Người dân, doanh nghiệp méo mặt vì thông tư quy định rau thơm, gừng, tỏi… là dược liệu

Rau thơm, đậu, gừng, tỏi, hạt sen… được Bộ Y tế đưa vào nhóm dược liệu trong thông tư 48/2018 và quản lý như kinh doanh thuốc khiến việc buôn bán của người dân và xuất nhập khẩu, sản xuất kinh doanh của hàng ngàn doanh nghiệp bị đảo lộn, thậm chí tạm ngưng.

Muốn bán hành tỏi ngoài chợ phải có trình độ dược tá?

Theo Tuổi Trẻ, thông tư 48/2018 của Bộ Y tế đã đưa hàng trăm loại nông sản phổ biến vào danh mục dược liệu, cụ thể như:

– Các loại đậu hạt: Đậu ván trắng, hạt bí ngô, óc chó, bạch quả, đậu đen, đậu khấu, đậu nành, đậu xanh…;

– Các loại rau thơm: Bạc hà, húng chanh, húng quế, ngải cứu, kinh giới, lá lốt, diếp cá, đinh lăng…);

– Các loại gia vị: Riềng, gừng, nghệ, hồ tiêu, quế, sả, gấc, tỏi…;

– Các loại nước mát: Atiso, bồ công anh, cam thảo, sắn dây, chè vằng, nhân trần, rau má, râu bắp, hoa cúc…;

– Thực phẩm bổ dưỡng (táo tàu, kỷ tử, táo mèo, ý dĩ, hạt sen, long nhãn, nấm linh chi, thảo quả…) và nguyên liệu như rễ cỏ tranh, hạt cau, lá khế, lá xoài, bồ kết.

Trong khi đó, điều 7 thông tư 03/BYT quy định cơ sở bán lẻ dược liệu phải có địa điểm cố định, diện tích phù hợp với quy mô kinh doanh, tối thiểu là 25m2, riêng biệt; bố trí ở nơi cao ráo, thoáng mát, an toàn, cách xa nguồn ô nhiễm, bảo đảm phòng chống cháy nổ; phải có khu vực trưng bày, khu vực bảo quản dược liệu.

Đồng thời về nhân sự phải có đủ nhân viên trình độ phù hợp với công việc được giao, trong đó có ít nhất một người trình độ từ dược tá trở lên.

Điều này đồng nghĩa với việc những chủ thể kinh doanh các loại hàng hóa này sẽ phải chịu cơ chế quản lý của pháp luật về… dược, nghĩa là phải đáp ứng các điều kiện kinh doanh dược trên, Pháp luật TP.HCM dẫn lời ông Đậu Anh Tuấn, Trưởng ban Pháp chế Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) cho biết.

“Điều này là chưa hợp lý và không khả thi. Bởi vì những loại thực phẩm trên không chỉ là nguyên liệu để làm thuốc mà còn là các loại thực phẩm rất thông dụng trong cuộc sống hằng ngày và việc sử dụng không tác động trực tiếp đến sức khỏe con người như các loại dược phẩm. Vì vậy, áp dụng cơ chế quản lý trên là chưa phù hợp”, ông Tuấn nhận định.

Cùng một loại hàng hóa nhưng phải chịu 2 cơ chế quản lý

Theo ông Tuấn, một số loại được xác định là dược liệu trong Thông tư 48/2018 cũng được xác định là thực phẩm có nguồn gốc thực vật nhập khẩu phải kiểm tra an toàn thực phẩm thuộc phạm vi quản lý của Bộ NN&PTNT như gừng, tỏi, hoa atisô…

“Như vậy, cùng một loại hàng hóa sẽ chịu 2 cơ chế quản lý của 2 cơ quan khác nhau”, ông Tuấn nói và cho biết bất cập trên đã gây ra nhiều khó khăn cho doanh nghiệp nhập khẩu và gây lúng túng cho cơ quan hải quan. Bởi nếu được quản lý theo dược liệu thì những DN nhập khẩu phải đáp ứng các điều kiện kinh doanh về dược.

Thế nhưng các doanh nghiệp từ trước đến nay không có bất kỳ hoạt động nào trong lĩnh vực dược và dĩ nhiên không thể đáp ứng được các điều kiện này, do đó không thể thông quan được hàng nhập khẩu.

Với công văn vừa được soạn thảo hôm 31/12/2020, sản phẩm xếp vào nhóm nào tùy theo mục đích nhập khẩu. Nếu nhập khẩu làm thực phẩm thì áp dụng quy định của nhập thực phẩm, nếu nhập làm dược liệu thì áp dụng quy định của nhập dược liệu.

Vũ Tuấn (t/h)