Hoa Kỳ giảm thứ hạng trong xếp hạng ‘tự do’ mới từ Freedom House, Việt Nam thiếu ‘tự do’ nhưng lại hạnh phúc?

Theo một báo cáo của Freedom House được công bố hôm thứ Tư, tự do đã giảm ở Hoa Kỳ và trên toàn thế giới vào năm 2020, với việc Hoa Kỳ hiện xếp hạng ở nửa dưới các quốc gia được mô tả là “tự do”.

Báo cáo Freedom In the World năm 2021 của tổ chức tư vấn có trụ sở tại Hoa Kỳ đã xếp hạng các quốc gia dựa trên điểm tổng hợp của thang điểm 40 cho các quyền chính trị và thang điểm 60 cho các quyền tự do dân sự. Hoa Kỳ ghi được 83 trong số 100 điểm có thể có, với thang điểm quyền chính trị là 32 và thang điểm quyền tự do dân sự là 51, giảm ba điểm so với năm trước.

Trong số 195 quốc gia và 15 vùng lãnh thổ được khảo sát, 83 quốc gia đạt được “thứ hạng tự do” với 59 trong số đó có điểm tự do cao hơn Hoa Kỳ. Hoa Kỳ xếp bốn quốc gia khác với số điểm là 83 và 20 quốc gia.

Nhìn chung, Hoa Kỳ đã giảm ba điểm kể từ bảng xếp hạng Ngôi nhà Tự do năm 2020.

Trong một báo cáo kèm theo, các tác giả của Freedom House Sarah Repucci và Amy Slipowitz cho rằng sự suy giảm của Hoa Kỳ một phần là do Tổng thống Donald Trump. Các tác giả đã viết: “Sau bốn năm khoan dung và thực sự tha thứ cho hành vi vi phạm chính thức, chối bỏ trách nhiệm giải trình cho những vi phạm của chính mình, và khuyến khích những kẻ cực đoan phân biệt chủng tộc và cánh hữu, tổng thống sắp mãn nhiệm đã công khai nỗ lực lật ngược bất hợp pháp thất bại của mình tại các cuộc thăm dò của một đám đông có vũ trang để phá vỡ chứng nhận của Quốc hội về kết quả.”

Các tác giả của Freedom House còn cho rằng sự sụt giảm trong xếp hạng tự do của Hoa Kỳ là do “các khuyến nghị về sức khỏe bị bóp méo về mặt chính trị, đấu đá nội bộ đảng phái, tỷ lệ tử vong do coronavirus phân biệt chủng tộc và cao đến kinh ngạc, và bạo lực của cảnh sát chống lại những người biểu tình ủng hộ công bằng chủng tộc trong mùa hè”.

Tuy nhiên, sự sụt giảm của Hoa Kỳ trong số điểm của Nhà Tự do bắt đầu trước khi Trump nhậm chức. Trong thập kỷ trước, Hoa Kỳ đã giảm 11 điểm.

“Sự suy giảm này, như bạn sẽ thấy, bắt đầu trước khi Tổng thống Trump nhậm chức, [và] nó sẽ không sớm bị đảo ngược chỉ vì chúng tôi có một chính quyền mới”, Abramowitz cho biết trong các bình luận được Washington Times đưa tin. “Hoa Kỳ có công việc rất nghiêm túc phải làm với tư cách là một quốc gia nhằm củng cố nền dân chủ tại quê nhà và thực sự thiết lập mình như một nhà đấu tranh toàn cầu về tự do.”

Việt Nam, như mọi khi vẫn được đánh giá là ‘không tự do’ với 19 trong số 100 điểm có thể có, với thang điểm quyền chính trị là 3 và thang điểm quyền tự do dân sự là 16, giảm một điểm so với năm trước.

Gần đây, Tổ chức nghiên cứu kinh tế xã hội New Economics Foundation (NEF) có trụ sở chính tại Vương quốc Anh đã công bố bảng xếp hạng chỉ số hạnh phúc (HPI) mới. Theo đó, Việt Nam đã vượt qua Bhutan để trở thành nước có chỉ số hạnh phúc thứ 5 thế giới và số 2 châu Á Thái Bình Dương.

Từ Thức