Biểu tình lớn nhất thập kỷ, Iran đổ lỗi cho thế lực thù địch

Hôm 2/1, lãnh tụ tối cao Iran Ayatollah Ali Khamenei cho rằng “những kẻ thù” của nước này đã kích động, gây bất ổn trong cuộc biểu tình 5 ngày khiến ít nhất 21 người thiệt mạng.

Iran đang trải qua cuộc khủng hoảng từ những nhóm biểu tình chống chính quyền. CNN cho biết, 5 ngày biểu tình vừa qua là thách thức chính trị lớn nhất mà Tehran phải đối mặt kể từ Phong trào Xanh vào năm 2009.

Do báo chí ở Iran bị chính quyền kiểm soát chặt chẽ, hình ảnh về cuộc biểu tình chủ yếu được truyền ra ngoài thông qua các “nhà báo công dân”. Những đoạn video lan truyền trên Internet cho thấy cảnh người biểu tình chạy trốn hơi cay và vòi rồng của cảnh sát trong khi một số người khác đụng độ lực lượng này.

Truyền hình nhà nước Iran cho biết ít nhất 10 người đã chết trong cuộc biểu tình vào đêm giao thừa năm mới 2018. Tuy nhiên, các tờ báo phương Tây ước tính ít nhất 20 người đã thiệt mạng.

Ít nhất 3 thị trấn khác gần thành phố nổi tiếng là trung tâm văn hóa Isfahan đã diễn ra bạo lực xuyên đêm, trong đó dẫn tới cái chết của một thành viên trẻ tuổi thuộc lực lượng Vệ binh Cách mạng Iran, một cảnh sát và một người đi đường.

Trước tình hình này, Đại Giáo chủ Khamenei phát biểu trên sóng truyền hình rằng: “Kẻ thù đã đoàn kết lại và đang dùng mọi thứ, từ tiền bạc, vũ khí, chính sách cho tới các cơ quan tình báo – an ninh để tạo ra vấn đề cho Cộng hòa Hồi giáo (Iran)“.

“Kẻ thù luôn tìm kiếm thời cơ và bất kì khe hở nào để xâm nhập và phá hoại đất nước Iran“, ông Khamenei ngày 2/1 nhấn mạnh. Đại Giáo chủ cũng khẳng định sẽ sớm chỉ thẳng tên của quốc gia “kích động” đó.

Trước đó, các quan chức Iran cho hay những tài khoản trực tuyến xúi giục, kích động biểu tình đến từ Mỹ, Anh và Saudi Arabia.

Vệ binh Cách mạng Iran cho hay, vẫn chưa được yêu cầu can thiệp vào tình hình này một cách trực tiếp, nhưng người phát ngôn của lực lượng này, Esmail Kowsari, nói rằng đang yêu cầu công chúng báo cáo về “các thành phần xúi giục” như đã nêu.

Trong khi đó, Tổng thống Hassan Rouhani cố gắng xoa dịu căng thẳng, nói rằng “sự việc chưa có gì cả” và khẳng định quyền của người dân được chỉ trích chính phủ và biểu tình.

Cùng ngày 2/1, Tổng thống Mỹ Donald Trump đăng dòng tweet khen ngợi người biểu tình vì hành động chống lại chế độ “tàn ác và tham nhũng” của Tehran. “Tất cả tiền mà Tổng thống Obama đưa cho họ một cách thật ngu ngốc đã rơi vào tay khủng bố và ‘túi tiền’ của họ. Người dân của họ thiếu thốn thực phẩm, tình trạng lạm phát lớn và không có nhân quyền. Mỹ đang theo dõi!“, ông Trump tuyên bố.

Ngay sau đó, Bộ Ngoại giao Iran đáp trả: “Thay vì phí thời gian gửi những dòng tweet vô dụng và lăng mạ nước khác, ông ấy tốt hơn là nên xem xét các vấn đề nội bộ của nước mình, như các vụ giết hại hàng chục người mỗi ngày và sự tồn tại của hàng triệu người nghèo đói, vô gia cư“.

Những cuộc biểu tình nổ ra từ hôm 28/12 ở Mashhad, thành phố lớn thứ hai Iran, và lan ra các thành phố khác, do người dân giận dữ vì nền kinh tế trì trệ và giá thực phẩm tăng.

Tú Văn (t/h)