Từ truyện Tây Du Ký tới vị Đường Tăng thật trong lịch sử

Nhiều người thường nghĩ rằng, câu chuyện thầy trò Đường Tam Tạng đi thỉnh kinh bên Tây Thiên trong tiểu thuyết lừng danh Tây Du Ký của nhà văn Ngô Thừa Ân chỉ là tưởng tượng, bịa đặt. Song trong lịch sử, chuyến thỉnh kinh bên “trời Tây” của thầy trò Đường Tam Tạng là chuyện có thật 100% đấy các bạn ạ!

Từ tiểu thuyết đến phim ảnh

Tây Du Ký là tác phẩm văn học với chất lượng đạt tới đỉnh cao, là một trong tứ đại danh tác văn học cổ điển Trung Hoa (cùng với Tam Quốc Diễn Nghĩa của La Quán Trung, Thủy Hử của Thi Nại Am và Hồng Lâu Mộng của Tào Tuyết Cần).

Bìa bản Tây Du Ký chữ Hán thế kỷ 16.

Tây Du Ký là câu chuyện kể về 4 thầy trò Đường Tam Tạng (Đường Tăng), Tôn Ngộ Không, Trư Ngộ Năng (Trư Bát Giới), Sa Ngộ Tĩnh (Sa Tăng) đi thỉnh kinh ở Tây Trúc (khu vực nay thuộc Ấn Độ). 3 đệ tử của Đường Tăng đều có xuất thân thần thánh: Tôn Ngộ Không vốn là một con khỉ rất thần thông, tự phong là Tề Thiên Đại Thánh; Trư Ngộ Năng vốn là Thiên Bồng Nguyên soái của thiên đình và Sa Ngộ Tĩnh, vốn là Quyển Liêm Tướng quân. Ngoài ra, con ngựa mà Đường Tăng cưỡi vốn là Thái tử của Long vương (Bạch Long Mã) bị đày do từng lập mưu ăn thịt Đường Tăng.

Hình minh họa một cảnh của Tây Du Ký từ thế kỷ 18.

Những chuyện trong Tây Du Ký đều bắt nguồn từ thần thoại và truyền thuyết dân gian, 4 thầy trò Đường Tăng đã có một cuộc hành trình ròng rã 14 năm, vượt qua 81 kiếp nạn, cuối cùng mới đến được đất Phật, mang Kinh Phật về truyền bá ở phương Đông.

4 nhân vật chính trong phim “Tây Du Ký”.

Câu chuyện về Đường Tăng – vị đại sư có thật trong lịch sử

Khi đọc Tây Du Ký, ai cũng biết 3 vị đệ tử thần thông, xuất thân từ tướng nhà trời, yêu quái ăn thịt người… đều chỉ là chuyện bịa đặt và tưởng tượng ra cả. Tuy nhiên, theo những gì sử sách còn ghi chép thì chuyến thỉnh kinh Tây Thiên kéo dài 14 năm của Đường Tam Tạng được miêu tả trong Tây Du Ký là hoàn toàn có thực.

Hình ảnh minh họa đại sư Đường Tăng thế kỷ 9.

Trần Huyền Trang (Đường Tam Tạng) là nhân vật có thật trong lịch sử, ông tên thật là Trần Huy, sinh vào khoảng năm Nhân Thọ thứ 2 đời Tùy Văn Đế Dương Kiên (năm 602) tại huyện Câu Thị, nay là tỉnh Hà Nam, Trung Quốc. Hai người anh trai của Trần Huy xuất gia làm sư ở chùa Tịnh Thổ Lạc Dương nên từ nhỏ, ông đã theo anh tụng kinh niệm Phật, đồng thời đọc cả sách Nho, Đạo…

Không giống như trong tiểu thuyết và phim ảnh, Đường Tăng trước khi lên đường được vua Đường nhận làm huynh đệ, tặng cho chiếc bát vàng, áo cà sa quý và bày tiệc rượu tiễn ra tận cửa thành, trên đường đi gặp được 3 đồ đệ có phép thần thông… thì ở đời thực, Đường Tăng phải đi một mình, cưỡi con ngựa già lên đường đi Ấn Độ để tự mình tìm hiểu mà không hề được sự ân chuẩn của Hoàng đế Đại Đường dù đã 2 lần dâng biểu xin đi.

