Y học Tây Tạng: Dùng từ bi làm nền tảng để chữa lành cả tâm lẫn thân

Giống như nền văn hoá Tây Tạng, y học Tây Tạng cũng được thấm nhuần các giáo lý Phật giáo, với niềm tin sâu sắc vào sự luân hồi và chú trọng những nguyên nhân tinh thần để chữa lành cả tâm lẫn thân.

Sau thời gian dài buồn bã và lo lắng về hoàn cảnh gia đình, bác sĩ Suzanne Soehner đã tìm đến y học Tây Tạng, hy vọng một liều thuốc cổ truyền sẽ giúp cô khắc phục tâm trạng nặng nề.

Thật bất ngờ, thay vì được kê đơn thuốc, cô lại nhận được 2 lời khuyên quý giá như sau:

“Một khi bạn nhận ra rằng tất cả mọi hiện tượng quanh bạn chỉ là một giấc mơ, đó là sự giải thoát thực sự khỏi mọi đau khổ”.

“Đức Phật giảng cội nguồn của hạnh phúc là nghĩ cho người khác. Nguồn gốc của mọi khổ đau là chỉ biết nghĩ cho riêng mình”.

Eliot Tokar, một bác sĩ người Mỹ chuyên về y học Tây Tạng cũng cho biết: “Đức Phật Dược Sư là tấm gương cho các thầy thuốc Tây Tạng noi theo”. Được biết, bác sĩ Tokar đã tu học Phật giáo Tây Tạng để hỗ trợ công việc chữa bệnh của mình.

Từ bi là điều không thể thiếu đối với sức khoẻ và hạnh phúc trong hệ thống tín ngưỡng này.

“Từ bi có thể mang lại trạng thái sức khoẻ tốt, vì sức khoẻ của tâm là chìa khóa cho sức khoẻ của cả cơ thể. Từ bi giúp cơ thể duy trì sự cân bằng… Khi trong tâm hạnh phúc, cơ thể tự động sẽ trở nên khỏe mạnh hơn”, Dawa Ridak, một thầy thuốc Tây Tạng tại Brooklyn nói.

Từ bi sẽ dễ dàng bị chôn vùi trong một tâm trí đầy dục vọng (chấp trước). Trong y học Tây Tạng, chấp trước được xem là thứ làm cho sức khoẻ của chúng ta mất cân bằng. Ba chấp trước chính đó là tham, sân, si có thể dẫn đến các loại bệnh khác nhau.

Chẳng hạn, một người quá xem trọng vật chất có thể dễ bị những vấn đề liên quan đến rối loạn tuần hoàn, hệ thần kinh và tinh thần. Người dễ tức giận (sân) có thể mắc các bệnh liên quan đến máu và gan. Si mê có thể trở thành nguyên nhân gây hao tổn quá trình sản sinh tân dịch như hệ tiêu hoá.

Mặc dù y học Tây Tạng tin rằng bệnh tật có thể xuất phát từ những nguyên nhân tinh thần, nhưng họ cũng thừa nhận chế độ ăn uống và các yếu tố môi trường đóng một vai trò nhất định. Trong hàng ngàn năm qua, các thầy thuốc Tây Tạng đã tiến hành vô số thử nghiệm để có thể hiểu sâu hơn về sức khoẻ và chữa bệnh, khiến cho y học Tây Tạng trở thành một trong những hệ thống y học toàn diện nhất trên thế giới hiện nay.

Chữa bệnh về thể chất

Các phương pháp chữa bệnh Tây Tạng bao gồm điều chỉnh chế độ ăn, thay đổi lối sống, bổ sung thảo dược, xoa bóp, châm cứu và ấn huyệt.

Trước khi tiếp nhận bất kỳ phương pháp trị liệu nào, các y sư sẽ đánh giá kỹ lưỡng thông tin sức khỏe của bệnh nhân. Các đánh giá này được thực hiện dựa trên kết quả quan sát tình trạng của lưỡi, mắt, nước tiểu và phân.

Các thầy thuốc Tây Tạng cũng bắt mạch và hỏi nhiều về tiền sử bệnh tật, thói quen sinh hoạt cá nhân, chế độ ăn uống,… để hiểu thêm về các yếu tố ảnh hưởng đến tình trạng sức khỏe càng nhiều càng tốt.

Kỹ thuật bắt mạch trong y học Tây Tạng phức tạp hơn nhiều so với phương Tây là chỉ đếm nhịp đập của tim. Để bắt được mạch của bệnh nhân, y sư sẽ đặt 3 ngón tay lên mặt trong cẳng tay phía gần nhón tay cái. Sau nhiều năm luyện tập, họ có thể phân biệt được sự thay đổi về nhịp đập và độ nẩy của mạch tương ứng với tình trạng sức khỏe của các cơ quan khác nhau trong cơ thể.

