Gặp gỡ Wikie – Cá voi biết “nói tiếng người” đầu tiên trong lịch sử
Wikie là con cá voi sát thủ đầu tiên có thể nói “Hello”, chào “Bye bye” và đếm từ 1 đến 3 trong tiếng Anh. Các chuyên gia tin rằng, điều này cho thấy cá voi có khả năng giao tiếp và trí tuệ xã hội rất phát triển.
Việc động vật bắt chước được tiếng người cũng không có gì quá lạ. Vẹt, khướu, thậm chí là quạ cũng làm được. Tuy nhiên, điều thú vị là một chú cá voi – đúng hơn là cá voi sát thủ (orca hoặc killer whale) cũng làm được chuyện này. Đó là Wikie – cá voi sát thủ 16 tuổi sống tại một công viên hải dương của Pháp. Wikie đã trở thành con cá đầu tiên có khả năng nói được tiếng người.
Nói một cách chính xác, thứ “tiếng người” mà Wikie phát ra không phải đến từ miệng, mà là từ lỗ thổi đặc trưng phía đỉnh đầu của các loài thuộc bộ cá voi. Âm thanh phát ra rất giống tiếng sáo thổi, nhưng hoàn toàn có thể hiểu là các từ tiếng Anh.
Theo các chuyên gia, họ đã dạy cho Wikie bắt chước các từ ngữ của con người. Nó có thể nói “Hello”, “Bye bye”, đếm từ 1 – 3 bằng tiếng Anh. Thậm chí, Wikie có thể bắt chước luôn cả ngữ điệu của người dạy.
“Vẹt xám cũng từng thể hiện khả năng bắt chước tiếng người. Nhưng ở thú có vú, điều này là cực hiếm” – tác giả nghiên cứu, TS. Jose Abramson từ ĐH Madrid cho biết. (Cá voi, cá heo đều là thú, không phải bộ cá).
Thật vậy, dù các loài chim với cấu trúc lưỡi đặc trưng có thể dễ dàng mô phỏng các âm thanh phức tạp, thì đối với các loài thú, đây là kỹ năng rất hiếm. Thậm chí trong các loài linh trưởng cũng không con nào làm được.
Theo Abramson, ông thực hiện nghiên cứu này dựa trên các dấu hiệu tiềm năng của loài cá voi sát thủ. Trong tự nhiên, loài vật này có khả năng “sủa” như sư tử biển, hoặc bắt chước các âm huýt sáo tần số cao của cá heo. Và nay, Wikie chính là cô cá voi sát thủ đầu tiên có thể bắt chước âm thanh của con người.
Để thực hiện nghiên cứu, Wikie đã được hướng dẫn bắt chước 2 loại âm thanh. Đầu tiên là của một con cá voi sát thủ khác là Moana – cũng chính là “con gái” của Wikie, và sau đó mới là của con người.
Các chuyên gia cũng sử dụng phần mềm chuyên dụng để đánh giá âm thanh Wikie phát ra. Và ngạc nhiên thay, các từ ngữ của con người được đánh giá là “rất trùng khớp”.
“Dù đối tượng không thể mô phỏng một cách hoàn hảo tất cả các từ ngữ được dạy, nhưng đều rất dễ nhận biết cả với người đánh giá không liên quan”.
Thậm chí, theo Abramson, Wikie thấy một số âm thanh do những con cá voi sát thủ không thân thuộc phát ra còn khó bắt chước hơn từ ngữ của con người.
Một số người cho rằng khả năng của cá voi đơn thuần chỉ là sự bắt chước. Tuy nhiên, cũng có các chuyên gia tin tưởng rằng điều này cho thấy cá voi sát thủ có khả năng giao tiếp xã hội của những sinh vật bậc cao.
“Với trí tuệ của con người, văn hóa và giao tiếp xã hội là quan trọng nhất. Nghiên cứu lần này thì chỉ ra rằng cá voi sát thủ cũng tương tự – chúng có trí tuệ xã hội rất phát triển”.
Dù là một kỹ năng hiếm, nhưng đây không phải lần đầu tiên một loài thú cho khả năng bắt chước tiếng người. Ví dụ như Mishka – chú chó Husky từng làm mưa làm gió trên mạng xã hội với khả năng “nói được tiếng người” – những câu đơn giản như “I love you”, “Nooo”, “Hello” …
Theo K14