Nga, Syria “phản pháo” phúc trình điều tra của Liên hợp quốc

Người đứng đầu ngành ngoại giao Nga đưa ra tuyên bố trên ngày hôm qua sau cuộc gặp với người đồng cấp Pháp Laurent Fabius ở thủ đô Mátxcơva để thảo luận về giải pháp tháo gỡ khủng hoảng Syria.

“Nga có căn cứ nghiêm túc để tin rằng vụ tấn công là một hành động khiêu khích của những người chống đối Tổng thống Syria Bashar al-Assad”, ông Lavrov tuyên bố trước khi nói thêm rằng vụ tấn công bằng vũ khí hóa học cách đây gần một tháng cần phải đuợc điều tra “một cách vô tư, khách quan và chuyên nghiệp.”

Ngoại trưởng Nga cũng cho rằng “chưa có đủ bằng cớ để chứng tỏ rằng chỉ có chính phủ Syria mới có thể thực hiện vụ tấn công”.

Trước đó, Đại sứ Nga tại Liên hợp quốc (LHQ) Vitaly Churkin cũng phản bác kết luận của nhóm điều tra ngay sau khi phúc trình được công bố.

“Tôi cho là một số đồng nghiệp đã kết luận quá sớm khi cho rằng bản báo cáo chứng minh một cách chắc chắn rằng quân đội chính phủ đã dùng vũ khí hóa học”, ông nói.

“Hiện chưa thể bác bỏ cáo giác rằng phe đối lập đã làm việc này”, Đại sứ Nga nói thêm.  

Ông Churkin cũng đặt câu hỏi tại sao trong số người thiệt mạng trong vụ tấn công không có chiến binh nào của quân nổi dậy nếu thực đây là vụ do quân chính phủ thực hiện.

Tổng thống Syria Bashar al-Assad cũng bác bỏ kết luận của LHQ và đổ lỗi cho quân nổi dậy.

Các nhận định của Ngoại trưởng Nga Lavrov và Đại sứ Churkin được đưa ra một ngày sau khi một báo cáo của Liên hợp quốc khẳng định có “bằng chứng rõ ràng và thuyết phục” là khí độc sarin đã được sử dụng trong vụ tấn công làm thiệt mạng 1.400 người, trong đó có 400 trẻ em, ở Syria hôm 21/8. Mặc dù báo cáo không chỉ đích danh bên sử dụng vũ khí hóa học, nhưng những ngôn từ đưa ra và cách thức phản ứng của Tổng thư ký Ban Ki-moon cũng như Mỹ, Anh và Pháp cho thấy phương Tây một mực đổ lỗi cho Damascus.

Trong phát biểu sau cuộc hội đàm ngày hôm qua, Ngoại trưởng Pháp Laurent Fabius vẫn khẳng định quan điểm cũ khi nói rằng “không có nghi ngờ gì về việc chính phủ Syria chịu trách nhiệm về vụ tấn công”. Theo ông, nếu mọi người nhìn vào khối lượng khí sarin được sử dụng trong vụ tấn công, về số thiết bị và các mục tiêu đã bị tấn công thì không còn nghi ngờ gì về sự can dự chắc chắn của chế độ Assad.

Ngoại trưởng Pháp tới Nga trong nỗ lực của hai bên tìm kiếm một quan điểm chung về nghị quyết tới đây của LHQ cho việc tiêu hủy vũ khí hóa học ở Syria. Tuy nhiên, những phát biểu của hai bên sau cuộc gặp cho thấy vẫn tồn tại khoảng cách bất đồng khá lớn.

Trước đó, Mátxcơva và Bắc Kinh đã nhiều lần phủ quyết nghị quyết của LHQ (được Mỹ, Pháp và Anh hậu thuẫn) về việc trừng phạt Damascus. Lần này, các bên hy vọng có thể tìm được tiếng nói chung sau khi Ngoại trưởng Nga và Mỹ đạt được thỏa thuận hôm 14/9 về kế hoạch kiểm soát và tiêu hủy kho vũ khí hóa học của Syria.

Mặc dù chính phủ Syria đã cam kết sẽ tuân thủ một thỏa thuận giải giáp kho vũ khí này, nếu có nghị quyết cuối cùng của LHQ dựa trên thỏa thuận khung Nga-Mỹ, song lịch trình của việc này cũng đang đặt ra nhiều câu hỏi nghi vấn, nhất là trong việc làm thế nào xác định đúng quy mô kho vũ khí của Syria và đảm bảo có sự hợp tác tích cực của phe đối lập trong tiến trình này.