng

Đời Nhà Đường có người tên là Lư Sinh, hôm nọ anh ta đến một quán trọ ở Thành Hàm Đan để gặp một Đạo sỹ tên là Lữ Ông.

Lư Sinh than phiền với Lữ Ông về sự nghèo khó và không thể nào đạt được mong muốn của mình. Lữ Ông lấy ra một cái gối và nói rằng Lư Sinh có thể đạt được giấc mơ của mình về sự giàu sang và phú quý nếu anh ta ngủ trên cái gối đó. Lư Sinh nằm xuống trên cái gối. Một chốc, người chủ quán trọ liền đi đặt cái chảo trên bếp lò và rang một ít hạt kê. Lư Sinh liền có một giấc mơ nơi mà anh sống trọn cuộc đời của mình. Trong giấc mộng đó, Lư Sinh thấy mình đi thi đậu Trạng Nguyên, cưới được vợ đẹp và giàu, được vua bổ nhiệm làm quan, thăng quan tiến chức trong năm mươi năm, lên chức Tể Tướng, vinh hiển tột bực, con cháu đầy nhà. Sau bị gian thần hãm hại, vua bắt tội, tịch thâu hết gia sản, đày đi xa thật vô cùng khổ sở. Khi anh ta thức dậy, anh ta nhận ra rằng giấc mơ của mình thật là ngắn ngủi đến mức những hạt kê được rang chưa vàng.

Vở diễn Giấc mộng hạt kê vàng của Đoàn Nghệ Thuật Thần Vận

Khi Lư Sinh tỉnh mộng, cảnh tượng mà anh ta nhìn thấy mọi thứ vẫn y nguyên như trước và mọi việc chỉ là một giấc mơ. Lúc đó, Lữ Ông đạo sỹ giảng cho anh ta rằng khi người ta dính mắc vào Danh, Lợi và Tình của thế giới loài người, đó cũng như là đang ở trong giấc mộng vậy. Lư Sinh cảm động và trở nên sáng tỏ. Thật là một điều khoan khoái và tốt đẹp đối với Lữ Ông đạo sỹ khi thấy Lư Sinh có ngộ tính tốt như thế.

Lư Sinh cảm tạ Lữ Ông và nói, “Vinh hay là Nhục, được hay là mất, sinh hay là tử, bây giờ tôi đã hiểu rõ rồi. Lữ Ông đạo sỹ dùng giấc mộng như là một phương pháp để giảng Đạo. Bây giờ tôi đã biết làm gì trong tương lai. ” Rồi Lư Sinh cúi đầu chào Lữ Ông và ra về. Từ đó đánh dấu một cái mốc quan trọng trong sự tu luyện của anh ta.

Câu chuyện trên mang ý vị của Đạo, và người thời nay xem như thần thoại, nhưng thực sự có rất nhiều ý nghĩa. Ngày xưa, ông bà ta thường nói “tích đức, tạo phúc”, “để đức cho con cháu”,..v..v. Văn hóa lúc đó trọng đức hơn, chú trọng vào việc bồi dưỡng đạo đức và lao động cần cù, làm việc thiện. Một hàm nghĩa của câu chuyện là đời người ngắn ngủi, Danh Lợi Tình chỉ một thoát chốc là thoáng qua, nhiều người vì nó mà tranh đấu, thù hận mà bỏ quên mất đi phần “cái tôi chân chính” của mình vốn là hòa hợp với tự nhiên và gần với Đạo.

Khi tĩnh tâm lại và nhìn cuộc sống, ta thấy dường như đây là một môi trường để thử thách và rèn luyện cái tâm, trải qua bao sóng gió, như sắt mài thành kim, phải chịu bao khó nhăn nhọc nhằn. Thông qua khó khăn gian khổ người ta có thể trao dồi ý chí, học cách làm người tốt, và cải thiện bản thân mình. Công danh phú quý tự nó không gây hại, mà hại là ở cái tâm người ta bị mắc vào công danh phú quý. Như ông bà ta nói, người có Đức phúc lớn và sẽ giàu có. Bằng nỗ lực lao động, học tập, và làm việc thiện cho xã hội người ta có thể tích đức, đức cũng có thể tích lại từ tổ tiên cho con cháu.

Một hàm ý ẩn sâu, và là xuyên suốt trong câu chuyện, dường như vẫn là một câu hỏi thiên cổ: mục đích chân chính của sinh mệnh con người là gì? Trải qua lịch sử mấy nghìn năm của văn hóa nhân loại, những câu chuyện thần thoại, chuyện dân gian truyền miệng, hay các tôn giáo đều khuyên người ta làm việc Thiện, tích đức… qua các câu chuyện, các hình ảnh như Quan Vân Trường trọng Nghĩa khí tha Tào Tháo, các câu chuyện về lòng trung thành. Những câu chuyện như thế giúp con người định ra văn hóa, và biết phân biệt rõ tốt xấu, có tri thức, có trí huệ. Trải qua lịch sử dài như thế, thực sự thì mục đích của con người là để tu luyện, để quay trở về. Qua khó khăn gian khổ ở thế gian mà trả nghiệp mắc phải do trước đây làm việc xấu; qua khó khăn gian khổ mà tu luyện tâm tính, rèn luyện ý chí, qua khó khăn gian khổ mà tu luyện được trí huệ.

Người khác nhau với ngộ tính khác nhau, sẽ hiểu câu chuyện ở mức độ khác nhau. Câu chuyện dường như là lời nhắn gửi của người xưa đến cho chúng ta. Chúng ta có thể chọn để hiểu ý nghĩa của nó và nỗ lực làm việc với trách nhiệm, tinh thần cao, vì đời người ngắn ngủi, cơ duyên cũng chỉ có một lần mà thôi.

( Phúc Long sưu tầm và chỉnh lý )