Gia giáo, gia phong chính là vạch xuất phát của con trẻ

Đa số các bậc cha mẹ thường cho rằng: “Nghèo cũng không để con nghèo về giáo dục”. Vậy nên, rất nhiều cha mẹ đã đầu tư cho con từ rất sớm, để con mình “không thua ở vạch xuất phát”.

Vì để con mình thắng từ vạch xuất phát của đời người, nhiều bậc phụ huynh phải hy sinh rất nhiều, thậm chí lúc con còn chưa sinh ra, cha mẹ đã tính toán lập kế hoạch cho cuộc đời của con rồi.

Lại cũng có nhiều phụ huynh đối mặt với áp lực cạnh tranh, căn bản vẫn chưa hiểu được cái gì mới là “vạch xuất phát” của con đã phải tham gia vào cuộc chiến này rồi. Sự cạnh tranh khốc liệt này làm chúng ta không khỏi suy nghĩ: Cái gì mới là vạch xuất phát thực sự của con trẻ?

Dạy cho con cái gì mới giúp chúng có được hạnh phúc trên đường đời?

Trước đây ở Trung Quốc có một bộ phim rất nổi tiếng “Tây Hồng Thị Thủ Phú” (tên tiếng anh: Hello Mr. Billionaire), ở cuối phim có một tình tiết làm người xem phải suy nghĩ sâu xa – khi nhân vật nam và nữ chính chuẩn bị quyên góp tài sản của mình, nhưng nghĩ đến đứa con chưa sinh nên giữ lại một khoản tiền, để cho con có được một đời sống vật chất tương đối dư dả.

Khi bọn họ thử tính toán chi phí từ lúc đứa con sinh ra tới khi lớn lên, kết quả, tài sản 30 tỷ cũng không đủ để tiêu. Con cái lúc nhỏ cần tã, sữa bột, đi học rồi phải cho học ở nhà trẻ nổi tiếng trong thành phố, từ cấp hai trở đi phải mời giáo viên phụ đạo, sau cấp 3 chỉ sợ con không thi đậu đại học, loay hoay đợi đến lúc con trưởng thành, lại còn phải lo chuyện kết hôn, sinh đẻ cho nó nữa…

Hầu như từ lúc sinh con, chuyện để lo cũng không hết, tiền để tiêu cũng không đủ. Nhưng trên thực tế, người bình thường, tôi và bạn được mấy ai là tỷ phú?

Có câu châm ngôn nói: “Sợ mình nhìn không đủ xa, làm lỡ dở đời con cái”. Với tư cách là cha mẹ, ai cũng đều hy vọng con mình có cuộc sống hạnh phúc sung túc. Nhưng tất cả nghề nghiệp trong xã hội đều có tiêu chuẩn đánh giá, chỉ có nghề làm cha mẹ là không có nơi nào đào tạo, cũng không có tiêu chuẩn và yêu cầu thống nhất.

Không có trường học nào chỉ dẫn cho phụ huynh phải dạy cho con mình cái gì mới có thể giúp chúng có được cuộc sống hạnh phúc? Phải để lại gì cho thế hệ sau, mới có thể bảo đảm chúng được vui vẻ bình an cả đời?

Gia giáo, gia phong mới là vạch xuất phát cho con trẻ

Kỳ thực, người xưa đã dùng trí tuệ được đúc kết mấy ngàn năm mà khuyên dạy chúng ta: Gia giáo gia phong, mới là vạch xuất phát cho con trẻ.

“Gia giáo” là gì? Gia giáo nói trên ý nghĩa truyền thống là chỉ đạo đức gia đình, lễ tiết giáo dục. Có được điều này cần cha mẹ phải có lời nói và hành vi mẫu mực. Người lớn thông qua nói lời thiện, làm việc tốt mà giáo dục con cái mình đạo lý làm người.

Nhà là điểm bắt đầu của một người, cha mẹ cũng là giáo viên đầu tiên của con, mỗi lời ăn tiếng nói của cha mẹ đều là khuôn mẫu cho con học hỏi noi theo, gia giáo tốt đẹp có thể tạo nên quan điểm sống chính xác cho con cái.

Rất nhiều phụ huynh không tiếc đầu tư cho phương diện học tập của con cái, nhưng lại không để ý bồi dưỡng những khía cạnh khác của con, nhất là những đức tính và hành vi tốt đẹp từ ban đầu.

“Chu Tử trì gia cách ngôn” có nói: “Đọc sách không phải vì khoa cử, chí làm quan tại thánh hiền” cũng là đạo lý này. Một khi gia giáo dạy “trọng lợi khinh đức”, sẽ dẫn đến “đức không xứng vị”, mà “đức không xứng vị, tất có tai ương”. Cho nên, trên báo chí, chúng ta thường bắt gặp các tin như “Tiến sĩ giành chỗ ngồi trên tàu điện”, “Tiến sĩ chửi mắng bố mẹ mình”.

Đó là hậu quả của giáo dục xem trọng cái lợi. Chúng ta nuôi dưỡng nên một thế hệ không thể làm thay đổi tương lai, mà là một đám người học thức nhưng tư tưởng ích kỷ.

Nếu gia giáo tốt đẹp được truyền lại hết đời này đến đời khác, đó gọi là gia phong. Giống như là khí chất và tính cách của cùng một người, đó là phong cách hay nếp sống tồn tại âm thầm trong sinh hoạt hằng ngày của gia đình. Từng động thái, lời nói của thành viên trong gia đình đều thể hiện ra loại đặc tính này, đây đích thực là “đồ gia truyền”.

Muốn thực hiện tốt gia giáo, phụ huynh cần tự soi xét chính mình

Xây dựng gia phong, thực hiện tốt gia giáo cần phụ huynh tự soi xét chính mình, tu dưỡng tâm và thân. “Luận ngữ” có dạy: “Bản thân là điều phải, không ra lệnh người cũng nghe; không đúng thì có ra lệnh người cũng không nghe”. Chúng ta cũng biết: “Nhân chi sơ, tính bản thiện”. Mỗi đứa trẻ đều là ngọc thô chưa mài dũa, khắc đẽo thế nào đều phụ thuộc vào tay cha mẹ.

Vật chất, tài phú sẽ thay đổi theo thời gian và xã hội, chỉ có xây dựng gia giáo gia phong tốt đẹp, mới có thể giúp con cái thực sự không bị thua từ vạch xuất phát.

Tuệ Tâm, theo Secret China