Điểm lại cuộc phỏng vấn của Tân Đường Nhân và nguyên Đại sứ Mỹ ở Trung Quốc

Gary Locke, nguyên Đại sứ Mỹ tại Trung Quốc, người đóng 1 vai trò quan trọng trong nhiều sự kiện ngoại giao phức tạp giữa Hoa Kỳ và Trung Quốc, bao gồm cả việc đào tẩu của Vương Lập Quân đến lãnh sự quán Mỹ ở Thành Đô vào Tháng 2/2012, và cung cấp nơi trú ẩn cho Trần Quang Thành tại lãnh sự quán Mỹ ở Bắc Kinh.

Ngày 7/11, Đại sứ Locke đã tiếp nhận 1 cuộc phỏng vấn qua điện thoại từ Simone Gao, người dẫn chương trình của Đài truyền hình Tân Đường Nhân (New Tang Dynasty Television -NTDTV), đài truyền hình độc lập phát sóng tiếng Trung ở hải ngoại, và là đối tác truyền thông của tờ báo Epoch Times.

Dưới đây là toàn bộ cuộc phỏng vấn qua điện thoại của Simone Gao và nguyên Đại sứ Gary Locke. Nội dung cuộc phỏng vấn đã được Epoch Times rút ngắn.

*****

Simone Gao: Đại sứ Locke, cảm ơn ông đã đồng ý tham gia buổi phỏng vấn. Trong bất kỳ cuộc bầu cử tổng thống nào, đặc biệt là trong cuộc bầu cử lần này, người Mỹ rất quan tâm ai sẽ là ứng cử viên, vì tương lai của nước Mỹ phụ thuộc vào quyết sách và giá trị quan của vị tổng thống. Chúng tôi cũng biết rằng mối quan hệ song phương quan trọng nhất trên thế giới trong những năm qua và vài thập kỷ tới đây sẽ là hợp tác Trung – Mỹ. Vì vậy, điều chúng tôi quan tâm là các giá trị và quyết sách nền tảng sẽ được thể hiện thông qua những thảo luận về nhân quyền, thương mại và an ninh quốc gia, vấn đề Hoa Kỳ và Trung Quốc. Tôi cũng muốn tìm hiểu lý do ông ủng hộ bà Clinton.

Trong suốt vài thập kỷ qua, khung chính sách mà Hoa Kỳ thiết lập với Trung Quốc đã có được những cam kết – trong đó có việc tạo sức hút với Trung Quốc về mặt kinh tế nhằm tác động đến chính trị. Hiện Trung Quốc đang là nền kinh tế đứng thứ 2 thế giới nhưng vấn đề tự do hay dân chủ vẫn còn bỏ ngỏ. Thay vào đó, đầu tư và công nghệ nước ngoài đã giúp nền kinh tế Trung Quốc phát triển vượt bậc, theo đó cung cấp lượng lớn tài nguyên giúp Đảng có năng lực kiểm soát chặt hơn các vấn đề trong nước. Trong khi đó, việc Trung Quốc đang đầu tư tại Hoa Kỳ đưa đến những lo ngại rằng sức mạnh kinh tế của nước này sẽ tác động đến Mỹ. Nếu ngoại trưởng Clinton trở thành tổng thống tiếp theo của chúng ta, quan điểm cơ bản của bà ấy về mối quan hệ với nền kinh tế Trung Quốc là gì?

Đại sứ Locke: Vâng, trước hết xin được nói rằng thật vinh dự khi có thể trao đổi với cô về cuộc bầu cử lần này, điều đó rất quan trọng với tương lai của Mỹ. Và như cô nói, đối với trật tự thế giới, và đặc biệt là mối quan hệ Trung – Mỹ, chúng ta cần 1 tổng thống có khả năng tạo ra công ăn việc làm với thu nhập ổn định cho tất cả người dân Mỹ. Chúng ta cần đảm bảo rằng con em thuộc tầng lớp lao động và gia đình trung lưu đủ khả năng chi trả cho việc học đại học. Ngoại trưởng Clinton đang đề cập về việc xây dựng những con đường và cây cầu, vấn đề thực sự sẽ góp phần cải thiện mạng lưới an toàn và phương thức vận chuyển cho người dân nước Mỹ, theo đó điều này cũng sẽ tạo ra việc làm tốt với thu nhập ổn định cho người dân Mỹ. Bà ấy còn là 1 người đáng tin cậy, với năng lực lãnh đạo đã được chứng minh, và tôi cũng đã biết bà ấy được hơn 20 năm.

