Thiên lý trong Tây Du Ký: Thiện ác tất có báo ứng, tốt xấu đều có nguyên do

“Tây Du Ký” là câu chuyện về hành trình thỉnh kinh đầy gian truân của 4 thầy trò Đường Tăng. Mỗi tình tiết đều ẩn chứa nội hàm thâm sâu về tu luyện, trong đó không thể không nhắc đến Thiên lý nhân quả báo ứng.

Về nội hàm và ý nghĩa chính của “Tây Du Ký” luôn có nhiều cách nói khác nhau và phức tạp, khó có thể đưa ra được kết luận. Nhưng Thiên lý “thiện hữu thiện báo, ác hữu ác báo” thì thể hiện rất rõ ràng qua hai quan ải mà thầy trò Đường Tăng gặp phải.

Ô Kê Quốc không nhận ra Bồ Tát nên đã bị ác báo

Quốc vương nước Ô Kê bị yêu quái nhốt vào trong giếng sâu ngập nước 3 năm, bị cướp mất giang sơn, ngai vàng. Sau đó may mắn được thầy trò Đường Tăng giúp diệt trừ yêu quái mới khôi phục lại vinh hoa phú quý.

Nhưng phàm mọi sự đều có nhân quả, yêu quái này bản thân không phải là yêu quái, mà chính là con sư tử xanh của Bồ Tát xuống hạ giới do Phật chỉ của Như Lai để trừng phạt quốc vương nước Ô Kê vì đã phạm phải tội lớn.

Nguyên văn như sau:

Tôn Ngộ Không: “Bồ Tát, đây là con sư tử xanh thành tinh mà bà lại không thu phục nó về?”

Bồ Tát nói rằng: “Ngộ Không, nó không tự đi mà là tuân theo Phật chỉ”.

Tôn Ngộ Không: “Loài súc sinh thành tinh này xuống cướp ngôi vua mà còn bảo tuân theo Phật chỉ. Lão tôn ta bảo vệ Đường Tăng vất vả là vậy thì sẽ được nhận bao nhiêu sắc thư đây!”

Bồ Tát: “Ngươi không biết đó thôi, quốc vương Ô Kê vốn là người tốt nên Phật Tổ sai ta đến đưa về trời. Vì ta không thể xuất hiện dưới hình thức này nên đã biến thành một nhà sư đến gặp quốc vương. Nhưng khi mới nghe mấy lời, quốc vương đã cho ta là người không tốt nên sai người trói ta lại và dìm xuống sông 3 ngày 3 đêm. May có Lục Giáp đích thân đến cứu. Khi Như Lai biết chuyện đã hạ lệnh cho quốc vương xuống giếng 3 năm, để đền tội việc này”.

Sự thực là, Đức Phật thấy quốc vương Ô Kê là một người có bản tính thiện lương nên đã cử Bồ Tát xuống đưa về trời, để thành chính quả. Nhưng vì con người vẫn rất mê muội nên Bồ Tát xuống hạ giới trước tiên phải giải mê này cho quốc vương.

Bồ Tát vốn dĩ không thể lộ diện nên đã hóa thành một nhà sư đến thử lòng vua, nhưng vị quốc vương này là người trần mắt thịt, vì không hiểu dụng ý của Bồ Tát nên đã tức giận dìm bà xuống sông 3 ngày 3 đêm. Cuối cùng, Như Lai phải phái sư tử xuống để quốc vương Ô Kê thấy được sai phạm của mình.

Đây là hình phạt của Thần với những người phàm vô tri, mặt khác cũng giúp quốc vương Ô Kê tiêu nghiệp của mình. Vì trong vũ trụ luôn tồn tại quy luật được và mất, người hành thiện tích đức, hành ác tích nghiệp, vì thế Thần Phật từ bi để cho người mắc tội tự tiêu nghiệp của bản thân mình.

Khấu viên ngoại trai tăng một vạn nhưng gặp bất trắc

Nạn cuối cùng mà bốn thầy trò phải trải qua để đến được Tây phương Tịnh Độ rất đáng để người ta suy ngẫm. Không phải là yêu ma cản đường, cũng không phải là hôn quân diệt Phật, mà lại là một điều rất “vụn vặt”.

Trên đường đi có vị Khấu viên ngoại phát nguyện bố thí cơm chay cho một vạn tăng ni. Vừa đúng lúc bốn thầy trò tới, cũng vừa đủ số một vạn, nên viên ngoại ân cần khoản đãi. Bởi vì Bát Giới trước sau không tống khứ được tâm tham ăn, lại gặp viên ngoại hào phóng, thế là cứ ngồi ăn luôn không muốn đi tiếp nữa. Còn ba người kia tâm hướng Linh Sơn, phải lo lên đường sớm. Cuối cùng, viên ngoại đã bày tiệc lớn, phô trương lãng phí để tống biệt chúng tăng.

Kết quả đã khiến đám cường đạo nổi lòng tham, ban đêm chúng xông vào cướp và giết chết viên ngoại. Vợ viên ngoại tức quá hóa giận, vu oan hãm hại bốn thầy trò là hung thủ, báo quan bắt giam bốn thầy trò. Về tai họa giam ngục này Ngộ Không đã sớm biết rõ, bởi Đường Tăng là phải chịu nạn này.

Nhưng đã là thường nhân gặp nạn, tất sẽ có người không rõ chân tướng hoài nghi về Thiên lý “thiện hữu thiện báo, ác hữu ác báo”, cho rằng Khấu viên ngoại trai tăng một vạn nhưng phải gặp bất trắc. Bởi vậy đoàn thỉnh kinh nhất định phải hóa giải nạn này, đưa chân tướng phơi bày trước toàn thiên hạ.

Kỳ thực, hành vi lương thiện của viên ngoại đã cải biến vận mệnh của ông, người thường cũng chính là cần phải trong mê và luân hồi mà chịu khổ. Giả sử viên ngoại không kính Phật trai tăng, vận mệnh của ông có lẽ là trăm tuổi rồi chuyển thế theo nghiệp lực luân báo. Nhưng thiện niệm thiện hành của ông đã khiến quan nạn mà ông phải gặp đến trước thời hạn, đưa ông đến một nơi tốt đẹp: tạm làm chưởng án giữ sổ bộ thiện duyên của Địa Tạng Vương Bồ Tát.

Đồng thời vì Tam Tạng vẫn còn quá coi trọng chiếc áo cà sa bằng gấm, Ngộ Không mượn cơ hội để giúp ông vứt bỏ tâm này, lại khiến quan phủ vì thấy vật này mà biết đoàn thỉnh kinh thân phận không phải tầm thường, chuẩn bị sửa lại án sai. Cuối cùng viên ngoại trở về dương gian, án oan được giải, đồng thời chứng thực Thiên lý “thiện ác hữu báo”, bốn thầy trò tiếp tục lên đường.

Làm người cần phải tích đức hành thiện, bởi vì thiện ác hữu báo, hết thảy đều không thoát khỏi nhân quả báo ứng. Chỉ là người trong mê không ngộ, khi báo ứng đến thì một bên cảm thán mình thiếu may mắn mà oán trời trách đất, một bên lại thấy chỉ là ngẫu nhiên trùng hợp. Thật ra, một người làm ác thì hại người và hại cả bản thân mình, bởi vì tạo nghiệp và tổn đức, nên báo ứng chỉ là chuyện sớm hay muộn mà thôi.

Theo ĐKN