Kỹ thuật này đạt độ chính xác đến ngạc nhiên. Một nhà báo người Áo nói với Epoch Times rằng ông từng không tin một vị y sư Tây Tạng chẩn đoán ông mắc sỏi thận chỉ bằng phương pháp bắt mạch. Một tháng sau, một số viên sỏi gây đau thì ông mới biết vị y sư đã đúng.

Điều chỉnh chế độ ăn và thay đổi lối sống là ưu tiên hàng đầu trong y học Tây Tạng. Tiếp theo mới đến việc bổ sung các thảo dược Tây Tạng, chúng có mặt ở khắp nơi. Có ít nhất từ 3 đến 150 loài cây khác nhau. Những thảo dược được bổ sung có công thức rất chính xác và được bào chế thông qua một quy trình rất phức tạp.

Những thảo dược này rất khác so với thuốc của phương Tây. Các điều kiện như khí hậu, chất lượng đất, lượng mưa, nắng, thời điểm thu hoạch trong năm… đều được xem là những yếu tố quan trọng ảnh hưởng đến công dụng của thảo mộc.

Ngoài ra, trong văn hoá và y học Tây Tạng, việc cầu nguyện được cho là có thể mang lại năng lượng. Họ sẽ đọc Kinh Phật trong suốt quá trình bào chế thuốc nhằm mang lại năng lượng tích cực cho thảo dược.

Chữa bệnh về tinh thần

Sinh ra và lớn lên ở Hoa Kỳ, Tokar là một trong số ít thầy thuốc Tây Tạng đến từ phương Tây. Ông bắt đầu quan tâm đến y học Tây Tạng sau khi thấy một người bạn hồi phục sức khỏe kỳ diệu nhờ phương pháp này.

Người bạn này đã phải chịu đựng các chứng bệnh như lao, viêm khớp dạng thấp, và thấp khớp trong nhiều năm. Sau đó cô được chẩn đoán bị nhiễm trùng xương, viêm xương.

Các bác sĩ tây Y cho biết cô cần điều trị 9 tháng nội khoa sau đó làm phẫu thuật để lấy phần xương bị nhiễm trùng ra. Cô không điều trị theo phương pháp này mà thử chọn y hoc Tây Tạng. Và điều bất ngờ là trong vòng 6 tháng, cô đã phục hồi phần lớn sức khoẻ của mình.

Giải thích về phương pháp chữa bệnh của y học Tây Tạng, bác sĩ Torkar cho biết các phương pháp này có mối liên hệ mật thiết đến sự tu luyện Phật giáo. Khi tâm người ta trở nên an hòa, lương thiện, thì cơ thể vật chất cũng phát sinh cải biến. 

Vì thế một phần thành công của các phương pháp điều trị theo y học Tây Tạng là giúp mọi người hiểu rõ hơn về bản thân mình, cả về sức khỏe thể chất lẫn nội tâm bên trong.

Soehner, một bác sĩ được cấp phép hành nghề Đông y tại thành phố New York, cũng rất ngạc nhiên khi nhận được lời khuyên về phương pháp chữa bệnh từ một thầy thuốc Tây Tạng. 

“Hạnh phúc là khi chúng ta nghĩ cho người khác”.

“Mặc dù điều đó như gáo nước lạnh dội vào mặt tôi, nhưng đó là phương thuốc tốt nhất mà ông ấy có”, cô chia sẻ.

Và kể từ đó, những lời nói của vị thầy thuốc luôn vang lên đúng lúc trong tâm trí cô, đặc biệt là lúc cô điều trị cho bệnh nhân.

“Khi gặp một bệnh nhân, tôi hoàn toàn chìm đắm vào những việc tôi có thể làm để giúp họ. Như thể tôi đã trở nên vô hình trong khoảng thời gian đó…”, Soehner giải thích.

Cô cũng phát hiện công việc tình nguyện viên là một phương pháp rất hiệu quả giúp bệnh nhân có được nhiều không gian hơn và thay đổi quan điểm về các vấn đề của họ.

“Không việc gì có thể thay đổi hoàn toàn nhận thức của một người về vấn đề của bản thân bằng công việc tình nguyện cho những người kém may mắn hơn. Đồng thời công việc đó còn giúp họ nuôi dưỡng một thái độ biết ơn, vốn là một trạng thái chữa bệnh”, Soehner nói.

Hồng Liên biên dịch