10 kinh nghiệm đầu tư trích lọc từ quyển sách “Đạo của Warren Buffet”

“Đạo của Warren Buffet” là quyển sách do con dâu Mary ghi lại những câu nói uyên thâm của bố chồng – tỷ phú Warren Buffet. Với một giọng văn hài hước, quyển sách bao hàm những triết lý không chỉ trong kinh doanh, đầu tư mà còn có đạo lý làm người và sống đẹp.

Dưới đây là 10 câu nói được Trí Thức VN chọn lọc từ 125 lời khuyên của quyển sách “Đạo của Warren Buffet” do NXB Trẻ và DT Books phát hành. Quyển sách có khoảng hơn 100 lời khuyên, số thứ tự của các lời khuyên sẽ được giữ nguyên như trong sách để bạn đọc dễ tham khảo về sau này.

Warren biết rằng nếu bạn nhìn nhận quyết định đầu tư như một việc bạn không thể nào thay đổi và làm lại, bạn chắc chắn sẽ rất cân nhắc và nghiên cứu kỹ trước khi quyết định. Bạn chắc chắn sẽ không đi đến hôn nhân nếu không điều nghiên (theo đuổi, tán tỉnh) và trao đổi với nhà tư vấn (những anh chàng bạn quen trong quán bar) và suy nghĩ thật lâu, thật cặn kẽ …đúng không?

Tương tự như vậy, bạn không nên nhảy vào đầu tư mà chưa biết nhiều về công ty hay chưa hiểu rõ về nó. Chính cái thời gian cả đời mới là yếu tố làm ra tiền. Thử nghiệm xem: Năm 1973, Warren đầu tư 11 triệu đôla vào công ty Washington Post, đến tận bây giờ ông vẫn còn ràng buộc hôn nhân với vụ đầu tư này, và trong vòng 33 năm gắn bó, số cổ phiếu của ông đã tăng lên trị giá 1,5 tỉ đôla.

Sự tin tưởng kiên định có thể mang lại phần thưởng xứng đáng, với điều kiện là bạn phải chọn đúng người để đặt niềm tin.

Warren luôn nghĩ rằng thật kỳ lạ khi những doanh nhân cực kỳ thành đạt và thông minh, những người đã có bề dày kiếm những khoản tiền lớn, lại đi nghe theo lời khuyên đầu tư từ những người môi giới quá nghèo đến mức không thể làm theo lời khuyên của chính họ.

Và nếu lời khuyên của họ rất hay rất đúng, sao họ vẫn chưa giàu? Có lẽ vì họ làm giàu không phải bằng những lời khuyên này mà bằng cách ăn hoa hồng của bạn? Chúng ta nên cẩn trọng với những người phải sử dụng tiền của bạn để làm giàu cho bạn, nhất là khi họ càng bán được nhiều thứ cho bạn thì họ càng kiếm được nhiều tiền cho bản thân.

Đa phần thì suy nghĩ của họ là làm thế nào để sử dụng tiền của bạn làm giàu cho họ. Và giả sử họ có làm thua lỗ tiền của bạn? Thì họ chỉ việc bỏ bạn mà đi tìm một người khác để bán những lời khuyên đó.

Warren hiểu rất rõ về sự trung thành giả dối của Wall Street nên ông thậm chí còn từ chối nhìn vào những viễn cảnh kinh doanh mà các nhà phân tích đưa ra bởi vì, trong bất cứ ngành kinh doanh nào, các con số dự đoán bao giờ cũng được tô hồng quá đáng.

Chỉ cần một hành động ngu ngốc và những dư luận xấu là đủ để phá hủy ngay lập tức danh tiếng mà bạn đã dành cả đời để xây đắp. Tốt nhất bạn không nên làm nếu bạn biết điều đó là sai, bởi nếu bị bắt quả tang, cái giá phải trả có khi quá đắt so với khả năng của bạn. Đây là những lời mà Buffett đã rỉ tai cho các con từ khi chúng còn mang tã nằm nôi.

Khi vụ án kế toán bị phanh phui và người khổng lồ trong ngành bảo hiểm AIG bị sụp đổ, Buffett nói với các giám đốc của mình: “Cuộc điều tra hiện tại trong ngành bảo hiểm lại càng nhấn mạnh đến nội dung thông điệp mà tôi thường xuyên nhắc nhở quý vị trong lá thư ngỏ được gửi mỗi năm hai lần:

Berkshire có thể chấp nhận mất tiền, thậm chí là mất nhiều tiền; nhưng chúng ta không thể chấp nhận mất danh tiếng, dù chỉ là một mảnh nhỏ của danh tiếng …Về lâu dài chúng ta sẽ tạo dựng được danh tiếng xứng đáng với công sức của mình. Chỉ cần tập trung vào khoảng giữa sân là được rồi, đất đã đủ rộng để quý vị kiếm tiền, không cần thiết phải chơi ở khu vực ranh giới mập mờ.”

