Cho dù nhận được hỗ trợ tài chính từ chính phủ Nhật Bản, việc rút khỏi Trung Quốc vẫn là một vấn đề phức tạp đối với các công ty Nhật. Vì vậy nhiều doanh nghiệp của xứ sở hoa Anh Đào đã quyết định nói “không” với chính sách mới của chính phủ.

Nhiều doanh nghiệp quyết định không rút khỏi Trung Quốc

SCMP dẫn lời các nhà phân tích cho biết những chính sách cấp vốn của chính phủ Nhật Bản để công ty Nhật rút khỏi Trung Quốc sẽ khó có khả năng tạo ra làn sóng chuyển dịch trở về nước hoặc tới các quốc gia Đông Nam Á khác.

Tất cả 5 công ty Nhật Bản trả lời SCMP đều cho biết họ vẫn sẽ tiếp tục các hoạt động sản xuất tại Trung Quốc bởi đây là thị trường đặc biệt quan trọng, chưa kể tới việc dịch chuyển cơ sở sản xuất sang nơi khác, đặc biệt là vào thời điểm hiện tại sẽ rất đắt đỏ và gây ra sự đứt quãng không cần thiết.

“Toyota không có kế hoạch thay đổi chiến lược ở Trung Quốc hoặc châu Á. Ngành công nghiệp ô tô cần rất nhiều nhà cung cấp để đảm bảo chuỗi cung ứng lớn, và thay đổi ngay lập tức là điều bất khả thi. Chúng tôi hiểu quan điểm của chính phủ [Nhật Bản], nhưng chúng tôi không có kế hoạch thay đổi chương trình sản xuất”.

Tập đoàn cung cấp vật liệu xây dựng và phụ kiện gia đình Lixil cũng đưa ra thông điệp tương tự, cho biết không có kế hoạch rời khỏi Trung Quốc. “Chúng tôi vận hành một chuỗi cung ứng linh hoạt toàn cầu với hơn 100 cơ sở sản xuất trên thế giới. Bộ máy linh hoạt và hoàn toàn đồng nhất đã giúp chúng tôi giảm tải được một số tổn thương do COVID-19 gây ra”.

Công ty Nhật Bản thứ 3 đề nghị giấu tên cho biết, họ sẽ tiếp tục sản xuất tại Trung Quốc bởi các sản phẩm được thiết kế cho Trung Quốc và bán tại thị trường Trung Quốc, do đó di chuyển sang nơi khác sẽ không có ý nghĩa gì về mặt thương mại.

Trong gói hỗ trợ cao kỷ lục được thông báo gần đây, chính phủ Nhật Bản cho biết sẽ cung cấp 220 tỷ yên (khoảng 48.000 tỷ đồng) cho các công ty Nhật Bản muốn đưa dây chuyền sản xuất trở về Nhật Bản hoặc cung cấp 23,5 tỷ yên (khoảng 5.000 tỷ đồng) cho những doanh nghiệp muốn đưa dây chuyền tới các nước Đông Nam Á.

Doanh nghiệp lo ngại gặp rắc rối với chính quyền Trung Quốc

Sự thiếu hụt không phải là mối quan ngại duy nhất của các công ty Nhật Bản ở Trung Quốc. Họ cũng lo ngại về việc bị áp thêm nhiều loại thuế trong tương lai giữa cuộc chiến tranh thương mại giữa Mỹ và Trung Quốc.

Ngoài ra, cũng có những vấn đề khác phải lo lắng, ví dụ như chi phí nhân công tăng hoặc những cuộc biểu tình phản đối Nhật Bản xoay quanh vấn đề tranh chấp vùng đảo Điếu Ngư (Senkaku) hay lo ngại về nguy cơ bị đánh cắp sở hữu trí tuệ.

Tuy nhiên, các chuyên gia cho rằng các công ty Nhật Bản vẫn có nhiều lợi ích hơn khi ở lại Trung Quốc. “Những công ty này phải rất cẩn thận về quyết định của mình về việc ở lại hoặc di chuyển tới nơi khác. Họ muốn giữ mối quan hệ tốt với thị trường Trung Quốc”, giáo sư tại Đại học Quản lý Niigata, Ivan Tselichtchev nói.

Thậm chí khi có nguồn hỗ trợ tài chính từ chính phủ Nhật Bản, việc di chuyển dây chuyền sản xuất tới một cơ sở mới hoặc một quốc gia mới sẽ rất tốn kém, chưa kể tới chi phí bồi thường nhân viên và các đối tác doanh nghiệp ở Trung Quốc.

Theo ông Tselichtchev, các thủ tục hành chính cũng sẽ rất tốn thời gian và tốn tiền, thậm chí chưa kể tới tình huống Trung Quốc có thể can thiệp để khiến giai đoạn rút khỏi quốc gia này trở nên phức tạp hơn.

“Các công ty không muốn đề cập tới những vấn đề nhạy cảm bởi vì điều này, về mặt lý thuyết, có thể sẽ khiến họ gặp rắc rối với Trung Quốc”, một nhà phân tích tại Viện Meiji về Quan hệ Quốc tế, Jun Okumura cho hay.

Bên cạnh đó, ông Okumura cho biết ông tin rằng sau đại dịch, khả năng rất cao các doanh nghiệp sẽ chuẩn bị kỹ lưỡng và linh hoạt hơn bằng cách xây dựng thêm cơ sở sản xuất ở những quốc gia khác, chứ không chỉ tập trung tại một nơi nữa.

Lương Phong (Theo SOHA)