Công bố kết luận thanh tra vụ cải tạo, thay thế cây xanh ở Hà Nội

Sáng nay (19/5), Thanh tra thành phố Hà Nội đã công bố kết luận thanh tra việc cải tạo, thay thế cây xanh trên một số tuyến phố tại Hà Nội,

Theo đó, để xảy ra những hạn chế, thiếu sót trước hết thuộc về Sở Xây dựng Hà Nội, Sở Thông tin và Truyền thông và các cơ quan truyền thông của thành phố, các cơ quan chức năng thực hiện. Bên cạnh đó, lãnh đạo UBND thành phố cũng có phần trách nhiệm trong công tác chỉ đạo, kiểm tra, đôn đốc thiếu sát sao.

Kết luận thanh tra chỉ rõ: Việc cải tạo, thay thế cây xanh đô thị trên địa bàn là việc làm hệ trọng và nhạy cảnh, tác động trực tiếp không chỉ đến cảnh quan, môi trường mà còn tác động đến tình cảm, đời sống sinh hoạt nhân dân. Tuy nhiên, khi triển khai, Sở Xây dựng Hà Nội chưa tranh thủ rộng rãi ý kiến đóng góp của các chuyên gia, các nhà khoa học, công đồng dân cư nơi chịu tác động ảnh hưởng.

Công tác thông tin, tuyên truyền trước và trong quá trình cải tạo, thay thế cây xanh chưa thực hiện tốt, chưa sâu rộng nên chưa tạo được sự đồng thuận cao của người dân sở tại và nhân dân Thủ đô.

Trong Đề án cải tạo, thay thế cây xanh đô thị, tiêu đề một số mục nêu chung chung, chưa nêu rõ tiêu chí để đánh giá, phân định và làm rõ số lượng cây dự kiến phải chặt hạ, thay thế do có nguy cơ đổ gãy, cây khô chết, cây mục, cây che khuất tầm nhìn ảnh hưởng đến an toàn giao thông và an toàn tính mạng, tài sản của người dân trong tổng số 2208 cây.

Thanh tra Hà Nội còn chỉ rõ những vấn đề còn nêu quá chung chung là số lượng cây dự kiến chuyển để trồng theo quy hoạch, số cây từng bước thay thế do cây không đúng chủ loại đô thị, cây cấm trồng, cây có nhiều sâu bọ ảnh hưởng đến cảnh quan và môi trường đô thị số cây trồng thay thế, số lượng cây dự kiến trồng bổ sung mới tại các tuyến phố, tại dải phân cách… Do đó, khi tổng hợp thành số liệu 4.500 cây là chưa cụ thể từng nội dung việc cải tạo, thay thế cây xanh theo kế hoạch làm cho dư luận lo ngại về số lượng cây sẽ bị “chặt hạ” quá nhiều.

Vì vậy, nhiều người hiểu đây chỉ là việc “chặt hạ”, “loại bỏ”, “loại bỏ” cây xanh hàng loạt, gây bức xúc trong dư luận. Việc xác định, ước tính chi phí cải tạo, thay thế cây xanh theo cách tính bình quân 10 triệu đồng/cây bao gồm cả việc chặt hạ, dịch chuyển, trồng cây thay thế, cây bổ sung, chi phí bó vỉa gốc cây và hoàn trả vỉa hè cho toàn bộ 6708 cây là chưa khoa học, chưa phù hợp với từng nội dung thực hiện cho từng loại cây, từng tuyến đường phố.

“Trách nhiệm để xảy ra những hạn chế, thiếu sót trên trước hết thuộc về Sở Xây dựng, Sở Thông tin và Truyền thông và các cơ quan truyền thông của thành phố, các cơ quan chức năng được giao thực hiện, lãnh đạo UBND Thành phố cũng có phần trách nhiệm trong công tác chỉ đạo, kiểm tra, đôn đốc thiếu sát sao”, kết luận của thanh tra thành phố Hà Nội chỉ rõ.

Trách nhiệm cụ thể của các cơ quan trên trong việc khảo sát trước khi cấp phép và việc cấp giấy phép. Việc khảo sát chưa kỹ trước khi cấp phép dẫn đến cấp giấy phép một số cây trồng thay thế, bổ sung không đảm bảo điều kiện để trồng (86 vị trí vướng công trình, hạ tầng), trách nhiệm thuộc Tổ công tác do Sở Xây dựng chủ trì khảo sát, kiểm tra tình trạng cây trước khi cấp phép.

Kết luật thanh tra đề nghị chỉ đạo kiểm kiểm và xử lý kỷ luật đối với các đơn vị, cá nhân thuộc Sở Xây dựng và các đơn vị liên quan trong công tác tham mưu, đề xuất, tổ chức thực hiện để xảy ra những hạn chế, thiếu sót.

Kiểm điểm và có hình thức kỷ luật đối với tập thể, cá nhân lãnh đạo Sở Xây dựng và những cá nhân trực tiếp có liên quan gồm: phòng Quản lý hạ tầng kỹ thuật môi trường và công trình ngầm, Ban duy tu các công trình hạ tầng kỹ thuật đô thị thuộc Sở Xây dựng là những đơn vị có liên quan trực tiếp để xảy ra những hạn chế, thiếu sót.

