‘Bạch nhật diễm hỏa’ – Góc nhìn cho thấy sự tăm tối trong xã hội Trung Quốc đương đại

Tầng lớp lao động nghèo Trung Quốc luôn bị lãng quên và bóc lột, nhưng trong đó lại nổi bật lên hình ảnh một góa phụ đen mà ngay đến cả James Cain (một nhà văn trinh thám nổi tiếng) nếu còn sống hẳn cũng phải tán dương.

Ngô Chí Trinh (Wu Zhizhen) làm một công việc khó nhọc mà bạc bẽo tại một tiệm giặt khô trong tỉnh, đã vậy cả ba người đàn ông gần nhất có quan hệ tình cảm với cô đều đoản mệnh. Nỗi bất hạnh huyền hoặc của người phụ nữ này đã thu hút một cựu cảnh sát bị giáng chức trong bộ phim “Bạch nhật diễm hỏa” (Pháo hoa ban ngày) của Điêu Diệc Nam. (Tựa tiếng anh của bộ phim là “Black Coal, Thin Ice” tạm dịch là “Than đen, băng mỏng.”)

Năm 1999, thám tử nghiện rượu Trương Tự Lực (Zhang Zili) được điều đến để điều tra vụ án phát hiện nhiều bộ phận cơ thể người tại nhà máy than địa phương. Biết rằng những phần cơ thể khác cũng đã xuất hiện tại các công xưởng khác, Trương chấp nối các manh mối dẫn đến anh em nhà họ Lưu, hai lái xe có lai lịch không rõ ràng.

Tuy nhiên, công tác điều tra của Trương đột nhiên chuyển biến theo chiều hướng xấu. Cho dù vụ này có giải quyết được thì cũng không thể cứu vãn được sự nghiệp của anh.

Năm năm sau, một đồng nghiệp cũ đến tìm Trương để nhờ anh hỗ trợ như một nguồn tư liệu vụ án. Người góa phụ của vụ các mảnh xác chết vừa mất đi người quan trọng thứ ba như một trò chơi khăm.

Cả hai thi thể gần đây được tìm thấy đều đang mang giày trượt băng, cho thấy một mô típ câu chuyện rõ ràng. Việc mưu cầu một loại thỏa mãn cá nhân, khiến Trương bắt đầu theo đuổi Ngô, nhưng cô không phải là loại người bất cẩn cũng chẳng phải kẻ dễ uy hiếp. Tuy nhiên, vì quen với sự hiện diện của anh, cô bắt đầu chấp nhận những lời tán tỉnh.

Quế Luân Mỹ (Gwei Lun – Mei), nàng diễn viên có thể được ví như một Bette Davis (nữ diễn viên danh tiếng của Hollywood) của Đài Loan, là một người đàn bà tưởng chừng như ngây thơ trong sáng, nhưng lại xuất hiện đầy mê hoặc trên màn ảnh. Rất thích hợp với hình tượng của nhân vật Ngô, cô khiến sự cảm thông từ phía khán giả bị phân hóa sâu sắc cùng những kỳ vọng chênh vênh thông qua hình ảnh “than.” Có lẽ cô cũng là ngôi sao điện ảnh quốc tế tỏa sáng nhất cùng vẻ duyên dáng trên màn ảnh Tribeca năm nay.

Ngược lại, Liêu Phàm (Fan Liao) đảm nhận vai Trương chuyên chè chén say xưa, trông suy đồi và cũng chẳng mang cái vẻ anh hùng. Trong thực tế, sai lầm của anh ảnh hưởng sâu sắc đến nỗi anh phải chịu sự sa thải từ lực lượng cảnh sát để làm hài lòng ban kiểm duyệt Trung Quốc. Một kiểu vô lối kích thích sự tò mò theo một cách thức không khoan nhượng, Liêu Phàm xứng đáng giành Gấu Bạc tại Berlin cho vai diễn của anh.

Nói cách khác, “than” là cầu nối xuất sắc giữa một “phim độc lập*” Trung Quốc với phiên bản phim thương mại. Tất cả mọi thứ đều sụp đổ trong câu chuyện của Điêu, nguyên nhân cuối cùng chính là sự bất công và bất bình đẳng có hệ thống.

* Phim độc lập là dạng phim được làm từ tổ chức, cá nhân không thuộc hàng “ông lớn”, phong cách làm phim chú trọng vào tính nghệ thuật, thỏa mãn tính sáng tạo và mới lạ, không đi theo những khuôn mẫu.

Ngô có thể đã hoàn toàn cuộn mình trong những điều tàn ác, nhưng không thể phán xét cô quá gay gắt. Tuy nhiên, đây chính là điểm nhấn cho thấy những góc nhìn về xã hội chứng tỏ khả năng trở thành một con quái vật tấn công các phòng vé Trung Quốc .

“Than” có thể được xem là bộ phim Trung Quốc thuộc thể loại trinh thám gai góc và trần trụi theo phong cách truyền thống của “Fargo” (phim hình sự nhiều tập chuyển thể từ những câu chuyện đẫm máu có thật của Mỹ). Thời tiết lạnh, cảnh quan nghiệt ngã, và con người thường chọn cách cư xử đen tối và khó lường. Những chất liệu hoàn hảo làm nên một bộ phim đủ lôi cuốn.

Được đánh giá khá cao, “Black Coal, Thin Ice” nổi bật tại Liên hoan Phim Tribeca 2014, tại đây, bộ phim sẽ được công chiếu vào thứ 7, ngày 26 tháng 04.

Joe Bendel viết về phim độc lập và sống ở New York. Để đọc các bài báo gần đây nhất của anh, vui lòng truy cập www.jbspins.blogspot.com

‘Black Coal, Thin Ice’

Đạo diễn: Điêu Diệc Nam

Diễn viên: Liễu Phàm, Quế Luân Mỹ, Đinh Học Binh

Thời lượng: 1 giờ, 46 phút

Ngày phát hành : 19 Tháng 4

Không được đánh giá

4 sao trên 5

Theo Đại Kỷ Nguyên