Ngoại trưởng Trung Quốc Vương Nghị. Ảnh: channelnewsasia

Lần gần đây nhất khi châu Á là nơi dừng chân đầu tiên của một tân ngoại trưởng Trung Quốc là vào tháng 4/1998, khi ông Đường Gia Triền thăm Indonesia và Singapore để thỏa luận về các vấn đề tài chính giữa bối cảnh khủng hoảng tài chính tiền tệ châu Á.

Các nhà quan sát cho rằng, Đông Nam Á được coi là ưu tiên trong mục tiêu chính sách đối ngoại mới đưa ra tại khuôn khổ Đại hội đảng Trung Quốc lần thứ 18 hồi tháng 11 năm ngoái với nỗ lực giải quyết các tranh chấp biên giới, lắng dịu căng thẳng xung quanh chồng lấn tuyên bố chủ quyền hàng hải. Trọng tâm này cũng được đề cập ở hội nghị cấp cao ASEAN tuần trước ở Brunei.

Chọn lựa những nước tới thăm của ngoại trưởng Trung Quốc có một số khía cạnh đáng quan tâm. Thứ nhất, 4 nước mà ông này đến không phải là đồng minh thân cận, cũng không phải là nơi đang diễn ra tranh chấp lãnh thổ với Trung Quốc. Thay vào đó, những quốc gia ấy mang quan điểm trung lập và có ảnh hưởng trong khối ASEAN – gần đây do Brunei làm chủ tịch luân phiên.

Ở Biển Đông – trung tâm hàng hải, nơi có những tuyến vận chuyển quốc tế quan trọng nhất thế giới – Trung Quốc đang có tranh chấp lãnh thổ với Philippines, Việt Nam và Malaysia. Theo một số nhà phân tích, Trung Quốc từ lâu vẫn theo đuổi việc giải quyết tranh chấp Biển Đông bằng con đường song phương và ông Vương có thể nhắc lại lập trường này trong chuyến công du của mình.

Nhà phân tích Trương Minh Lương thuộc Đại học Tế Nam ở Quảng Châu cho rằng, bằng việc đến thăm Thái Lan, Indonesia, và Singapore (những nước có quan hệ chặt chẽ với Mỹ), Trung Quốc muốn thể hiện sự sẵn sàng làm việc với các nước trong khu vực vốn quan hệ gần gũi với những cường quốc khác.

“Khi các hiệp định tự do thương mại ASEAN đang mở rộng cửa với cả các nước châu Á cũng như Trung Quốc, thì ông Vương Nghị đã nhận thấy rằng, các vấn đề và cơ hội trước mắt của Trung Quốc nằm ngay trên ngưỡng cửa của mình. Về phương diện thương mại, ASEAN sắp trở thành đối tác thương mại hàng đầu của Trung Quốc, và 4 nước mà ông Vương tới thăm là những nền kinh tế mạnh nhất trong khu vực”, Chris Devonshire-Ellis, từ công ty Dịch vụ đầu tưquốc tế Dezan Shira & Associates, nói.

“Còn về an ninh, Trung Quốc có một số lý do ngoại giao để giữ thể diện sau những gì bị xem là hành động khiêu khích không cần thiết của họ năm ngoái. Những cuộc gặp này tạo dựng cách tiếp cận phù hợp hơn trong hành xử của Trung Quốc với láng giềng. Khu vực ASEAN là bến cảng đầu tiên cho rất nhiều hàng hóa xuất khẩu Trung Quốc. Động lực kinh tế đang được đặt lên phía trước”, ông nhấn mạnh.

Thái An (theo Straits Times, Kyodo News)