Tinh vân – vẻ đẹp huyền ảo của vũ trụ (Phần 2)

Như chúng mình đã biết ở phần 1, tinh vân có thể là những đám bụi tập hợp lại với nhau do hấp dẫn (khối lượng chưa đủ để tạo thành một ngôi sao hay một thiên thể lớn), hoặc cũng có thể là vật chất được phóng ra do sự kết thúc của một ngôi sao. Các tinh vân thường tập trung thành những dải hẹp, dày từ vài chục đến vài trăm năm ánh sáng (1 năm ánh sáng = 9.460 tỷ km).

Có rất nhiều tinh vân nằm rải rác ở khắp các thiên hà. Nhưng chúng được chia thành 5 loại chính bao gồm: tinh vân phát xạ, tinh vân phản xạ, tinh vân tối, tinh vân hành tinh và tàn dư siêu tân tinh. Và mỗi loại đều có những vẻ đẹp rất riêng.

Tinh vân Mân Khôi có dạng gần tròn nằm ở biên của một đám mây phân tử khổng lồ trong chòm sao Kỳ Lân. Tinh vân này nằm cách Mặt Trời khoảng 5200 năm ánh sáng.

Tinh vân Phù thủy nằm trong chòm sao Cepheus cách trái đất khoảng 7000 năm ánh sáng. Tinh vân này được phát hiện ra bởi Caroline Herschel vào năm 1787. Người anh trai của bà, William Herschel, đã phát hiện ra ánh sáng hồng ngoại vào năm 1800.

Tinh vân Đồng hồ cát là một tinh vân hành tinh trẻ nằm trong chòm sao Thương Dăng cách Trái đất 8000 năm ánh sáng.

Tinh vân Nhện Tarantula nằm trong thiên hà Đám Mây Magellan Lớn. Tinh vân này cách chúng ta khoảng 180.000 năm ánh sáng. Giả sử tinh vân Nhện Tarantula nằm cách chúng ta khoảng 1500 năm ánh sáng (như tinh vân Orion), nó sẽ che phủ khoảng một nửa bầu trời của Trái Đất.

Tinh vân Boomerang là nơi lạnh nhất trong vũ trụ. Năm 1995, sử dụng kính thiên văn lớn của Thụy Điển đặt tại Chile, các nhà thiên văn học đã phát hiện nó có nhiệt độ âm 272 độ C, và chỉ ấm hơn 1 độ so với độ 0 tuyệt đối (giới hạn thấp nhất của nhiệt độ).

Sở dĩ tinh vân trên có tên California bởi vì đám mây vũ trụ này tình cờ nhại lại hình dáng bản đồ bang California ở duyên hải miền tây nước Mỹ và cách Trái đất khoảng 1000 năm ánh sáng.

 

Tinh vân Trái tim thuộc chòm sao Thiên Hậu và cách Trái Đất khoảng 7500 năm ánh sáng.

Tinh vân Boomerang là nơi lạnh nhất vũ trụ còn tinh vân Jellyfish lại nóng hơn mặt trời tới 10.000 lần và cách chúng ta 5000 năm ánh sáng. Theo các nhà khoa học, đây là những gì còn sót lại từ những quả cầu lửa do một ngôi sao băng phóng ra cách đây hàng ngàn năm.

Tinh vân Lưỡi Liềm được tạo nên bởi lớp khí bụi bao quanh một ngôi sao rất sáng ở tâm. Một giả thuyết cho rằng tinh vân này được hình thành cách đây 250.000 năm.