Đó là lý do tại sao chúng ta cần 1 người có được tầm ảnh hưởng rộng lớn như bà ấy, lãnh đạo Hoa Kỳ, và đại diện cho chúng ta trước thế giới. Cô biết đấy, chúng ta có sự khác biệt, sự khác biệt giữa Hoa Kỳ và Trung Quốc. Tuy nhiên, chúng ta cũng có những điểm chung về lợi ích. Thẳng thắn mà nói, cả thế giới đều đang trông chờ những người lãnh đạo từ cả Trung Quốc và Hoa Kỳ, phối hợp với nhau để giải quyết những vấn đề hóc búa của thế giới, ví như biến đổi khí hậu, kiểm soát sự gia tăng vũ khí và sức mạnh hạt nhân, cuộc chiến với cướp biển ngoài khơi châu Phi, ngăn cản Triều Tiên và Iran phát triển vũ khí hạt nhân hoặc tìm phương thức điều trị ung thư.

Dù tồn tại những khác biệt giữa Hoa Kỳ và Trung Quốc, và dù ngoại trưởng Clinton được đánh giá rất cao ở Trung Quốc, nhưng bà ấy vẫn nói lên quan điểm của mình. Bà ấy có thể ngồi cùng các lãnh đạo cấp cao của Trung Quốc để nói về những vấn đề này và tạo ra thay đổi. Cô biết đấy, bà ấy từng có bài phát biểu quan trọng ở Trung Quốc nhiều năm trước đây, nơi bà ấy nói quyền của phụ nữ là quyền con người. Và tôi đã có mặt vào thời điểm bà lên tiếng thay cho nhà hoạt động khiếm thị Trần Quang Thành, bảo vệ và đưa ông ta sang Hoa Kỳ. Vâng, bà ấy đã lên tiếng vì nhân quyền, bà ấy lên tiếng bất cứ khi nào bà cho rằng 1 quốc gia nào đó, cho dù là Trung Quốc hoặc Nga hay thậm chí Đức hoặc Pháp hay Canada, đang vi phạm các quy định quốc tế, dù là về thương mại hay nhân quyền.

Simone Gao: Có 1 dấu ấn nhiều người biết của Ngoại trưởng Clinton về vấn đề thương mại và nhân quyền năm 2009, sự kiện đó ngụ ý rằng chúng ta không cho phép vấn đề nhân quyền cản trở hoạt động thương mại. Trong cuốn hồi ký gần đây của Trần Quang Thành, ông ấy bày tỏ sự thất vọng của mình với cách xử lý của ngoại trưởng Clinton về vấn đề nhân quyền ở Trung Quốc – cả ông Trần và luật sư Cao Trí Thịnh đều cho rằng ngoại trưởng đã bán nhân quyền để đổi lấy thương mại. Ông có thấy những điều chỉ trích này chính đáng không? Phương pháp giải quyết cơ bản của ngoại trưởng Clinton đối với nhân quyền là gì? Liệu nó có thuộc về vấn đề ngoại giao, hay liên quan đến các giá trị nền tảng của nước Mỹ?

Đại sứ Locke: Bà ấy đã nói rất rõ ràng nhân quyền là 1 phần bộ gen của Mỹ, Mỹ quan tâm đến nhân quyền, và nó luôn là 1 phần chính sách của chúng tôi dù ở bất kì tình huống nào.  Đúng, chúng tôi củng cố hoạt động thương mại nhưng chưa bao giờ đánh đổi nhân quyền. Và nếu cô nhìn vào trường hợp Trần Quang Thành, dưới sự chỉ đạo của bà ấy, tất cả chúng tôi đều đã được dặn dò chu đáo, là sẽ để ông ta ở lại Đại sứ quán Hoa Kỳ nhiều năm nếu chúng tôi không thể đạt được 1 thỏa thuận với chính phủ Trung Quốc theo nguyện vọng của ông ta. Ông ta sẵn sàng rời khỏi Đại sứ quán với những điều kiện nhất định. Và nếu chính phủ Trung Quốc không chấp nhận các điều kiện đó, thì chúng tôi, chính phủ Hoa Kỳ, với sự hỗ trợ của Ngoại trưởng Clinton, sẽ sẵn sàng để ông ta ở lại Đại sứ quán trong nhiều năm, theo cách này chúng tôi sẽ gặp phải những bất đồng khác với các quốc gia khác.

