Iraq hạn hán, hồ khô cạn lộ diện thành cổ thất lạc 3.400 năm

Trong vài tháng qua, Iraq gặp đại hạn hán khiến hồ chứa nước Mosul khô cạn. Bất ngờ là thuận theo mực nước giảm xuống, một thành phố cổ có niên đại 3.400 năm dần dần lộ diện.

Miền Nam Iraq đã phải hứng chịu nhiều đợt hạn hán nghiêm trọng trong vài tháng qua. Để ngăn chặn mùa màng bị khô héo, chính quyền nước này đã bắt đầu chuyển nước từ hồ chứa quan trọng nhất của Iraq – đập Mosul, vào tháng 12 năm ngoái.

Thật bất ngờ, sau khi mực nước của hồ chứa giảm xuống, một thành phố cổ bị nhấn chìm đã có thể nhìn thấy lại ánh sáng Mặt Trời.

Một nhóm các nhà khảo cổ học người Kurd ở Đức và Iraq đã phát hiện ra tàn tích của thành phố cổ 3.400 năm tuổi này. Khu phức hợp cổ kính rộng lớn này với các cung điện và một số tòa nhà lớn có lẽ là Zachiku, một trung tâm quan trọng của Đế chế Mitanni. Địa điểm này hiện nằm trong Khu tự trị Kurdistan của Iraq.

Đế chế Mitanni kiểm soát một khu vực rộng lớn phía bắc Lưỡng Hà và Syria từ khoảng năm 1.550 trước Công nguyên đến khoảng năm 1.350 trước Công nguyên. Mặc dù nó được coi là một cường quốc khu vực khá lớn trong một thời gian, nhưng ngày nay nó không được biết đến nhiều so với các quốc gia cổ đại khác cùng thời với nó. Điều này một phần là do không có tài liệu địa phương nào được tìm thấy về lịch sử của Mitanni.

Các nhà khảo cổ học người Đức, Ivana Puljiz của Đại học Freiburg, và Tiến sĩ Hasan A. Qasim, giám đốc Tổ chức Khảo cổ người Kurd, đã thành lập một nhóm quốc tế để thực hiện các cuộc khai quật thành phố cổ thời kỳ đồ đồng này. Nhóm tiến hành trong khoảng thời gian 7 tuần vào tháng 1 và tháng 2/2022, vì chưa rõ khi nào mực nước hồ chứa sẽ tăng trở lại.

Trên thực tế, vào đầu năm 2018, trong thời gian hồ chứa cạn nước, các nhà nghiên cứu đã phát hiện ra một cung điện kiểu pháo đài trên một ngọn đồi nhỏ với bức tường bậc thang lớn. Trên phần còn lại của các bức tường, nhóm của Puljiz đã tìm thấy vào thời điểm đó phần còn lại của các bức bích họa với tông màu đỏ tươi và xanh lam, có lẽ là đặc trưng của cung điện.

Trong cuộc khai quật khẩn cấp này, các nhà nghiên cứu đã tìm thấy nhiều cấu trúc lớn hơn, bao gồm một pháo đài đồ sộ với tường và tháp, một tòa nhà lưu trữ nhiều tầng hoành tráng và một khu liên hợp công nghiệp.

Puljiz cho biết: “Các tòa nhà giống như nhà kho khổng lồ đặc biệt quan trọng. Vì trong đó phải chứa một lượng lớn vật liệu, có thể đã được vận chuyển từ các vùng lân cận”. Qasim nói: “Các cuộc khai quật cho thấy địa điểm này là một trung tâm quan trọng của Đế chế Mitanni.

Nhóm nghiên cứu bị ấn tượng bởi tình trạng được bảo quản tốt của các bức tường, ở một số nơi cao tới vài mét. Các nhà nghiên cứu cho biết, mặc dù được làm bằng gạch bùn phơi nắng, nhưng khi bị ngâm nước trong hơn 4 thập kỷ, các bức tường vẫn trong tình trạng tốt một cách đáng kinh ngạc. Họ cho rằng nguyên nhân là do thành phố đã bị phá hủy bởi một trận động đất lớn vào khoảng năm 1.350 trước Công nguyên, khiến một phần của bức tường bùn sụp đổ và bao phủ hoàn toàn khu phức hợp, bảo vệ nó khỏi bị hồ nước làm tan biến.

Cho đến nay, người ta vẫn chưa biết nhiều về Zachiku, Puljiz nói: “Tên của thành phố này hiếm khi được đề cập đến trong các nguồn khác, và chúng tôi hiện đã có những khám phá mới về thành phố cổ kính này.”

Ngoài ra, các nhà nghiên cứu đã phát hiện ra 5 chiếc bình đất sét đầy bí ẩn, chứa hơn 100 viên đất sét có ký tự hình chữ, một ít trong số đó thậm chí còn được bọc lại bằng đất sét, có niên đại từ năm 1.350 trước Công nguyên đến năm 1.100 trước Công nguyên của thời kỳ Trung Assyria. Các nhà nghiên cứu hy vọng khám phá sẽ cung cấp thông tin quan trọng về sự sụp đổ của thành phố trong thời kỳ Mitanni và người Assyria cai trị khu vực.

Puljiz hào hứng nói: “Khi bạn xem xét rằng những viên đất sét này, không được nung mà chỉ được làm bằng đất sét rắn, mà có thể tồn tại dưới nước lâu như vậy. Hy vọng nó sẽ sớm được các nhà ngôn ngữ học giải mã. Tất nhiên những điều này thật đáng kinh ngạc.”

Để tránh gây hư hại cho di chỉ quan trọng này do mực nước dâng, các tòa nhà được đào đã được che phủ chắc chắn bằng tấm nhựa và lấp đầy sỏi. Địa điểm này một lần nữa bị nhấn chìm hoàn toàn.

Tử Vi (Theo The Epoch Times)