Anh lo không đủ tiền mua chiến đấu cơ hiện đại bậc nhất

 

F-35 được xem là loại chiến đấu cơ hiện đại nhất thế giới.

Với việc quân đội Mỹ hoãn mua chiến đấu cơ tấn công phối hợp (JSF) – còn được biết tới với tên gọi F-35 – và Italia cắt giảm hơn 1/3 đơn hàng, hoá đơn của Bộ Quốc phòng Anh cho mỗi chiếc máy bay này dự kiến sẽ tăng lên đáng kể.

Các chuyên gia đã cảnh báo rằng giá cao hơn đồng nghĩa với việc Anh có thể chỉ mua được ít các chiến đấu đa chức năng F-35, dự kiến sẽ thay thế dòng máy bay chiến đấu Harrier trên tàu sân bay mới của hải quân Anh vào năm 2020.

Chi phí tăng lên của F-35 sẽ làm gia tăng những tranh cãi quanh năng lực tàu sân bay của Anh. Bản đánh giá chiến lược quốc phòng và an ninh (SDSR) của chính phủ Anh năm 2010 đã cho các tàu sân bay hiện thời của hải quân về hưu, khiến Anh không có tàu sân bay nào trong một thập niên tới.

F-35 đang được tập đoàn chế tạo vũ khí Mỹ Lockheed Martin chế tạo trong khuôn khổ một chương trình quốc tế do Mỹ dẫn đầu nhưng được Anh và 7 “quốc gia đối tác” khác tài trợ một phần chi phí.

Thoả thuận chia sẻ chi phí khổng lồ của việc phát triển dòng máy bay chiến đấu hiện đại nhất thế giới nhưng cũng khiến Anh phụ thuộc vào các đơn hàng lớn từ khác nước khác để hạ giá thành.

Anh dự kiến sẽ đặt hàng một phi đội, khoảng 20 chiếc F-35, vào năm tới nhưng đến năm 2015 mới quyết định về số lượng cuối cùng các máy bay cần mua.

F-35 hiện có giá khoảng 90 triệu USD nhưng Lockheed thừa nhận rằng chính phủ Anh nhiều khả năng phải trả hơn số tiền đó, dù không tiết lộ con số cụ thể.

Trong khuôn khổ một nỗ lực nhằm giảm chi tiêu quốc phòng thường niên của Mỹ, Lầu Năm Góc hồi đầu tháng này đã tuyên bố hoãn mua 179 chiếc máy bay F-35 cho tới sau năm 2017, tiết kệm cho Mỹ 15 tỷ USD trong 5 năm tới.

Italia thì cho hay các biện pháp thắt lưng buộc bụng mới không cho phép nước này mua 131 chiếc F-35 như đã hứa trước đó và phải cắt giảm đơn đặt hàng xuống còn 90 chiếc. Cả Australia và Canada cũng ám chỉ rằng họ có thể hoãn và cắt giảm đơn hàng.

Phát biểu trước khi Italia tuyên bố cắt giảm đơn hàng, Phó chủ tịch điều hành Lockheed Martin Tom Burbage nói rằng việc Mỹ trì hoãn có thể đẩy giá thành của F-35 cho tất cả các quốc gia.

Barry Pavel, cựu giám đốc cấp cao về chính sách quốc phòng tại Hội đồng an ninh quốc gia Nhà Trắng, cho rằng chi phí tăng nhiều khả năng sẽ khiến Anh phải giảm số lượng mua F-35.

“Anh, cùng với một số quốc gia châu Âu khác, đã cắt giảm chi tiêu quốc phòng và khi giá tăng lên thì nhiều khả năng họ không đủ tiền để mua nhiều máy bay”, ông nói.

Vào tháng tới, đại sứ quán Canada tại Washington sẽ tổ chức một cuộc họp của 8 nước đối tác, nơi các tuỳ viên quân sự dự kiễn sẽ bày tỏ những lo ngại của chính phủ họ về chi phí của chương trình F-35. Một hội nghị chính thức của tất cả những quốc gia liên quan sẽ diễn ra vào tháng 3 tới tại Australia.

Bộ trưởng Quốc phòng Anh Philip Hammond đã gặp người đồng cấp Mỹ Leon Panetta tại Washington hồi tháng trước, khi ông nêu ra những lo ngại rằng liệu F-35 có sẵn sàng để kịp triển khai vào năm 2020 trên HMS Prince of Wales, tàu sân bay mới của Anh, hay không.

Đơn đặt hàng đầu tiên của hải quân Anh sẽ được đưa ra vào năm tới và các máy bay F-35 dự kiến sẽ đi vào hoạt động năm 2016. Các phi công Anh sẽ huấn luyện chung với hải quân Mỹ trước khi được triển khai trên tàu sân bay.

An Bình
Tổng hợp