Tuy nhiên, ngoại trưởng Clinton tiếp tục tạo sức ép và thúc đẩy chính phủ Trung Quốc để Trần Quang Thành đến Hoa Kỳ. Điều này minh chứng cho cam kết của bà ấy đối với vấn đề nhân quyền. Tôi đã ở đó. Tôi chứng kiến tất cả các cuộc thảo luận và vì vậy, tôi không đồng ý khi họ nói rằng Ngoại trưởng Clinton đã không lên tiếng thay cho Trần Quang Thành. Bà ấy làm việc cả đêm lẫn ngày đều vì ông ấy.

Simone Gao: Ngoại trưởng Clinton nổi tiếng với những lời chỉ trích về nhân quyền tại Trung Quốc – bà ấy ủng hộ nữ quyền và chỉ trích chính sách 1 con của Trung Quốc, nhưng lại im lặng trước vấn đề vi phạm nhân quyền trầm trọng nhất…

Đại sứ Locke: Khoan, hãy để tôi nói điều này, sự lựa chọn giữa Hillary Clinton và Donald Trump, bà Hillary Clinton hết sức coi trọng hợp tác Trung – Mỹ, và bà ấy rất cứng rắn trong các cuộc thương thảo với lãnh đạo Trung Quốc. Bà ấy là bạn của cộng đồng người Mỹ gốc Hoa tại Mỹ. Bà ấy là bạn của người Trung Quốc. Tuy nhiên quả thật, Mỹ chắc chắn có sự khác biệt với Trung Quốc về chính sách thương mại và nhân quyền, và chính phủ Hoa Kỳ vẫn luôn kiên quyết và thẳng thắn đối diện với sự khác biệt này.

Tôi đã thấy bà Clinton rất kiên quyết và thẳng thắn với các nhà lãnh đạo Trung Quốc. Bây giờ là sự lựa chọn giữa Donald Trump và Hillary Clinton. Donald Trump liên tục xúc phạm các nhóm dân tộc khác nhau, bao gồm cả Trung Quốc. Donald Trump từng viết cho tôi 1 lá thư, nó rất rất tiêu cực và xúc phạm người Trung Quốc. Và trong suốt chiến dịch tranh cử, ông ấy đã xúc phạm các nhóm dân tộc khác nhau, những người khuyết tật, ông ta chắc chắn đã xúc phạm phụ nữ và nói về chuyện làm thế nào để đụng chạm họ, làm thế nào để hôn họ, dẫu cho họ không muốn, nhưng bởi ông ta quá nổi tiếng. Ông ta xúc phạm người Mỹ gốc Mexico, người Mỹ gốc Tây Ban Nha, 1 thẩm phán, thẩm phán cấp cao ở Mỹ, chỉ vì cha mẹ của vị thẩm phán này đến từ Mexico. Ông ta xúc phạm người Hồi giáo, đức tin của người đạo Hồi; và ông ta nói về, ví dụ như trục xuất, ngay lập tức trục xuất tất cả những người nhập cư bất hợp pháp tại Hoa Kỳ. Người dân Trung Quốc phải hiểu rằng thực tế 10% người nhập cư bất hợp pháp là người Trung Quốc.

