Công ty Rạng Đông thừa nhận dùng thủy ngân lỏng để sản xuất bóng đèn

Mới đây, công ty Rạng Đông đã thừa nhận toàn bộ 480.000 bóng đèn huỳnh quang bị cháy đều sử dụng thủy ngân lỏng với khối lượng khoảng 30mg/bóng, có độc tính cao hơn nhiều so với viên Amalgam mà công ty báo cáo trước đó. 

Hai ngày kể từ vụ cháy ở nhà máy Rạng Đông (quận Thanh Xuân, Hà Nội) vào tối ngày 28/8/2019. Công ty này đã có báo cáo ban đầu khẳng định chỉ sử dụng viên Amalgam (hỗn hống của Hg – Zn và Bismut) để sản xuất bóng đèn và khối lượng viên Amalgam trong kho chứa hóa chất tầng 1 bị cháy chỉ còn vài kg.

Trong báo cáo cũng không hề đưa thông tin về viên amalgam là gì, có độc hay không… khiến người dân hiểu lầm amalgam là không độc.

Tuy nhiên, qua kiểm tra thực tế của Tổng cục Môi trường ngày 31/8/2019 cùng với quá trình điều tra, thẩm vấn với lãnh đạo Công ty Rạng Đông, công ty này đã thừa nhận toàn bộ 480.000 bóng đèn huỳnh quang bị cháy sử dụng thuỷ ngân lỏng (có độc tính cao hơn so với viên Amalgam) với khối lượng theo tính toán của các nhà khoa học là 30 mg/bóng;

Khối lượng hóa chất còn lại là 4.510.712 viên Amalgam với trọng lượng là 41,75 kg; thủy ngân lỏng là 108,9 kg, trong đó 34,3 kg được bảo quản an toàn cùng với viên Amalgam trong tủ cấp đông tại khu vực bị cháy.

Trong quá trình cháy, hầu hết lượng thủy ngân trong các bóng đèn đã phát tán ra môi trường cùng với khói và khí thải của đám cháy. Lượng thủy ngân đã phát tán ra ngoài môi trường do sự từ 15,1 kg đến 27,2 kg. 

Ước tính phạm vi phát tán tối đa của khói thải khoảng 1,5 km, phạm vi ô nhiễm khoảng 200m tính từ tường rào của Công ty và theo hướng gió có thể ảnh hưởng đến khoảng cách 500m.

Thủy ngân có đặc tính tồn tại ở dạng lỏng, không tan trong nước, rất nặng và dễ sa lắng, dễ bốc hơi ngay cả ở nhiệt độ thường và có thể còn nằm lại trên các mái nhà, cây cối, trên các bề mặt và các vật dụng lưu chứa hở, nên có nguy cơ gây ô nhiễm trở lại môi trường.

Để xử lý và kiểm soát tốt vấn đề môi trường sau sự cố cháy nổ, đảm bảo an toàn cho sức khỏe người dân, Bộ Tài nguyên và Môi trường đã khuyến cáo người dân trong bán kính 500m tính từ hàng rào của Công ty cần thực hiện các biện pháp như phun rửa mái nhà, tẩy rửa tường, sàn nhà và các đồ gia dụng, vệ sinh cá nhân theo khuyến cáo của cơ quan chức năng, thau rửa các bể chứa nước hở. 

Đối với người dân sống trong bán kính 200m tính từ hàng rào Công ty cần đi khám sức khỏe định kỳ. Đối với người người dân trong bán kính từ 200m – 500m tính từ hàng rào Công ty cần đi khám khi có dấu hiệu ngộ độc thuỷ ngân.

Ngoài ra, Bộ cũng đề nghị Công ty cổ phần bóng đèn phích nước Rạng Đông khẩn trương thực hiện các biện pháp cô lập khu vực bị cháy, che chắn bằng mái tôn, phủ bạt tại khu vực bị cháy để tránh nước mưa và không để hơi thủy ngân tiếp tục phát tán ra môi trường.

Đối với chất tàn dư sau vụ cháy, Công ty Rạng Đông cần thu gom, lưu giữ tạm thời trong các container để xử lý theo quy định.

Công ty Rạng Đông cần phối hợp với các đơn vị có năng lực (như Bộ Tư lệnh Hóa học, Bộ Quốc phòng) để tẩy độc khu vực bị cháy bằng bột lưu huỳnh, sau đó bê tông hóa đối với chất thải nguy hại.

Bộ Tài nguyên và Môi trường đề nghị tiếp tục thống kê chính xác số lượng hàng hoá, nguyên liệu vật liệu sử dụng đã bị cháy, đặc biệt là việc sử dụng thuỷ ngân lỏng để sản xuất bóng đèn huỳnh quang, báo cáo các cơ quan chức năng để tính toán chính xác lượng thuỷ ngân phát tán ra môi trường; Tổ chức kiểm tra sức khoẻ cho cán bộ, công nhân và người lao động của Công ty.

Vũ Tuấn (t/h)