Ông Trump nói vui ông Tập “sẽ là chủ tịch suốt đời”, TV Trung Quốc chuyển màu đen

Hôm 4/3, khi Tổng thống Mỹ Donald Trump nói vui về ông Tập Cận Bình “sẽ là chủ tịch suốt đời“trong phòng họp kín và giữa những người thân cận, màn hình của kênh CNN tại Trung Quốc bất ngờ chuyển sang màu đen.

Theo báo New York Times, trong cuộc họp riêng với các nhà tài trợ ngày 3/3 tại khu biệt thự Mar-a-Lago ở Florida, ông Trump bình luận vui răng: “Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình bây giờ là chủ tịch suốt đời“. Tổng thống Mỹ nói thêm, “tôi nghĩ điều đó thật tuyệt. Có lẽ một ngày nào đó chúng ta nên thử làm vậy”.

Ủy ban Trung ương đảng Cộng sản Trung Quốc hôm 25/2 đề nghị bỏ giới hạn tối đa hai nhiệm kỳ đối với chủ tịch và phó chủ tịch nước. Ông Tập, 64 tuổi, bắt đầu nhiệm kỳ 5 năm lần thứ hai hồi năm ngoái. Đề xuất trên có thể giúp ông cầm quyền tới hết năm 2023, trở thành người nắm giữ quyền lực lâu nhất từ trước tới nay.

Những bình luận của ông Trump được một thành viên ủng hộ hàng đầu của đảng Cộng hòa xác nhận. Người này đã tham dự bữa tiệc trưa của ông Trump. Theo nguồn tin này, tổng thống mỉm cười khi đưa ra bình luận, còn những người tham dự thì phá lên cười vui vẻ sau câu nói của ông.

CNN là kênh đầu tiên đưa tin về phát ngôn của Trump và cũng có được bản ghi âm của cuộc gặp kín trên. Tuy nhiên, phát ngôn của lãnh đạo Mỹ không được đề cập đến trên truyền hình, mạng Internet hay báo chí nhà nước Trung Quốc. Khi CNN, vốn bị hạn chế phát sóng ở Trung Quốc, hôm 4/3 đưa tin về câu nói đùa của Trump, hệ thống kiểm duyệt đã biến màn hình TV chuyển sang màu đen.

Bất kể bối cảnh riêng tư, không chính thức, những quan điểm ấy rõ ràng vẫn là những bình luận đầu tiên của Tổng thống Mỹ về ý định xóa bỏ giới hạn nhiệm kỳ của nguyên thủ tại Trung Quốc.

Theo giáo sư chuyên ngành quan hệ quốc tế Zhang Baohui tại Đại học Lingnan tại Hong Kong, câu nói đùa thể hiện tinh thần ủng hộ tích cực của ông Trump trước việc này là điều “bất ngờ” và “quan trọng với Trung Quốc”.

Theo giáo sư Zhang Baohui, quan điểm của ông Trump sẽ được đặc biệt hoan nghênh trong bối cảnh động thái muốn kéo dài vĩnh viễn thời gian tại nhiệm của ông Tập đang trở thành vấn đề hết sức nhạy cảm tại nội bộ Trung Quốc.

Cho tới nay, các nhà lãnh đạo thế giới, trong đó có giới nguyên thủ thuộc các quốc gia đồng minh của Mỹ ở cả châu Âu và châu Á, vẫn né tránh việc nêu quan điểm chỉ trích ông Tập, một phần vì lo ngại những đòn trả đũa kinh tế. Trong khi các chính quyền Nga hay Thổ Nhĩ Kỳ vẫn im lặng, không bày tỏ quan điểm ủng hộ rõ ràng về vấn đề này.

Truyền thông nhà nước Trung Quốc cũng đưa tin hạn chế tối đa về ý định thay đổi Hiến pháp với nhiệm kỳ nguyên thủ. Vấn đề này quá nhạy cảm tới mức tất cả những bình luận liên quan, dù tích cực hay tiêu cực, cũng đều bị cơ quan chức năng kiểm duyệt.

Tú Văn (t/h)