Sao Kim đột nhiên quay chậm hơn

Ngày trên sao Kim trở nên dài hơn trong những năm qua do tốc độ xoay của nó giảm.

AFP cho biết, các nhà thiên văn của Đài thiên văn Paris tại Pháp phân tích dữ liệu từ một phổ kế trên Venus Express, phi thuyền của Liên minh châu Âu. Phổ kế này đo ánh sáng nhìn thấy và ánh sáng hồng ngoại. Vì thế nó được sử dụng để theo dõi bề mặt của sao Kim, hành tinh bị bao phủ bởi bầu khí quyển dày đặc.

Nhóm nghiên cứu so sánh những vị trí đặc biệt trên bề mặt của sao Kim ngày nay với kết quả quan sát sao Kim do phi thuyền Magellan của Mỹ thực hiện trong khoảng thời gian từ năm 1990 tới năm 1994.

Hình minh họa tàu Venus Express và sao Kim.

Kết quả cho thấy, vào cùng một thời điểm bất kỳ, những điểm nổi bật trên bề mặt sao Kim ngày nay cách tới 20km so với vị trí trước kia của chúng. Nhóm nghiên cứu quan sát rất nhiều lần, song kết quả vẫn không thay đổi.

“Sau khi loại trừ các khả năng có thể gây sai sót, chúng tôi tin rằng ngày của sao Kim đã dài hơn từ trên 16 năm qua”, nhóm nghiên cứu tuyên bố trên tạp chí Icarus.

Nhóm nghiên cứu tính toán rằng thời lượng một ngày của sao Thủy tăng thêm 6 phút rưỡi. Một ngày sao Kim tương đương 243 ngày trên trái đất.

“Nếu xem xét trên phương diện vũ trụ thì đó là sự thay đổi lớn”, Pierre Drossart, một nhà thiên văn trong nhóm nghiên cứu, phát biểu.

Các nhà thiên văn cho rằng quá trình cọ xát giữa bầu khí quyển và bề mặt sao Kim khiến chuyển động của bề mặt trở nên chậm hơn. Đây là hiện tượng khó tin trên trái đất, song đối với sao Kim thì nó rất bình thường. Bầu khí quyển sao Kim, có độ dày tới 100km, chứa những đám mây rất đặc (khí CO₂chiếm tới 96% thành phần các đám mây). Mây trên sao Kim chịu tác động của những cơn gió có tốc độ tới 350km/h.

Áp suất khí quyển trên bề mặt sao Kim gấp 92 lần so với địa cầu – nghĩa là tương đương với áp suất ở độ sâu 900 m dưới biển.

“Hiệu ứng phanh mà không khí gây nên cũng xảy ra trên địa cầu, song tốc độ xoay của trái đất chỉ giảm vài phần nghìn giây nên con người không thể nhận ra”, Drossart nói.

Vậy một ngày nào đó tốc độ của sao Kim sẽ giảm tới mức nó ngừng quay hoặc đảo chiều?

“Đó là điều rất khó dự đoán, nhưng các mô hình lý thuyết cho thấy có thể sự giảm tốc độ xoay của sao Kim chỉ là hiện tượng xảy ra theo chu kỳ. Nếu tốc độ di chuyển của khí quyển tăng, hành tinh sẽ xoay chậm hơn. Sau đó khí quyển di chuyển chậm hơn và tốc độ xoay của sao Kim lại tăng”, Drossart bình luận.