Nhạc mở màn phim Tây du ký từng suýt ‘chết yểu’ vì lạ tai

Nhạc khúc mở màn bộ phim Tây du ký bản 1986 ‘Vân cung tấn âm’ từng suýt chết yểu vì quá lạ tai, người sáng tác không có tên tuổi.

Video: Nhạc mở màn ‘Tây du ký’.

Theo trang Sina, ‘Vân cung tấn âm’ được nhiều khán giả đánh giá là nhạc phẩm hay nhất phim Tây du ký. Đến nay đã qua 4 thập niên, tác phẩm vẫn thường được nghe lại hoặc được người hâm mộ ở châu Á chế thành các phiên bản vui nhộn. 

Tác giả bản nhạc khúc này là ông Hứa Kính Thanh, năm nay 80 tuổi. 

Cuộc sống khó khăn, phải nhặt rác mưu sinh 

Ông Hứa Kính Thanh sinh ra trong một gia đình nghèo khổ, từ nhỏ ông đã phải đi nhặt rác để mưu sinh. Năm Hứa Kính Thanh 14 tuổi, cha của ông qua đời khiến cuộc sống của Kính Thanh càng thêm trắc trở. 

Tuy nhiên, nghèo đói không cản trở được giấc mơ âm nhạc cháy bỏng của Hứa Kính Thanh. Nhờ thành tích học tập xuất sắc, ông đã đỗ vào Học viện nghệ thuật Cáp Nhĩ Tân, được phân bổ làm việc tại Trung tâm điện ảnh, truyền hình nông nghiệp Trung Quốc sau khi tốt nghiệp.

Năm 1983, đạo diễn Dương Khiết tìm người sáng tác khúc mở đầu cho bộ phim Tây du ký. Có 7 nhạc sĩ đã giao tác phẩm cho đạo diễn nhưng bà không hài lòng bản nhạc nào. 

Qua giới thiệu, đạo diễn Dương Khiết đã tìm gặp Hứa Kính Thanh, yêu cầu ông sáng tác nhạc phẩm dài đúng 2 phút 40 giây, vừa biểu đạt được không khí của ‘đại náo thiên cung’, ‘giao chiến yêu ma’ vừa thể hiện được chặng đường đi thỉnh kinh.

Bấy giờ, một số người khuyên Dương Khiết không nên mời Hứa Kính Thanh hợp tác vì ông không hề có danh tiếng nhưng nữ đạo diễn nói: “Tôi không cần tiếng tăm, tôi cần âm nhạc”. 

Sáng tác đến quên ăn mất ngủ

Sau khi nhận đề nghị của đạo diễn Dương Khiết, Hứa Kính Thanh mất ăn mất ngủ nhiều ngày nhưng vẫn không viết ra được nốt nhạc nào.

Một hôm, vì quá mệt mỏi, Hứa Kính Thanh lim dim ngủ. Lúc đó, bên ngoài có vài công nhân cầm thìa gõ lên hộp cơm trong giờ ăn trưa. Hứa Kính Thanh liền bừng tỉnh, bật dậy ghi lại các nốt nhạc đầu tiên “ten ten ten ten”.

Hứa Kính Thanh là người đầu tiên sử dụng âm nhạc điện tử cho nhạc phim Trung Quốc, ông nói: “Tây du ký vốn là thần thoại, không phải phim lịch sử cũng không phải võ hiệp, tôi nghĩ âm nhạc nên như thế”. 

Video: “Vân cung tấn âm” phiên bản cổ tranh. (Nguồn: Moyun Official)

Sau khi nghe bản nhạc do Hứa Kính Thanh sáng tác, đạo diễn Dương Khiết rất hài lòng, nhưng một số lãnh đạo của Dương Khiết không đồng ý, yêu cầu loại bỏ khúc nhạc, chấm dứt làm việc với Hứa Kính Thanh. Các lãnh đạo cho rằng bản nhạc quá lạ tai, không phù hợp văn hóa truyền thống Trung Quốc.

