“Triều Tiên tái khởi động lò phản ứng pluton”

Theo Viện Mỹ-Hàn tại Đại học Johns Hopkins, hình ảnh vệ tinh chụp vào ngày 31/8 cho thấy khí màu trắng bốc lên từ một tòa nhà cạnh lò phản ứng pluton 5 megawatt tại Yongbyon.

Hai nhà nghiên cứu Nick Hansen và Jeffrey Lewis viết trên trang blog 38 North của Viện trên rằng, Triều Tiên “có vẻ như đã đưa lò phản ứng vào hoạt động”. Lò phản ứng “có khả năng sản xuất 6kg pluon mỗi năm, và Bình Nhưỡng có thể sử dụng để dần dần tăng quy mô kho vũ khí hạt nhân của mình”.

Hồi tháng 4, Triều Tiên tuyên bố họ sẽ tái khởi động toàn bộ các cơ sở ở Yongbyon, nhằm “củng cố lực lượng vũ trang hạt nhân cả về số lượng lẫn chất lượng”.

Tuyên bố được đưa ra vào thời điểm căng thẳng trên bán đảo Triều Tiên tăng cao, khi Triều Tiên bất chấp phản ứng mạnh mẽ của cộng đồng quốc tế, tiến hành vụ thử hạt nhân lần thứ 3 hồi tháng 2 và đe dọa tấn công nước Mỹ.

Hiện căng thẳng đã giảm, nhưng Mỹ vẫn nghi ngờ về khả năng nối lại đàm phán với Triều Tiên, do chính quyền của nhà lãnh đạo Kim Jong-un không cam kết chấm dứt chương trình vũ khí hạt nhân.

Triều Tiên đóng cửa lò phản ứng Yongbyon vào tháng 7/2007, theo một thỏa thuận 6 bên đổi giải giáp lấy viện trợ và nhanh chóng phá bỏ tháp làm lạnh của lò phản ứng để chứng tỏ cam kết của mình.

Lò phản ứng này là cách duy nhất Triều Tiên có thể sản xuất pluton, chất đã được dùng cho 2 vụ thử hạt nhân đầu tiên năm 2006 và 2009.

Các chính phủ và chuyên gia nước ngoài cho đến nay vẫn không thể biết chắc Triều Tiên có dùng pluton trong vụ thử hạt nhân hồi tháng 2 hay không, nhưng chính quyền nước này được xem là đang nỗ lực sản xuất urani để sản xuất bom hạt nhân theo cách khác.

Vũ Quý Theo AFP