Hình ảnh minh họa Đường Tăng trên đường đi Ấn Độ.

Chuyến đi của Đường Tăng kéo dài 17 năm, qua 128 quốc gia lớn nhỏ, khi về nước ông phải dùng 24 ngựa, voi, lạc đà để tải 657 bộ kinh Phật, 150 xá lợi tử (tinh cốt Phật), tượng Phật. Ông dành 19 năm để dịch 75 bộ kinh Phật. Bộ Đại Đường Tây vực ký 12 quyển là những ghi chép đầy đủ về lịch sử, địa lý, phong tục tập quán của 128 nước mà ông đã đi qua. Ngày nay, những tài liệu của ông để lại vẫn còn giúp ích rất nhiều cho các chuyên gia khảo cổ Ấn Ðộ và họ cũng công nhận những ghi chép của Đường Tăng là chính xác.

Hình tượng Đường Tăng trong tiểu thuyết và phim ảnh là một tín đồ đạo Phật thành tâm, là một người rất tốt, nhưng trước khó khăn thì đành chịu bó tay, mặt buồn rũ, thậm chí… nhát gan, hơi tí là khiếp sợ ngã lăn xuống ngựa, coi trọng lễ giáo phong kiến và giới luật nhà Phật, cẩn thận dè dặt tới mức quá đáng. Thế nhưng ở ngoài đời, Đường Tăng lại là một vị đại sư gan dạ, giàu lòng bác ái và luôn tin tưởng vào sự thành tâm của đạo Phật.

Chuyến đi của Đường Tăng không gặp phải yêu tinh ăn thịt người như trong tiểu thuyết nhưng cũng gặp không ít khó khăn vất vả. Có khi ông phải nhịn đói nhịn khát suốt 7, 8 ngày ròng rã giữa sa mạc nắng chang chang, không một bóng cây, không người qua lại. Hay như ông gặp phải bọn thổ dân ăn thịt người bắt giữ song lần nào ông cũng tự nhủ: “Thà đi về phía Tây mà chết chứ quyết không quay về Đông mà giữ lấy mạng sống”.

Nhân vật Đường Tăng do diễn viên Từ Thiếu Hoa thủ vai được coi là thành công nhất trong phim Tây Du Ký.

13 năm lưu trú tại Ấn độ, Đường Tăng đã đi viếng hầu hết các di tích của đạo Phật, ở lại chùa Na Lan Ðà, học đạo trong 6 năm. Sau 6 năm học tập, Đường Tăng là một trong ba người học trò giỏi nhất của vị cao tăng Giới Hiền. Theo sách khảo cứu Pháp văn, Đường Tăng là một nhà sư có đạo đức và là một học giả uyên thâm, một nhà du thám kỳ tài, một nhà sử học uyên bác, một nhà địa lý học đa tài, một nhà ngôn ngữ học xuất chúng, một nhà phiên dịch giỏi không ai bằng. Lúc còn ở Tây Phương, đi đến đâu, thầy cũng nghiên cứu kỹ lưỡng tình hình từng địa phương.

Trưa ngày mùng 5 tháng 2 năm 664, Đường Tăng vì bệnh nặng nên đã viên tịch tại chùa Ngọc Hoa, thọ 69 tuổi. Ngày 14 tháng 4 cùng năm, thi hài ông được an táng tại Bạch Lộc Nguyên. Sử chép rằng, ngày cử hành tang lễ có đến một triệu người ở Trường An và các vùng lân cận theo về để đưa tiễn. Đám táng xong, có đến ba vạn người cất lều cư tang gần mộ phần. Có lẽ từ xưa đến nay đến đế vương cũng chưa có vị nào được ngưỡng mộ sùng bái bằng vị thánh tăng có một không hai này.

* Bài viết có tham khảo tài liệu từ các nguồn: Wikipedia, PNT, Sina…