Bí mật trẻ em khỏe mạnh nhất thế giới: 6 bài học trường thọ từ người Nhật
Mọi người hẳn đều nghe về cuộc sống trường thọ và lành mạnh của người Nhật Bản, đặc biệt là trẻ em nước này nổi tiếng khỏe mạnh nhất thế giới. Cùng khám phá xem bí quyết của họ là gì nhé.
Thông thường khi nhắc đến nơi có nhiều cụ già trăm tuổi thì người ta sẽ nghĩ đến Nhật Bản. Đất nước này có tỷ lệ các cụ già khỏe mạnh thuộc hàng cao nhất thế giới. Hầu hết người Nhật thể sống đến 73 tuổi mà không có bất kỳ bệnh hoặc khuyết tật nào đáng kể. Vì vậy sẽ không quá nếu nói Nhật Bản là trung tâm chăm sóc sức khỏe cỡ lớn.
“Cách người Nhật ăn và di chuyển là một lợi thế giúp họ sống lâu và khỏe mạnh”, Moriyama, người sinh ra và lớn lên tại Nhật Bản và hiện đang sống tại New York chia sẻ.
“So với các quốc gia phát triển khác, trung bình mỗi người Nhật chỉ nạp vừa đủ lượng calo cần thiết cho mỗi ngày. Họ ăn cá và các sản phẩm từ rau củ nhiều hơn, ít thịt sữa, và các món tráng miệng có kích cỡ hợp lý”.
Dưới đây là 6 bài học từ Nhật Bản mà bạn có thể áp dụng cho gia đình mình:
1. Chọn thực phẩm ít calo cho mỗi bữa ăn
Một bữa ăn chuẩn theo kiểu Nhật Bản sẽ có 1 chén cơm nhỏ, 1 chén súp miso và 3 món ăn kèm gồm 1 đĩa thức ăn chính với kích thước khá khiêm tốn, có thể là cá, thịt hoặc đậu phụ, và 2 món rau củ, Moriyama cho hay.
Moriyama nói rằng, không nhất thiết phải nấu các món ăn Nhật Bản, cô chỉ khuyến khích mọi người điểu chỉnh bữa ăn theo “mô hình ăn uống của các gia đình Nhật Bản”.
Cô khuyên rằng, nên chú trọng hơn vào các loại trái cây, rau, ngũ cốc, cá với lượng thấp calo, hạn chế các thực phẩm đông lạnh, thức ăn chế biến sẵn và các sản phẩm chứa nhiều đường hóa học.
2. Thực hành “kiềm chế linh hoạt”
Ăn uống kiêng khem hay lãng phí thức ăn không phải một phần trong lối sống của người Nhật. Trẻ em Nhật vẫn được khuyến khích thưởng thức các món ăn nhanh nhưng chỉ ở mức độ vừa phải về số lượng cũng như chi phí.
Ở Nhật sẽ không có khái niệm “ăn uống thả ga” hay giải stress bằng ăn uống. Các món ăn sẽ được nhà hàng phục vụ trên các đĩa nhỏ với số lượng vừa đủ trong đĩa.
“Chúng tôi có niềm tin mạnh mẽ đối với việc áp dụng mô hình “kiềm chế linh hoạt” đối với các thực phẩm kém lành mạnh, điều đó trở thành một phần trong văn hóa ẩm thực của người Nhật”, Moriyama nói.
“Trước khi một gia đình cùng nhau thưởng thức pizza, kem, bánh quy hay khoai tây chiên trong buối tối cuối tuần thì chắc chắn họ đã tự giảm bớt khẩu phần ăn của mình để đảm bảo không có lượng calo dư thưa trong ngày hôm đó”.
3. Ăn cơm thay vì bánh mì
Gạo là lựa chọn chủ yếu trong các bữa ăn ở Nhật Bản và nhiều nước châu Á. Khác với phương Tây, gạo là một sự lựa chọn ít gây đầy bụng hơn bánh mì khô, Moriyama nói
Bạn từng nghe câu nói “Ăn ít no lâu” chưa? Với một nên ẩm thực cầu toàn như Nhật Bản chắc chắn sẽ không chọn những món ăn có hại cho dạ dày của họ. Ngoài ra ăn cơm cũng hạn chế được tình trạng đường huyết cao dẫn đến thừa cân.
