Nguồn gốc nỗi ám ảnh thứ 6 ngày 13
Thứ 6 ngày 13 được cho là ngày xui xẻo theo quan niệm của nhiều người, khiến họ hạn chế hết mức việc ra khỏi nhà và kiêng đi du lịch hoặc mua sắm, kinh doanh. Vậy nguồn gốc của nỗi ám ảnh này là gì?
Cứ vào thứ 6 ngày 13, nhiều người có tâm lý lo sợ, tránh tiến hành công việc, thương vụ kinh doanh hay đi du lịch… Tại Mỹ, ước tính 17 – 21 triệu người sợ thứ 6 ngày 13, theo một nghiên cứu của Trung tâm Kiểm soát Căng thẳng và Hội chứng North Carolina.
Hội chứng sợ thứ 6 ngày 13 tên friggatriskaidekaphobia khá phổ biến. Tên gọi này đến từ Frigga, nữ thần trong thần thoại Bắc Âu, và triskaidekaphobia, có nghĩa là sợ số 13. Tính theo Dương lịch, thứ 6 ngày 13 luôn xuất hiện ít nhất một lần trong năm và có thể lặp lại tới ba lần trong mỗi năm bất kỳ.
Nguồn gốc nỗi sợ hãi quanh thứ 6 ngày 13 chưa được làm rõ. Các nhà khoa học không tìm thấy văn bản viết tay về nỗi sợ thứ 6 ngày 13 trước thế kỷ 19, nhưng những quan niệm xoay quanh số 13 xuất hiện sớm nhất từ thế kỷ 18 TCN.
Trong bộ luật Hammurabi của người Babylon cổ đại ra đời năm 1772 TCN, số 13 bị bỏ khỏi danh sách luật. Người phương Tây cũng quan niệm nếu 13 người ăn tối cùng nhau, một người sẽ qua đời trong năm đó. Quan niệm này đến từ sự kiện Bữa tối cuối cùng của Chúa, khi Chúa Jesus ăn tối cùng 12 tông đồ trước khi chết và một câu chuyện thần thoại Bắc Âu, trong đó bữa tối của thần Odin và 11 người bạn thân bị phá hỏng bởi nhân vật thứ 13 là Loki, vị thần đại diện cho tội ác và sự hỗn loạn.
Trên thực tế, số 13 được coi là con số bị nguyền rủa trên khắp thế giới suốt hàng nghìn năm trước và đến tận ngày nay. Nhiều thành phố không đánh số đường 13 hoặc đại lộ 13. Nhiều tòa nhà chọc trời không có tầng 13, các bệnh viện tránh đề tên phòng bằng số 13 và những sân bay không có cửa 13.
Thứ 6 cũng được coi là ngày không may mắn. Một giả thuyết lý giải nguyên nhân là do Chúa Jesus bị hành hình vào thứ 6. Trong nhiều ấn bản ở thế kỷ 17, thứ 6 ngày 13 được xem như ngày xấu để khởi hành, bắt đầu một dự án mới hoặc một bước ngoặt quan trọng trong cuộc đời như cưới hỏi, sinh đẻ.
Phố Wall, khu phố tài chính ở Mỹ, đã hình thành mối lo sợ đối với thứ 6 ngày 13 trong nhiều thập kỷ. Vào ngày 13/10/1989, nơi đây chứng kiến sự tụt giảm lớn thứ hai trong lịch sử của chỉ số công nghiệp Dow Jones.
Các nhà khoa học tiến hành nhiều nghiên cứu để tìm hiểu rủi ro tai nạn vào thứ 6 ngày 13. Theo nghiên cứu của Trung tâm Số liệu Bảo hiểm Hà Lan (CVS) năm 2008, có ít tai nạn, vụ trộm hoặc hỏa hoạn vào thứ 6 ngày 13 hơn những ngày thứ 6 khác.
Trong khoảng thời gian giữa năm 2006 và 2008, CVS phát hiện có trung bình 7.800 ca tử vong do tại nạn vào ngày thứ 6, nhưng con số trung bình vào thứ 6 ngày 13 giảm xuống chỉ còn hơn 7.500 ca. Các nhà nghiên cứu cũng thu được số liệu tương tự khi tìm hiểu về số vụ hỏa hoạn và cướp giật giữa ngày thứ 6 thông thường và thứ 6 ngày 13.
Tuy nhiên, theo nghiên cứu năm 1993 trên Tạp chí Y khoa Anh, số lượng tai nạn giao thông vào thứ 6 ngày 13 ở Anh lớn hơn đáng kể so với ngày thường và nguy cơ nhập viện vì tai nạn trên đường có thể tăng tới 52%. Nghiên cứu khuyến cáo người dân Anh nên ở nhà trong ngày này.
Theo CNBC, thứ 6 ngày 13 là ngày không có biến động đối với thị trường chứng khoán, mức tăng trung bình chỉ khoảng 0,2% trở xuống. Trung tâm Kiểm soát Căng thẳng và Hội chứng North Carolina cũng báo cáo nền kinh tế Mỹ bị thiệt hại 800 – 900 triệu USD mỗi năm do khách hàng ở nhà hoặc không đi du lịch vào thứ 6 ngày 13.
Theo VNE