Vì vậy, khi Donald Trump phát biểu vào 1 ngày trước đó, ông ấy muốn trục xuất tất cả những người nhập cư bất hợp pháp, và họ phải nộp đơn lần nữa để được vào Hoa Kỳ, người Mỹ gốc Hoa cũng phải thế. Vậy ai mới là sự lựa chọn tốt hơn cho cộng đồng những người Mỹ gốc Hoa tại Hoa Kỳ? Một người tin tưởng và dành toàn bộ cuộc đời mình cho những đứa trẻ, các gia đình, như Hillary Clinton, hay Donald Trump, người luôn nhấn mạnh vấn đề giảm thuế cho người giàu? Các tỷ phú Mỹ rất, rất giàu, họ không cần cắt giảm thuế.

Các gia đình tầng lớp trung lưu và người lao động, những người đang gặp khó khăn, cần 1 tổng thống là người sẽ tạo thêm việc làm giúp con cái của họ có thể đến đại học mà không cần đóng học phí. Bởi vì, tất cả chúng ta đều biết rằng giáo dục đại học là nền tảng cho Giấc mơ Mỹ, và cung cấp cơ hội và kỹ năng để đạt được thành công cho tất cả mọi người, gái và trai, đen, trắng và vàng, các nhóm dân tộc, và các nhóm tôn giáo, đó là điều mà nước Mỹ nhân danh.

Nước Mỹ là miền đất của nữ thần tự do, hy vọng, công bình và cơ hội. Chúng ta cần đảm bảo Giấc mơ Mỹ của người Trung Quốc – người Mỹ, và tất cả các nhóm dân tộc khác, sẽ trở thành hiện thực và không ngoài tầm với. Đó là lý do tại sao nước Mỹ lại trở nên vững mạnh như vậy, và đó là lý do vì sao rất nhiều người trên thế giới muốn đến Mỹ, bởi vì sự dân chủ của chúng ta, bởi sự tự do của chúng ta, bởi cách sống của chúng ta, cách sống của chúng ta, sự đa dạng về chủng tộc và văn hóa, các ngôn ngữ khác nhau, các tôn giáo khác nhau, đàn ông và phụ nữ cùng nhau làm việc và đạt được những thành quả tuyệt vời.

Simone Gao: Ngày mai tôi sẽ phỏng vấn người phát ngôn cho chiến dịch của Donald Trump, và tôi sẽ hỏi lại người đó về những vấn đề ông đã nêu ra, gồm cả việc ông vừa nói về bức thư mà Donald Trump gửi cho ông, trong đó có những điều xúc phạm về người Trung Quốc. Ông có thể giải thích về điều đấy không, chính xác ông ấy đã viết những gì?

Đại sứ Locke: Vâng, ông ấy chỉ phàn nàn về chính sách thương mại, ý tôi là, khi tôi còn ở Bộ Thương mại Hoa Kỳ, chúng tôi có những mối lo ngại về chính sách thương mại với Trung Quốc, luật pháp, và việc đảm bảo tính công bằng, độc lập của các tòa án. Tuy nhiên, cách ông ta nói rất, rất xúc phạm người Trung Quốc.

Lúc này tôi không có bức thư  trong tay. Tuy nhiên, cô biết không, nó rất, rất xúc phạm. Và đó là tính cách của ông ấy, ông ấy luôn sỉ nhục mọi người. Làm sao chúng ta có thể có 1 lãnh đạo thế giới, người ở vị trí như thế, làm sao chúng ta có thể có 1 tổng thống Hoa Kỳ, đang cố gắng thay đổi hành vi của họ nhưng lại luôn sỉ nhục họ?

Simone Gao: Chính xác – điều mà người dân đang tìm kiếm không chỉ là chính sách, mà còn là là tính cách, óc phán đoán và giá trị quan. Bởi vì, hãy để tôi…

Đại sứ Locke: Ý tôi là, Donald Trump, Donald Trump công khai nói về việc làm thế nào và điều gì khiến ông ta trở thành 1 thương nhân giỏi, bởi vì ông ta không trả lương cho công nhân của mình, ông ta không trả tiền cho các kiến trúc sư của mình, ông ta không trả tiền cho các nhà thầu. Đúng thế, ông ta thông minh, ông ta là 1 doanh nhân giỏi. Ý tôi là, cô thử hình dung mình kiếm tiền và tiết kiệm tiền, bằng cách quỵt tiền những người làm công cho mình. Tuy nhiên là 1 người có nhân cách tốt? Chúng ta sẽ muốn những đứa trẻ lớn lên giống với kiểu người nào?

