Truyền thông Mỹ lần đầu tiết lộ: ĐCSTQ hỗ trợ 75 tỷ USD cho Huawei

Công ty Huawei của Trung Quốc đã chuyển mình từ một nhà cung cấp điện thoại không tên tuổi thành một nhà cung cấp viễn thông nổi tiếng thế giới. Truyền thông Mỹ lần đầu tiên tiết lộ rằng, những khoản trợ cấp hàng chục tỷ đô la của Đảng Cộng sản Trung Quốc (ĐCSTQ) cho Huawei là lý do chính khiến công ty này có thể đánh bại các đối thủ cạnh tranh.

Ngày 25/12, “Tạp chí Phố Wall” (WSJ) đưa tin rằng, chính phủ Trung Quốc cung cấp các khoản trợ cấp khác nhau cho Huawei, bao gồm trợ cấp, cho vay tín dụng, giảm thuế và các hình thức hỗ trợ tài chính khác, trị giá lên tới 75 tỷ USD. Các nhà phân tích và khai thác viễn thông cho biết, Huawei nhận được trợ cấp khổng lồ từ chính phủ, dùng mức giá thấp để chiếm ưu thế trên thị trường nước ngoài, mức giá công ty đưa ra thường thấp hơn khoảng 30% so với các đối thủ.

Bài báo nói rằng, ĐCSTQ đã hỗ trợ Huawei từ 25 năm trước thông qua cung cấp ưu đãi miễn giảm thuế. Việc Huawei có thể nhanh chóng mở rộng hoạt động kinh doanh trên toàn cầu làm dấy lên nghi ngờ về mối quan hệ của công ty này với ĐCSTQ. Chính phủ Mỹ lo ngại rằng Huawei có thể đồng ý với yêu cầu của Bắc Kinh, cung cấp dữ liệu mạng được thu thập bởi thiết bị của công ty này cho chính quyền ĐCSTQ.

Michael Wessel, thành viên Ủy ban thẩm tra kinh tế và an ninh Mỹ-Trung nói với các phóng viên báo “Hoa Nhật” (Huari) rằng: “Mặc dù Huawei vẫn áp dụng lãi suất cho vay thương mại, nhưng lãi suất này nhận được viện trợ lớn từ quốc gia”.

Trong 20 năm qua, ĐCSTQ đã cung cấp cho Huawei nhiều hình thức hỗ trợ tín dụng khác nhau, bao gồm các khoản vay ưu đãi dài hạn từ các ngân hàng và nhà cung cấp tài chính lớn nhất Trung Quốc.

Theo phân tích của “Tạp chí Phố Wall”, hạng mục viện trợ lớn nhất ĐCSTQ cung cấp cho Huawei đến từ các khoản vay, hạn mức tín dụng và các viện trợ ngân hàng quốc doanh khác, tổng giá trị khoảng 46 tỷ đô la Mỹ.

Từ năm 2008 đến năm 2018, Huawei tiết kiệm được ít nhất 25 tỷ đô la tiền thuế theo quy định miễn thuế đối với lĩnh vực công nghệ của ĐCSTQ. Đối với các khoản viện trợ khác, Huawei đã nhận được 1,6 tỷ đô la tiền trợ cấp và 2 tỷ đô la giảm giá mua đất.

Tờ “Hoa Nhật” cho biết, theo báo cáo công khai thường niên, kể từ năm 2008, Huawei nhận được tổng cộng 1,6 tỷ đô la Mỹ tiền trợ cấp. Trong vòng 5 năm, từ năm 2013 đến năm 2018, tiền trợ cấp của ĐCSTQ cho Huawei gấp 17 lần khoản trợ cấp tương tự mà nhà sản xuất thiết bị viễn thông lớn thứ hai thế giới Nokia – Phần Lan nhận được, trong khi công ty viễn thông lớn thứ ba thế giới Ericsson AB – Thụy Điển không nhận được bất kỳ khoản trợ cấp chính phủ nào.

“Tạp chí Phố Wall” tiến hành phân tích này bằng cách sử dụng thông tin công khai sẵn có, báo cáo công ty, tài liệu đăng ký đất đai, và hỏi ý kiến các chuyên gia phân tích trợ cấp, ví dụ như Usha Haley – giáo sư Đại học Wichita State, bang Kansas Mỹ và tổ chức “Good Jobs First” tại Washington, DC.

Các khoản viện trợ khó có thể định lượng

Bài báo cho rằng, một số viện trợ ĐCSTQ dành cho Huawei là không thể định lượng. Ví dụ, theo lời chính phủ Bắc Kinh và các quan chức khác, năm 1999, Bắc Kinh đã thực hiện một biện pháp can thiệp bất thường giúp Huawei tránh khỏi cáo buộc về gian lận thuế.

Năm 1998, trụ sở Huawei tại Thâm Quyến đã nhận được cáo buộc nặc danh về việc trốn thuế địa phương. Thị trưởng Thâm Quyến Lý Tử Bân cho biết, ông đã báo cáo vụ việc với Ngô Bang Quốc, Phó thủ tướng Quốc vụ viện khi đó. Cuối cùng đã đồng ý thành lập một tổ kiểm toán, nhưng chỉ sau vài tuần, những cáo buộc đối với Huawei đã biến mất hoàn toàn.

