Kiev đang chấp nhận từ bỏ Donbass?

Nhà quan sát của hãng tin quốc tế “Rossiya Segodnya” Vladimir Lepekhin viết: Sau khi thỏa thuận ngừng bắn đi vào hiệu lực ở Ukraina và tiếng đạn pháo đã im tiếng, vấn đề “khí đốt” lại một lần nữa nổi lên hàng đầu.

Ngày 2/3, ở Brussels, đã tiến hành cuộc hội đàm ba bên giữa các Bộ trưởng Năng lượng của Ukraine và Nga, cũng như đại diện của EU. Tại cuộc gặp này, đại diện của Kiev khẳng định rằng, Ukraine không muốn trả tiền cho khối lượng khí đốt Nga cung cấp cho hai tỉnh Donetsk và Lugansk, là khu vực do lực lượng dân quân kiểm soát. Ngay từ ngày 19/2, công ty “Naftogaz” của Ukraina đã ngừng cung cấp khí đốt cho khu vực Donbass, và giải thích vì các đường ống đã bị hư hỏng nghiêm trọng.

Các thỏa thuận Minsk ghi rõ, cần phải phục hồi đầy đủ các mối quan hệ kinh tế-xã hội giữa Ukraine và Donbass, kể cả hoạt động của hệ thống ngân hàng quốc gia trên lãnh thổ của DPR và LPR, trả tiền lương hưu cho cư dân của khu vực, cung cấp năng lượng điện, và đảm bảo các đợt cung cấp khí đốt. Tức là, khi Kiev từ chối thực hiện điều khoản này của thỏa thuận Minsk và làm mọi thứ hoàn toàn ngược lại, có nghĩa là, họ thừa nhận Donbass không phải là lãnh thổ của họ.

Đó là sự thất bại kép của Kiev. Thứ nhất, Ukraine buộc phải ký thỏa thuận Minsk, văn kiện quy định chấm dứt hoạt động quân sự ở Donbass và mở đầu quá trình chính trị với sự tham gia của OSCE. Và thứ hai, quân Ukraine đã bị thất bại trong việc phá vòng vây ở Debaltsevo. Tuy nhiên, chế độ Kiev không chịu công khai thừa nhận sự thất bại. Nếu công nhận sự thất bại thì sẽ “mất mặt” và sẽ kích hoạt những hành động phản đối của các phần tử cực đoan đang sẵn sàng gây ra một cuộc nổi loạn mới. Vì vậy, trong chính trị nội bộ Kiev vẫn thể hiện ý muốn chiến đấu đến thắng lợi cuối cùng. Có nghĩa là, chính quyền Kiev không chỉ cố gắng nhận được nhiều vũ khí khác nhau, mà còn ngăn chặn hoặc ít nhất trì hoãn việc thực hiện các thỏa thuận Minsk.

Song, theo ý kiến của ông Vladimir Lepekhin, kết quả chính của việc Ukraine bị thất bại kép của trong cuộc chiến chống lực lượng dân quân của DPR và LPR là chế độ Kiev bắt đầu từ bỏ Donbass về mọi mặt. Xét theo mọi việc, Kiev đã đi đến kết luận rằng, việc từ bỏ một phần lãnh thổ của đất nước có lợi hơn việc tiếp tục cuộc chiến để giữ Donbass dưới sự kiểm soát của mình hay tranh luận hòa bình với dân quân. Quyết định “ly hôn” không công khai cho phép Kiev tránh khỏi cuộc cải cách hiến pháp mà không hứa hẹn bất cứ điều gì tốt cho chế độ cầm quyền. Việc từ bỏ Donbass sẽ giúp tiết kiệm tiền lương và các khoản phụ cấp cho nhân viên nhà nước ở Donetsk và Lugansk, cho những người về hưu, người khuyết tật, cho phép tiết kiệm điện năng và viện trợ nhân đạo, tránh các chi phí xây dựng lại cơ sở hạ tầng bị phá hủy. Kiev cũng có cơ hội tiết kiệm khí đốt Nga.

Vì thế, khẩu hiệu “Vì một nước Ukraine thống nhất!” không còn cần thiết. Đối với chế độ Kiev, việc giữ chính quyền là một nhiệm vụ quan trọng hơn nhiều so với việc đảm bảo sự thống nhất của đất nước. Theo ý kiến của nhà quan sát Vladimir Lepekhin, hiện nay, lực lượng ly khai đang hiện diện ở Kiev chứ không phải tại Donetsk và Lugansk. Một năm trước, chính sách điên cuồng chống Nga của Kiev đã dẫn đến việc người dân Crimea nói tiếng Nga đã trở về Nga. Và hôm nay, chính Kiev xô đẩy Donbass rời khỏi Ukraine.

Song, lập trường của Kiev có thể được giải thích không chỉ thuần túy bằng thái độ thực dụng. Rõ ràng, chính quyền nước này hiểu rằng, sẽ tốt hơn nếu trong thành phần Ukraina không còn khu vực phía Đông mà người dân ở đó thù ghét chế độ Kiev.