Simone Gao: Ngoại trưởng Clinton đã im lặng về vấn đề vi phạm nhân quyền đặc biệt nghiêm trọng tại Trung Quốc trong suốt hơn 2 thập kỷ qua, đó là, cuộc đàn áp Pháp Luân Công. Trên thực tế, cả chính quyền Bush lẫn chính quyền Obama đều không công khai đề cập đến vấn đề Pháp Luân Công với Trung Quốc. Nếu ngoại trưởng Clinton trở thành tổng thống tiếp theo của chúng ta, bà ấy sẽ làm gì với cuộc đàn áp Pháp Luân Công? Bà ấy sẽ công khai yêu cầu chính quyền Trung Quốc chấm dứt cuộc đàn áp?

Đại sứ Locke: Thật sự khi tôi làm việc với ngoại trưởng Clinton khi bà nêu lên những vấn đề nhân quyền; bà ấy đã nói về tự do tôn giáo, về quyền tự chủ và tự do cho dân tộc thiểu số ở Trung Quốc và các nhóm tôn giáo khác. Tôi từng thấy, tôi từng nghe bà ấy đề cập với các lãnh đạo Trung Quốc về những vấn đề này.

Tôi tin tưởng bà ấy sẽ tiếp tục hỗ trợ và thúc đẩy nhân quyền bao gồm cả việc tạo ra môi trường tôn giáo tự do và bác ái hơn tại Trung Quốc.

Simone Gao: Tháng 5/2016, Quốc hội Hoa Kỳ đã thông qua nghị quyết 343, lên án vấn đề mổ cướp nội tạng tù nhân lương tâm tại Trung Quốc. Động thái này rất tích cực, nhưng nó khá muộn và chưa đủ. Bằng chứng là hoạt động phạm tội vẫn tiếp tục cho đến nay. Nếu ngoại trưởng Clinton lên làm tổng thống, bà ấy sẽ làm gì đối với loại tội phạm này?

Đại sứ Locke: Vâng, tôi không phải là 1 phần trong chính quyền của bà ấy, vì vậy tôi không thể nói chính xác những kiến nghị và các bước tiếp theo của bà ấy. Tất cả những gì tôi có thể nói với cô là Hillary Clinton đã có 1 bề dày lịch sử đứng lên và lên tiếng thay cho nhân quyền, và nhân quyền là 1 phần chính sách đối ngoại của chúng ta. Chúng ta không tách nó ra. Nó là 1 phần của tính cách Mỹ, nó làm chúng ta trở nên rất, rất khác với hầu hết các quốc gia khác. Nhân quyền là 1 phần của chúng ta, đó là lý do tại sao chúng ta quan tâm đến nhân quyền. Và tôi từng thấy Clinton ra mặt ủng hộ cho nhân quyền theo cách làm các lãnh đạo khác trên thế giới phật ý, nhưng bà ấy rất cởi mở về nó, rất thẳng thắn và không trốn tránh nó.

Simone Gao: Tháng 2/2012, khi Vương Lập Quân đào tẩu đến Lãnh sự quán Mỹ tại Thành Đô, các bản tin nói ông đề nghị Bộ Ngoại giao cho ông ta tị nạn, nhưng đã bị từ chối. Các bản tin cũng cho biết Vương Lập Quân còn nắm giữ 1 số tài liệu tối mật liên quan đến tranh giành quyền lực trong hàng ngũ lãnh đạo Trung Quốc – Chủ tịch Ủy ban Ngoại vụ Hoa Kỳ đã yêu cầu Bộ Ngoại giao công bố các tài liệu này, nhưng chúng tôi chưa từng nghe thông tin gì sau vụ việc đó.

Đại sứ Locke: Toàn bộ thông tin lập luận này hoàn toàn không đúng sự thật. Chúng tôi không thể cung cấp nơi tỵ nạn cho 1 người khi họ vẫn đang ở tại đất nước mà họ đang cố gắng trốn thoát. Nếu cô muốn đào tẩu, cô phải làm điều đó khi cô đang ở ngoài quốc gia mà cô trốn chạy. Cô không thể làm điều đó khi cô vẫn còn ở quốc gia đó.