“Sushi là một ví dụ. Nó không phải là món ăn nhiều tinh bột vì gạo được cuốn với các loại thực phẩm khác nhau như cá, rau củ và rong biển. Việc tiêu thụ những bữa ăn hỗn hợp như vậy giúp người Nhật vẫn no dù ăn ít cơm. Nhờ đó tránh được những tác hại của việc tăng đường máu”.
4. Đi bộ
Người Nhật rất chuộng văn hóa đi bộ, một hoạt động thể chất được xây dựng từ khi còn rất nhỏ. Theo Tổ Chức Y Tế Thế Giới (WHO), hơn 98% trẻ em Nhật đi bộ hoặc đi xe đạp đến trường.
Điều đó có nghĩa là hầu hết trẻ em Nhật Bản mỗi ngày đều có trung bình khoảng 60 phút hoạt động thể chất bằng cách đi bộ từ nhà đến trường, Moriyama nói. Điều này đã hình thành thói quen vận động thường xuyên của trẻ em Nhật Bản.
Đưa đón trẻ em hoặc phổ biến xe buýt trường học là điều không hợp lý. Hãy để cho lũ trẻ tự bước đi trên đôi chân của mình.
“Một mẹo nhỏ của tôi là tắt tất cả thiết bị điện tử trong một tiếng buổi tối và đi tản bộ cùng các con, điều này giúp chúng quen hơn với việc đi bộ đến trường mỗi ngày”, Moriyama chia sẻ.
5. Hãy cho con quyền chọn lựa
Một trong những chủ đề nhạy cảm xuất hiện trong nghiên cứu về dinh dưỡng cho trẻ em đó là vấn đề kén ăn ở hầu hết các trẻ em. Thông thường các bậc phụ huynh ở nhiều nơi thường hay dùng “quyền lực” hay đe dọa để hoàn thành bữa ăn của chúng. Tuy nhiên, điều này đã gây ra những ức chế nhất định ở mỗi đứa trẻ và đến khi trưởng thành chúng có thể sẽ thoải mái thưởng thức những món mà trước đây bị cha mẹ cấm, không cần biết món ăn đó có lành mạnh hay không.
Trong khi các ông bố bà mẹ Nhật Bản lại khác hẳn, họ không phản ứng quá mức khi đứa trẻ từ chối hoặc không hoàn thành khẩu phần của chúng. Thay vào đó họ sẽ chuẩn bị nhiều món ăn lành mạnh khác nhau trong bữa ăn cho con chọn lựa món ưng ý nhất và những món còn lại sẽ do cha mẹ ăn.
Đây là một phương pháp rất tiện lợi và khả thi, bởi vì những đứa trẻ này khi lớn lên sẽ chỉ chọn cho mình những món ăn lành mạnh như một phần thói quen của chúng.
6. Sức mạnh từ các bữa ăn trưa
Trường học Nhật Bản là nơi đào tạo trẻ em thành những “chuyên gia” ẩm thực lành mạnh với sự hỗ trợ của chương trình “ăn trưa học đường” nổi tiếng của đất nước này, cho hay Moriyama nói.
Bắt đầu từ tiểu học, trẻ em được phục vụ một bữa ăn giữa ngày tại trường học. Các món ăn lành mành được làm từ những nông sản trồng tại địa phương. Lũ trẻ có thể tự chọn những món chúng thích.
“Bằng cách này, tôi tin rằng, chúng có thể phân biệt được thế nào là những món ăn lành mạnh”. Moriyama lưu ý.
Một điều thú vị nữa là bọn trẻ cũng sẽ cùng các đầu bếp chuẩn bị bữa trưa. Điều này được xem như một phần trong chương trình giảng dạy tại các trường học. Học sinh còn được tham quan các trang trại tại địa phương, tìm hiểu về dinh dưỡng, nấu ăn và các nguyên tắc lịch sự trên bàn ăn. Những điều này là bắt buộc tại các trường học ở Nhật Bản.
Theo Moriyama, “bài học cho các bậc cha mẹ tại các nơi khác là: Có thể quốc gia của bạn không có mô hình giáo dục dinh dưỡng vào các bữa ăn trưa như ở Nhật Bản, nhưng bạn có thể tự làm điều đó cho con mình vào bữa sáng và bữa tối”.
Hoàng An, theo Today