Phương Tây đặt điều kiện nối lại đàm phán với Iran

 Hồ sơ hạt nhân Iran tiếp tục làm đau đầu phương Tây

Một quan chức ngoại giao phương Tây, yêu cầu giấu tên, cho biết nhóm P5+1 (gồm Đức và 5 thành viên Hội đồng Bảo an Mỹ, Anh, Pháp, Nga và Trung Quốc) sẽ công bố những điều khoản chi tiết sửa đổi trong bản đề xuất mà nhóm này đã gửi cho Iran hồi tháng 10 năm ngoái. Theo đó, nhóm P5+1 sẽ đưa ra một danh mục các đầu việc mà Tehran phải thực hiện trước khi hai bên ngồi lại vào bàn đàm phán.

 Các cường quốc phương Tây hy vọng chính phủ của Tổng thống Mahmoud Ahmadinejad sẽ chấp thuận những chi tiết sửa đổi  nhằm tránh đẩy cuộc đối đầu căng thẳng hiện nay tiếp tục đi xa hơn nữa.

 Sau những động thái cứng rắn gần đây nhưng không đạt kết quả, phương Tây dường như đang muốn quay lại với đối sách cũ. Đó là việc sử dụng sách lược “cây gậy và củ cà rốt” với “kẻ cứng đầu” Iran, đặc biệt trong bối cảnh các nước Ảrập trong khu vực đã nhiều lần khẩn cầu phương Tây hạ nhiệt căng thẳng nhằm tránh xảy ra xung đột trong khu vực.

 Theo tinh thần đó, trong tuyên bố mới nhất ngày 20/1, Tổng thống Pháp Nicolas Sarkozy cho biết nước này sẽ làm tất cả để tránh can thiệp quân sự vào Iran.

 “Pháp sẽ làm tất cả để tránh can thiệp bằng quân sự. Hành động như vậy sẽ không giải quyết được vấn đề, mà chỉ gây ra chiến tranh và bất ổn tại Trung Đông, và có lẽ cả thế giới”, ông Sarkozy khẳng định với các nhà ngoại giao cấp cao tại cuộc họp ở thủ đô Paris.

 Pháp là một trong những nước bày tỏ mạnh mẽ nhất chủ trương trừng phạt kinh tế để buộc Iran từ bỏ chương trình hạt nhân gây tranh cãi. Tuy nhiên Paris lại phản đối những kêu gọi của một số nhân vật diều hâu ở Mỹ và Israel tiến hành không kích nhằm vào các cơ sở hạt nhân của Iran. Theo điện Elysee, thay vì can thiệp quân sự, phương Tây chỉ nên áp đặt các biện pháp trừng phạt cứng rắn hơn nữa nhằm vào chính quyền Tehran.

 Trong khi đó, Mỹ cũng đang ra sức trấn an Israel – đồng minh thân cận của nước này ở Trung Đông – nhằm tránh nguy cơ sẽ bị Tel Aviv qua mặt trong cuộc đối đầu với Nhà nước Hồi giáo.

 Theo một số nguồn tin thân cận, Chủ tịch Hội đồng Tham mưu trưởng liên quân Mỹ, Tướng Martin Dempsey, đã thăm chớp nhoáng Jerusalem trong 24 giờ để bàn về tình hình căng thẳng với Iran. Tại đây, ông đã có các cuộc hội đàm với Tổng Tham mưu trưởng các lực lượng vũ trang Israel, Trung tướng Benny Gantz, và Bộ trưởng Quốc phòng Ehud Barak.

 Nội dung các cuộc gặp không được tiết lộ, song báo chí Israel cho biết hai bên đã thảo luận về những phàn nàn của Thủ tướng Benjamin Netanyahu liên quan đến các lệnh trừng phạt chưa đủ cứng rắn của phương Tây cũng như quan điểm của Tel Aviv muốn mở ngay một cuộc tấn công nhằm vào các cơ sở hạt nhân của Iran.

 Chuyến thăm của Chủ tịch Hội đồng Tham mưu trưởng liên quân Mỹ được tiến hành trong bối cảnh Washington lo sợ Israel sẽ quyết định tấn công phủ đầu Iran mà không thông báo hoặc chỉ thông báo ngay trước khi hành động khiến phương Tây không kịp trở tay.

 Vũ Anh

Theo Reuters, AFP