Huawei mua đất nhận được ưu đãi giảm giá tới 50%

Theo hồ sơ chính thức của ĐCSTQ, từ năm 2014 đến năm 2018, Huawei đã mua mười mấy lô đất thuộc sở hữu nhà nước dành cho khu nghiên cứu tại Đông Quan. Những cuộc đấu giá đất này về cơ bản không có bất kỳ đối thủ cạnh tranh nào. Theo Cơ sở dữ liệu nhà đất Trung Quốc, giá đất mà Huawei phải trả chỉ bằng 10% đến 50% giá trung bình tại cuộc đấu giá đất tương tự ở Đông Quan. Tờ “Hoa Nhật” phân tích, những lần giảm giá này đã giúp Huawei tiết kiệm khoảng 2 tỷ đô la Mỹ.

Ngoài ra, chính sách thúc đẩy ngành công nghệ của ĐCSTQ đã mang lại lợi ích lớn cho Huawei. Theo tính toán của tờ “Hoa Nhật”, các khoản khấu trừ thuế (thuế thu nhập, thuế giá trị gia tăng và các loại thuế khác) mà Huawei nhận được trong mười năm qua ít nhất là 25 tỷ đô la Mỹ.

Khách hàng Huawei nhận được khoản vay tài chính với lãi suất ưu đãi

Tờ “Hoa Nhật” nhận thấy rằng, ngoài các khoản trợ cấp, kể từ năm 1998, ưu đãi tài chính mà ngân hàng Trung Quốc dành cho Huawei và khách hàng của họ bao gồm các khoản vay, tín dụng xuất khẩu và các hình thức ưu đãi khác có tổng giá trị khoảng 16 tỷ đô la Mỹ, đây là quy mô cho vay lớn chưa từng thấy.

Theo phân tích của “Hoa Nhật”, trong hai thập kỷ qua, Ngân hàng Phát triển Trung Quốc (China Development Bank) và Ngân hàng Xuất nhập khẩu Trung Quốc (Export-Import Bank of China) đã cung cấp cho khách hàng Huawei hạn mức tín dụng hơn 30 tỷ đô la Mỹ.

Số liệu của Ngân hàng Thế giới và dữ liệu chính phủ cho thấy, ít nhất trong mười năm đầu Huawei gia nhập thị trường nước ngoài, những ngân hàng Trung Quốc này đã cung cấp các khoản vay cho khách hàng của Huawei ở các nước đang phát triển với lãi suất chỉ khoảng 3%, bằng khoảng 50% lãi suất tiêu chuẩn 5 năm của Trung Quốc kể từ năm 2004.

Fred Hochberg, cựu Chủ tịch Ngân hàng Xuất nhập khẩu Mỹ (U.S. Export-Import Bank) nói rằng, bên mua trong giao dịch nhà đất sẽ trở thành “nhà thầu mạnh hơn” nếu họ có thể cung cấp giấy chứng nhận đạt được hạn mức tín dụng 500 ngàn đô la Mỹ. “Huawei khôn khéo ở chỗ, đảm bảo rằng các điều kiện tài chính bổ sung được cung cấp trong hồ sơ dự thầu, do đó có thể đánh bại các đối thủ cạnh tranh”, Hochberg nói.

Báo cáo thường niên năm 2009 của Huawei cũng đề cập rằng hơn một nửa số trợ cấp chính phủ mà Huawei nhận được là “trợ cấp chính phủ vô điều kiện” và thậm chí một số kỹ sư hàng đầu của Huawei cũng nhận được tiền thưởng thông qua các chương trình của chính phủ. Theo báo cáo, chỉ riêng trong năm 2018, hơn 100 kỹ sư của Huawei đã nhận được hàng trăm ngàn USD giải thưởng từ chính quyền thành phố Thâm Quyến.

Tạp chí Wall Street khẳng định những phân tích về Huawei hoàn toàn có cơ sở bởi thông tin được sử dụng công khai có sẵn, dựa trên báo cáo của công ty và tài liệu đăng ký đất đai, cũng như tư vấn các chuyên gia phân tích trợ cấp, như Giáo sư Usha Haley, Đại học Wichita State, tổ chức Good Jobs First ở Washington D.C…

Wall Street Journal cũng chỉ ra rằng Huawei đang phát triển mạng di động 5G ở nhiều nơi trên thế giới với công nghệ phát triển được công nhận là đi đầu. Mặc dù nhiều quốc gia cũng hỗ trợ tài chính cho các nhà sản xuất hoặc ngành công nghiệp đặc biệt, tuy nhiên, việc ĐCSTQ “không tiếc công sức” viện trợ tài chính cho Huawei chắc chắn khiến giới quan sát nghi ngờ về mối quan hệ giữa hai bên.

Đáp lại, Thông tấn xã Trung ương dẫn lời Bộ Ngoại giao Trung Quốc cho biết trong một tuyên bố rằng Huawei, giống như nhiều công ty Trung Quốc khác, là một công ty tư nhân, và những thành tựu của nó “không thể tách rời khỏi hoàn cảnh chính sách tốt”.

Minh Huy (Theo Epoch Times)