Simone Gao: Vì vậy, ông không đề nghị Bộ Ngoại giao cung cấp nơi tị nạn cho ông ta?

Đại sứ Locke: Điều đó là không thể, cô không thể làm điều đó, dẫu chúng tôi có muốn hay không.

Simone Gao: Vì vậy, ông đã không làm điều đó?

Đại sứ Locke: Hãy để tôi nói, để tôi nói, để tôi nói, để tôi nói, dẫu cho cô có là 1 tướng Nga, và cô có trong tay tất cả những tài liệu bí mật, cô đào tẩu và xin tị nạn. Nếu cô đi đến Đại sứ Quán Hoa Kỳ tại Moscow và bảo rằng mình muốn đào tẩu, muốn tị nạn, cô phải yêu cầu tị nạn khi cô đang ở Hoa Kỳ hoặc bên ngoài Nga. Cô không thể yêu cầu tị nạn khi cô đang ở Nga. Làm sao chúng tôi có thể lưu giữ 1 tướng Nga? Nếu ông ta đến Đại sứ quán Hoa Kỳ tại Nga và chúng tôi muốn cho ông ấy tị nạn, làm sao chúng tôi có thể đưa ông ta ra khỏi Nga? Nếu chúng tôi đưa ông ta ra nước ngoài, từ đại sứ quán tới sân bay, cảnh sát Nga, quân đội Nga có đủ quyền lực để dừng xe của chúng tôi. Họ sẽ không để chúng tôi đưa ông ta ra sân bay. Ngay cả khi chúng tôi đưa ông ta đến được 1 máy bay nào đó, chính phủ Nga cũng sẽ không để máy bay đó cất cánh. Đó là lý do tại sao, bất cứ khi nào, ví dụ,1 diễn viên ba lê Nga muốn đào tẩu, họ xin tị nạn khi đang ở 1 đất nước khác, có thể họ đang lưu diễn tại Pháp, hoặc Canada. Rồi trong thời gian nghỉ ngơi, họ làm cách nào đấy tìm đến Đại sứ quán Pháp hoặc Hoa Kỳ, rồi họ bảo rằng tôi muốn đào tẩu, tôi muốn rời khỏi nước Nga, tôi muốn trở thành 1 công dân hoặc tôi muốn đến Hoa Kỳ xin tị nạn. Cô làm vậy khi cô không còn ở đất nước mà cô đang cố gắng để trốn thoát.

Simone Gao: Tại thời điểm vào năm 2012, Lãnh sự quán Hoa Kỳ đã bị bao vây bởi lực lượng an ninh dưới sự chỉ đạo của Bạc Hy Lai và thị trưởng thành phố Trùng Khánh, nhưng vì lý do nào đó ông quyết định giao Vương Lập Quân cho người lãnh đạo an ninh quốc gia – đó là sự thật?

Đại sứ Locke: Đúng, những điều này đã được coi là thông tin mật và tôi không thể bình luận về nó. Tuy nhiên, hãy để tôi nói với cô điều này: Chúng tôi đã không để ông ta đi bộ ra khỏi Lãnh sự quán Thành Đô, bởi vì ông ta sẽ bị lực lượng an ninh từ Trùng Khánh của Bạc Hy Lai bắt giữ. Chúng tôi đã lo lắng cho sự an toàn của ông ta. Chúng tôi biết nếu để ông ta đi bộ ra khỏi lãnh sự quán thì sẽ rất nguy hiểm cho ông ta và có thể ông ta sẽ vĩnh viễn biến mất. Do vậy, bởi về mặt pháp lý, khi còn ở Trung quốc vào lúc đó, ông ta không thể xin tị nạn và đào tẩu sang Mỹ, chúng tôi cho phép ông ta gọi điện đến Bắc Kinh và nói chuyện với người có thể đảm bảo sự an toàn cho ông ta ra khỏi lãnh sự quán ở Thành Đô. Chúng tôi đã đảm bảo sự an toàn cho ông ta khi ra khỏi lãnh sự quán Thành Đô.

