‘Ngôi nhà xảy ra nổ súng có thể nằm ngoài đất cưỡng chế’

Theo UBND huyện Tiên Lãng, gia đình ông Đoàn Văn Vươn được giao 40,3 ha đầm, khi hết thời hạn giao đất, huyện sẽ làm thủ tục thu hồi cả 40,3 ha. Ngày 5/1, UBND huyện Tiên Lãng cưỡng chế thu hồi 19,3 ha đầm theo quyết định do Chủ tịch huyện Lê Văn Hiền ký ngày 24/11/2011. Quyết định không nêu việc cưỡng chế thu hồi 21 ha đất còn lại trong khu đầm được huyện giao cho ông Vươn từ năm 1993.

Sau vụ nổ súng căn nhà hai tầng của gia đình ông Vươn đã bị đập bỏ. Ông Lê Thanh Liêm, Chủ tịch UBND xã Vinh Quang cho biết, sau vụ cưỡng chế, xã đã quản lý khu đầm.

Ngôi nhà xảy ra vụ nổ súng sáng 5/1. Ảnh: Pháp luật TP HCM

Khi được hỏi căn nhà bị sập có nằm trong phần diện tích bị cưỡng chế không, ông Liêm nói: “Có thể vị trí nhà bị sập nằm trong phần diện tích 21 ha chưa bị cưỡng chế nhưng đây là địa điểm xảy ra vụ án. Gia đình ông Vươn vẫn có thể vào khu vực chưa bị cưỡng chế”.

Không còn nhà, chị Phạm Thị Hiền và bà Nguyễn Thị Thương cùng các con tá túc ở nhà bà Trần Thị Mịn. Bà Mịn là vợ của một trong hai người đang lẩn trốn – Đoàn Văn Thoại.

Mượn chiếc áo da to sụ để mặc chống rét, bà Thương (vợ ông Vươn) cho biết, đêm trước vụ cưỡng chế, sau khi ăn cơm tối bà đưa các con về nhà thím Mịn để yên tâm học hành. Chị Hiền cùng hai con nhỏ cũng đi cùng. “Dự định chỉ về một hai hôm nên tôi chỉ mang ít sách vở cho các cháu. Không thể tưởng tượng mọi chuyện lại xảy đến thế này”, bà Thương kể.

Người phụ nữ này cho hay, công việc của bà ở đầm thủy sản chủ yếu lo cho vườn chuối, chăm nom các cháu nhỏ và làm việc vặt. “Giờ chúng tôi như chết đuối giữa dòng, không biết bấu víu vào đâu, không biết lấy gì nuôi con,. Hy vọng chính quyền sớm làm mọi việc sáng tỏ để gia đình có thể tiếp tục được thuê khu đầm làm ăn trả nợ”, bà nói.

Trong khi đó, chị Phạm Thị Hiền (vợ Đoàn Văn Quý – nghi can được cho là trực tiếp nổ súng vào cảnh sát) cho biết, đêm trước khi bị cưỡng chế, khi thấy chồng cùng các anh em trai chuẩn bị vũ khí để đối phó với lực lượng cưỡng chế, chị đã góp ý khuyên bảo. Tuy nhiên, do đây là chuyện quan trọng nên phụ nữ và trẻ em không được can dự nhiều.

Chị Hiền kể, nhiều năm nay gia đình đã gõ đủ các cửa cơ quan công quyền ở Hải Phòng bằng đủ các loại văn bản, giấy tờ nhưng kết quả như đá ném ao bèo. Công khai phá của anh em, vợ con, họ hàng đối với khu bãi ven sông, cửa biển ở xã Vinh Quang đứng trước nguy cơ mất trắng.

Trong khi đó, dù mang tiếng được quản lý khu đầm thủy sản màu mỡ, trù phú nhưng bao nhiêu của cải, đất đai, nhà cửa đều đã bán đi hết để đổ đầu tư vào đây, chưa kể đến khoản nợ nhiều tỷ đồng vẫn treo lơ lửng trên đầu.

“Nguyên nhân dẫn đến hành động như vừa rồi là do gia đình em bị dồn nén quá lâu, quá nhiều. Kế sinh nhai ở đầm tôm, nếu mất nó chúng em không còn gì”, người phụ nữ cắn môi, khóc rấm rứt.

Chị Hiền (trái) và bà Thương (giữa) kể về đêm trước khi xảy ra vụ cưỡng chế. Ảnh: Nguyễn Hưng.

Cũng như bà Thương, trước hôm diễn ra vụ việc sáng 5/1, chị Hiền đưa hai đứa con trai 8 tuổi và 5 tuổi về nhà thím Mịn ngủ. Sáng sớm, sau khi đưa các con đi học, nghe tin cưỡng chế, chị và bà Thương chạy lên. Từ trên đê hai người chứng kiến cảnh cả trăm cảnh sát, bộ đội ồ ạt tiến vào khu đầm. Ngay sau đó, cả hai cùng cháu Quỳnh (học sinh lớp 11, con ông Vươn) cũng bị bắt.

Người phụ nữ này cho hay, gia đình vẫn hy vọng vào công lý. Vì thế, trước hôm cưỡng chế, ông Vươn đã mang toàn bộ giấy tờ, văn bản tới nhà bạn ở trong xã ngủ. Sáng sớm, khi vụ cưỡng chế diễn ra, ông không có mặt ở khu đầm mà vẫn tới kêu với cơ quan chính quyền, Viện Kiểm sát. Khi tới Viện KSND thành phố thì ông bị bắt.

Hiện, 4 bị can gồm: Đoàn Văn Quý (46 tuổi), Đoàn Văn Vươn (49 tuổi), Đoàn Văn Sịnh (55 tuổi) và Đoàn Văn Vệ (38 tuổi) bị khởi tố, bắt tạm giam về tội giết người. Ông Sịnh, Vươn, Quý là anh em ruột, còn Vệ là cháu ruột của 3 người này. Hai người đang bỏ trốn là Đoàn Văn Thoại và Phạm Văn Thái. Phạm Thị Báu (tức Hiền, vợ ông Quý) và Nguyễn Thị Thương (vợ ông Vươn) bị khởi tố về tội chống người thi hành công vụ, song cho áp dụng biện pháp ngăn chặn là cấm đi khỏi nơi cư trú.

Ngày 10-11/1, nhiều phóng viên đã liên hệ để có được ý kiến chính thức từ lãnh đạo thành phố về nguyên nhân dẫn tới vụ nổ súng khi cưỡng chế ngày 5/1 ở Tiên Lãng. Tuy nhiên, Chánh văn phòng UBND thành phố Phạm Hữu Thư đã từ chối: “Tôi chưa thể trả lời ngay được, phải có lịch. Tôi không nói việc này không quan trọng nhưng thành phố còn nhiều việc quan trọng khác, đâu chỉ có việc này”. Trước đó, trao đổi với VnExpress trước đó, Chánh Văn phòng UBND huyện Tiên Lãng Ngô Ngọc Khánh khẳng định, việc cưỡng chế đối với diện tích đầm thủy sản của hộ ông Đoàn Văn Vươn là căn cứ theo quyết định của UBND huyện. Từ năm 2007, khu đất giao cho ông Vươn đã hết hạn, UBND huyện đã 8 lần làm việc yêu cầu ông Vươn bàn giao lại nhưng hộ này nhất quyết không trả. “Ông Vươn luôn chống đối, không chấp hành”, ông Khánh nói.

Nguyễn Hưng