Kết luận thanh tra cũng chỉ rõ đề án cải tạo, thay thế cây xanh chưa rõ tiêu chí để đánh giá, phân định và làm rõ số lượng cây dự kiến phải chặt hạ, thay thế do có nguy cơ đổ gãy, cây khô chết, cây sâu mục, cây che khuất tầm nhìn ảnh hưởng đến an toàn giao thông và an toàn tính mạng, tài sản của nhân dân trong tổng số 2.208 cây.

Đồng thời, việc xác định, ước tính chi phí cải tạo, thay thế cây xanh theo cách tính bình quân 10 triệu đồng/cây bao gồm cả việc chặt hạ, dịch chuyển, trồng cây thay thế, cây bổ sung, chi phí bó vỉa gốc cây và hoàn trả vỉa hè cho toàn bộ 6.708 cây là không khoa học.

Về trách nhiệm của Sở Xây dựng Hà Nội, Thanh tra Thành phố kết luận có việc Sở Xây dựng cho phép các công ty không phải là đơn vị được giao thực hiện chặt hạ cây xanh nên trong giấy phép nhưng vẫn để các đơn vị này chặt cây.

Đặc biệt, Sở Xây dựng cũng không làm tròn trách nhiệm khi để việc trồng cây thay thế không đúng loại cây đã được cấp phép, trong đó có 103 cây không đúng giấy phép là chưa thực hiện nghiêm túc

Kết luận thanh tra cũng khẳng định việc chặt hạ, thay thế cây xanh trên phố Nguyễn Chí Thanh được thực hiện theo kiểu “duyệt một đằng làm một nẻo”.

Theo đề án, tuyến đường Nguyễn Chí Thanh được xác định là một trong những tuyến thực hiện thí điểm việc cải tạo, thay thế cây xanh.Khảo sát về hiện trạng cây xanh trên phố Nguyễn Chí Thanh chủ yếu là cây keo lá tràm (81 cây) đã trồng gần 20 năm, là cây thân giòn, dễ gãy; cây hoa sữa trồng với mật độ rất dày gây mùi nồng nặc (181 cây), nhiều hộ dân sống ở gần từ lâu mong muốn được thay cây hoa sữa.Ngoài ra có một số cây mục, không đúng chủng loại cây đô thị như cây bàng, dâu da.Theo Thanh tra Thành phố, việc thay thế cây xanh trên đường Nguyễn Chí Thanh đã được cấp phép trồng cây vàng tâm. Tuy nhiên, qua thanh tra cho thấy số cây xanh trồng trên phố Nguyễn Chí Thanh lại là… cây mỡ.

Cụ thể, Thanh tra Thành phố dẫn kết quả giám định của Viện Khoa học lâm nghiệm (Bộ NN&PTNT) và xác minh từ nguồn gốc nơi cung cấp, xác định cây đã trồng trên tuyến đường Nguyễn Chí Thanh là cây mỡ.

Trách nhiệm này thuộc về đơn vị trồng cây là Công ty cổ phần Thương mại và Đầu tư HDL và đơn vị giám sát là Ban duy tu các công trình kỹ thuật đô thị thuộc Sở Xây dựng và Công ty TNHH một thành viên Công viên cây xanh Hà Nội.

Thanh tra Thành phố cũng xác định việc thay thế cây xanh trên đường Nguyễn Chí Thanh và cấp phép trồng cây vàng tâm nhưng chưa tham khảo ý kiến của các chuyên gia, nhà khoa học và nhân dân là việc làm nóng vội, giản đơn. Trách nhiệm này thuộc Sở Xây dựng, còn trách nhiệm trong công tác chỉ đạo, kiểm tra, đôn đốc của lãnh đạo UBND Thành phố Hà Nội.

Đối với việc cải tạo, thay thế cây xanh trên đường Nguyễn Chí Thanh, thanh tra chỉ rõ trách nhiệm khi chưa tranh thủ ý kiến của các chuyên gia, nhà khoa học và nhân dân, còn làm một cách nóng vội, giản đơn, thông tin tuyên truyền chưa tốt, nhân dân chưa đồng thuận, thậm chí phản ứng mạnh mẽ, gay gắt của công luận và dư luận.

Về ý kiến trồng loại cây Vàng tâm hay cây Mỡ, theo kết quả giám định của Viện khoa học lâm nghiệp và xác minh từ nguồn gốc nơi cung cấp, xác định cây trồng trên đường Nguyễn Chí Thanh là cây Mỡ. Trách nhiệm này thuộc về Sở Xây dựng, Sở TT&TT và các cơ quan truyền thông của thành phố.

Thanh tra thành phố kiến nghị UBND TP chỉ đạo rà soát, điều chỉnh cách làm, khắc phục những việc làm không phù hợp vừa qua, nghiêm túc kiểm điểm trách nhiệm của lãnh đạo UBND TP do thiếu kiểm tra, sâu sát trong chỉ đạo; chỉ đạo kiểm điểm và xử lý kỷ luật theo quy định đối với các đơn vị, cá nhân thuộc Sở Xây dựng và các đơn vị có liên quan. Đối với Sở Xây dựng, kiểm điểm và có hình thức xử lý kỷ luật đối với tập thể, cá nhân lãnh đạo Sở Xây dựng và những cá nhân trực tiếp có liên quan. Thanh tra cũng kiến nghị kiểm kê gỗ, củi trong kho, khẩn trương đấu giá gỗ theo quy định.