Wall Street đầy rẫy những người khổng lồ gục ngã vì để sự tham lam che khuất con mắt tinh tường và đã không nghe theo lời khuyên này.

Warren không thuộc dạng người tìm kiếm sự đồng thuận từ người khác cho những ý kiến của mình, vì rất nhiều lần ý kiến của ông luôn đi ngược lại suy nghĩ của số đông. Để làm ăn lớn trong thế giới đầu tư bạn cần phải học cách suy nghĩ độc lập; và để suy nghĩ độc lập bạn phải cảm thấy thoải mái khi đứng riêng một mình.

Warren nổi tiếng là đứng riêng một mình ngay từ những ngày đầu mới tham gia sự nghiệp đầu tư. Ông chọn sống ở Omaha thay vì New York vì như vậy sẽ tránh được áp lực từ Wall Street.

Ông mua Berkshire Hathaway khi không ai muốn dính dáng đến nó; ông mua American Express khi không ai muốn dính dáng đến nó; ông mua Washington Post khi không ai muốn dính dáng đến nó; ông mua General Foods khi không ai muốn dính dáng đến nó; ông mua RJR Tobacco khi không ai muốn dính dáng đến nó;

ông mua GEICO khi không ai muốn dính dáng đến nó; ông mua trái phiếu của Washington Public Power Supply System khi không ai muốn mua chúng; và ông mua những trái phiếu sinh lợi cao khi không ai muốn mua chúng.

Một số vụ đầu tư này ông vẫn còn nắm giữ, một số khác ông đã bán sau nhiều năm nắm giữ, nhưng trong mọi cơ hội ông đều kiếm được khoản lời rất lớn. Nếu nghe theo lời khuyên tinh tường của bất cứ ai tại Wall Street, ông chắc hẳn đã lỡ chuyến đò chở những vụ đầu tư vĩ đại này.

Trên thị trường có những công ty có cơ cấu kinh tế hỗ trợ vững mạnh, nhưng đồng thời cũng có công ty cơ cấu kinh tế rất yếu kém. Bạn chỉ muốn đầu tư vào những công ty có cơ cấu kinh tế vững mạnh vì họ sẽ không dễ dàng bị khuất phục. Những công ty Warren chọn đầu tư, như Coca-Cola, Budweiser, Wal-Mart, Wrigley’s, Hershey, và H&R Block, hầu như đều là những công ty không bị tác động bởi một thằng ngu.

Bạn biết chắc mình sẽ kiếm ra tiền với những công ty này, ngay cả khi họ chọn một thằng ngu lên làm tổng giám đốc. Nhưng nếu bạn chợt lo lắng về tình huống giả sử một thằng ngu điều hành công ty thì có thể đó chưa phải là một công ty vĩ đại, và bạn có thể không nên nhúng tay vào đó.

Chúng ta sử dụng thông tin để xử lý các ý tưởng đầu tư từ các phương tiện truyền thông, nghĩa là chúng ta hoàn toàn bị lệ thuộc vào các nhà báo cung cấp thông tin chính xác và phân tích hợp lý về tình hình.

Bạn có muốn nhận thông tin từ những người ngu ngốc, hay bạn muốn giao công việc này cho những người thông minh? Warren vẫn luôn tin tưởng vào quan điểm là nếu giáo viên càng giỏi thì sinh viên càng giỏi. Vì vậy, nhà báo càng thông minh thì xã hội càng hưởng lợi. Chỉ có những người lừa đảo, trộm cướp, hay các chính trị gia muốn giấu giếm mới không mong muốn một xã hội thông minh hơn.

Warren nhận thấy rằng sự nhạy bén trong kinh doanh tích lũy theo thời gian gần như không thể truyền đạt cho các nhà quản lý trẻ tuổi. Những con chim kỳ cựu đã quá thành thạo và biết cách làm ra tiền.

Warren đã bước vào tuổi 70, đối tác hợp tác Charlie Munger cũng đã bước vào tuổi 80, bà B. điều hành Nebraska Furniture Mard lúc đã hơn 100 tuổi, và nhiều nhà quản lý tại Berkshire Hathaway, công ty cổ phần của Warren, cũng đã vượt qua tuổi 70 từ lâu.

Warren không đưa ra tuổi về hưu bắt buộc đối với những người làm việc tại Berkshire. Trong thế giới của Warren, 65 chỉ mới là sự bắt đầu – tuổi tác và kinh nghiệm là những giá trị quan trọng hơn nhiều so với tuổi trẻ và nhiệt tình trong lĩnh vực kiếm tiền theo cách cổ điển.