Tuy nhiên, đạo diễn Dương Khiết kiên quyết bảo vệ nhạc khúc này. Bà từng nói: “Nếu đã giao tôi phụ trách về nghệ thuật, lãnh đạo đừng can thiệp”. Hứa Kính Thanh cho biết, ông rất biết ơn vì sự cứng rắn, quyết liệt của nữ đạo diễn khi ấy.

Khúc nhạc ban đầu này không có tên. Nhiều năm sau, một khán giả gọi tác phẩm là ‘Vân cung tấn âm’, được Hứa Kính Thanh đồng tình. Ông cho rằng tên gọi này vừa mang màu sắc thần thoại vừa có vẻ đẹp văn học. 

Ngoài ‘Vân cung tấn âm’, Hứa Kính Thanh còn sáng tác 13 ca khúc, hơn 100 đoạn nhạc khác trong Tây du ký, trong đó có Xin hỏi đường ở nơi nào, Tình nhi nữ, Thiếu nữ Thiên Trúc…

Ước mơ về đêm nhạc Tây du ký

Theo The Paper, những tác phẩm của Hứa Kính Thanh phổ biến quá rộng rãi nhưng tiền tác quyền cho ông lại thấp. Năm 2008, bản Trư Bát Giới cõng vợ ‘gây sốt’ trở lại, được nhiều người tải làm nhạc chuông điện thoại nhưng Kính Thanh nói ông chỉ nhận được hơn 8.000 tệ (khoảng 27 triệu đồng) tác quyền. 

Năm 2016, ông tiết lộ nhận được 100.000 nhân dân tệ tiền tác quyền (khoảng 338 triệu đồng) mỗi năm.

Từ thập niên 1990, Hứa Kính Thanh mơ ước thực hiện đêm nhạc chủ đề Tây du ký. Tuy nhiên, nhạc sĩ không đủ kinh phí thực hiện. Năm 2016, sau khi viết tâm nguyện trên trang cá nhân, ông bất ngờ khi được nhiều khán giả động viên. Sau đó, Hứa Kính Thanh gạt đi những băn khoăn, e ngại để quyên góp kinh phí thực hiện đêm nhạc. 

Kết quả có gần 30.000 người đã gửi tổng số tiền khoảng 5 triệu nhân dân tệ (gần 17 tỷ đồng) cho nhạc sĩ, vượt mức 3 triệu tệ mà ông mong đợi. Nhiều người nói ủng hộ nhạc sĩ vì cảm thấy “nợ ông một tấm vé liveshow”.

Video: Dàn nhạc giao hưởng chơi “Vân cung tấn âm” ở đêm nhạc của Hứa Kính Thanh năm 2016.

Bấy giờ, một doanh nhân đề nghị tài trợ khoản tiền lớn cho Hứa Kính Thanh với điều kiện để ông lên sân khấu hát một bài nhưng nhạc sĩ không đồng ý vì yêu cầu chất lượng nghệ thuật cao cho chương trình.

Liveshow kín khán giả. Kết thúc buổi diễn, Hứa Kính Thanh lên sân khấu, nghẹn ngào nói: “Những năm qua thật không dễ dàng, bao nhiêu là gian khó nhưng tôi luôn tâm nguyện thực hiện đêm nhạc này. Nhờ giúp đỡ của mọi người, đêm nhạc thành hiện thực, bây giờ tôi không nói được gì, chỉ muốn khóc”.

Bộ phim Tây du ký được bấm máy vào ngày 3/7/1982, sau đó được phát thử tập Trừ yêu ở nước Ô Kê vào tháng 10 cùng năm (1982). Từ năm 1986, phim được phát trọn vẹn trên truyền hình, gây tiếng vang tại nhiều quốc gia châu Á. 

Theo trang Xinhua, Tây du ký là tác phẩm có sức sống lâu bền, hàng chục năm qua vẫn luôn được phát lại vào mỗi dịp hè và vẫn được đông đảo khán giả đón nhận. Dù kỹ xảo thô sơ, nhưng tác phẩm đặc sắc nhờ nội dung, diễn xuất của dàn nghệ sĩ. 

Đến nay, nhiều khán giả cho biết họ vẫn nổi da gà khi nghe giai điệu của bộ phim.

Xuân Hạ (t/h)