Simone Gao: Cảm ơn ông đã làm rõ. Ông có bất kỳ tài liệu nào liên quan đến mổ cắp nội tạng không?

Đại sứ Locke: Tôi không…Tôi không thể nói… Tôi sẽ không khẳng định có hay không có những văn bản đó.

Simone Gao: Được rồi. Tôi đã hỏi câu hỏi này trước đó, nhưng hãy để tôi hỏi lại: Ông được biết đến nhiều trong cộng đồng người Hoa, và ông là 1 hình ảnh quen thuộc với người dân Trung Quốc. Những người này sẽ muốn biết: Tại sao ông lại ủng hộ bà Clinton?

Đại sứ Locke: Bởi vì bà ấy là 1 nhà lãnh đạo có tài và đã được chứng minh bằng thực tế. Bà ấy làm việc với người thuộc mọi nền tảng và đức tin chính trị khác nhau để mọi việc được thông suốt, điều đó có lợi cho người dân Mỹ. Bà ấy có những chính sách và mục tiêu rõ ràng cho việc tạo công ăn việc làm và trả lương tốt hơn cho người dân Mỹ, đảm bảo chắc chắn con cái của các gia đình tầng lớp lao động trung lưu có thể theo học 1 trường đại học hoặc cao đẳng mà không mắc nợ. Và bà ấy là 1 nhà lãnh đạo nhận được nhiều sự kính trọng trên thế giới. Và chúng ta cần 1 người làm mẫu hình cho tất cả thế hệ trẻ, và chúng ta cần chắc chắn rằng trẻ em ở Mỹ có thể tiếp tục những giấc mơ lớn hơn và chúng cần biết rằng nếu chúng làm việc và học tập chăm chỉ, chúng ta có 1 tổng thống sẽ làm việc thay cho chúng, vì vậy mà giấc mơ của chúng có thể thành hiện thực.

Chúng ta cần 1 tổng thống là người sẽ đưa người dân thế giới lại gần nhau, đưa người dân Mỹ lại gần nhau, để cùng giải quyết các vấn đề khó khăn phải đối mặt. Chúng ta cần 1 nhà lãnh đạo, người công nhận sự đóng góp của dân nhập cư, công nhận sự đóng góp của các nền văn hóa khác và người dân với các ngôn ngữ khác, đồng thời truyền cảm hứng để họ làm việc chăm chỉ hơn biến Mỹ trở thành vùng đất tốt hơn để sống, làm việc và xây dựng gia đình, như vậy Mỹ sẽ tiếp tục trở thành ánh sáng hy vọng, cơ hội và tự do cho tất cả người dân trên khắp thế giới. Vì vậy Mỹ có thể là 1 tấm gương cho tòan bộ người dân và các chính phủ trên thế giới.

Simone Gao: Một câu hỏi cuối cùng. Một Trung Quốc hòa bình và thịnh vượng sẽ là phúc lành cho thế giới và Hoa Kỳ – liệu ngọai trưởng Clinton có nhận ra lực lượng tích cực góp phần xây dựng hòa bình và thịnh vượng cho Trung Quốc tương lai? Bà ấy sẽ làm gì và nuôi dưỡng lực lượng này như thế nào?

Đại sứ Locke: Ai thấy ngoại trưởng Clinton trong quá khứ, thấy cách bà ấy đưa người dân xích lại gần nhau, cách bà ấy tôn trọng các nền văn hóa, ngôn ngữ, tôn giáo, và dân tộc thiểu số, đồng thời làm phong phú và tận dụng chính sự đa dạng này. Người dân với những quan điểm khác nhau, người dân với những ý kiến khác nhau, khi xích lại gần nhau họ thực sự tìm ra được giải pháp tốt hơn. Và rất nhiều vấn đề thế giới phải đối mặt không thể chỉ giải quyết bởi riêng Hoa Kỳ hoặc thậm chí riêng Trung Quốc, hoặc riêng Pháp, hoặc riêng Đức. Họ cần các nhà lãnh đạo và người dân của các đất nước khác nhau tiến tới cùng nhau.

Theo Epoch Times