Trung Quốc đã hậu thuẫn chế độ Pol Pot ở Campuchia như thế nào?

Nhắc đến Khmer Đỏ, nhiều người vẫn cảm thấy ớn lạnh bởi cuộc diệt chủng mà họ đã gây ra đối với người Campuchia nhiều năm trước. Tuy nhiên, còn có một điều không mấy người biết đến, chính là “ông lớn” hậu thuẫn phía sau cuộc tàn sát này.

Huynh đệ sát cánh

Trong một phát biểu trên truyền hình vào tháng 3/2015, Thủ tướng Trung Quốc Lý Khắc Cường nói: “Là lãnh đạo của một quốc gia, khi thừa kế thành quả từ những người tiền nhiệm, họ cũng cần phải gánh vác trách nhiệm về những tội ác của thế hệ trước”.

Đối chiếu với phát biểu đó, một số nhà sử học độc lập từ Trung Quốc đã nhấn mạnh vai trò của Đảng Cộng sản Trung Quốc (ĐCSTQ) trong tội ác diệt chủng tại Campuchia thời Khmer Đỏ. Nhà sử học Zhang Lifan phát biểu: “Chính quyền Trung Quốc luôn tuyên truyền những việc mà họ thấy có lợi và tránh né những vấn đề mà họ có thể bị chỉ trích, bằng cách kiểm duyệt truyền thông và cấm xuất bản sách”.

Theo bài viết của tác giả Dan Levin trên Thời báo New York, trong thập niên 70, ông Mao Trạch Đông muốn tạo dựng một nước chư hầu trong thế giới các nước đang phát triển để đối chọi với sự ảnh hưởng của Mỹ và Liên Xô. Ông ta đã tìm ra nước láng giềng Campuchia.

Trong một cuộc phỏng vấn, ông Andrew Mertha, tác giả cuốn sách “Brothers in Arms: China’s Aid to the Khmer Rouge, 1975-1979” (tạm dịch: “Huynh đệ sát cánh: Viện trợ của Trung Quốc cho Khmer Đỏ, 1975-1979”) cho biết: “Để chứng tỏ là một thế lực đang trỗi dậy, chính quyền Trung Quốc cần thiết lập vây cánh, và họ chọn Campuchia”.

Từ tháng 4/1975 đến tháng 1/1979, Trung Quốc là đối tác bên ngoài chính yếu của chính phủ Khmer Đỏ. Sau chiến thắng vào tháng 4/1975, các nhà lãnh đạo Khmer Đỏ đã gần như tự động tìm đến Trung Quốc và hắt hủi phương Tây. Ngay sau khi tiến vào Phnom Penh, quân Khmer Đỏ đã đổ về đại sứ quán Liên Xô, bắt trói các nhà ngoại giao Xô Viết và dồn tống họ vào đại sứ quán Pháp để trục xuất về nước cùng các vị khách phương Tây không còn được chào đón khác.

Vào ngày 19/4, Ieng Sary đã công du đến Bắc Kinh và đàm phán với Trung Quốc về một thỏa thuận cung cấp 13.300 tấn vũ khí và sẽ vận chuyển chúng qua cảng Kampong Saom. Bốn ngày sau, ông ta trở lại Phnom Penh cùng một nhóm quan chức và chuyên viên kỹ thuật người Trung Quốc, đem theo các thiết bị liên lạc và những trang bị tối cần thiết cho việc thiết lập một chính phủ mới. Bên cạnh đó, Trung Quốc cũng luôn giành sự ủng hộ hầu như toàn bộ, nhân nhượng về các vấn đề đối ngoại cho chính quyền Khmer Đỏ.

Vào tháng 2/1976, Wang Shanrong quay lại Phnom Penh và ký kết một thoả thuận viện trợ quân sự sâu rộng hơn mà Khmer Đỏ đã khởi động đàm phán với Đặng Tiểu Bình từ tháng 6/1975.

Theo như một tài liệu được đưa ra tại phiên tòa năm 1979, Wang đã thông báo với Bộ trưởng Quốc phòng của Campuchia là Son Sen rằng Trung Quốc có kế hoạch cung cấp 320 cố vấn quân sự; thiết bị radar, pháo phòng không, và một sân bay quân sự; bốn tàu hộ tống và tàu phóng ngư lôi; thiết bị cho một trung đoàn tăng thiết giáp, trung đoàn thông tin, ba trung đoàn pháo binh dã chiến, và một tiểu đoàn cầu phao cho quân đội… Với những hậu thuẫn lớn về mặt vũ khí, lương thực và cả ngoại giao, Trung Quốc đã biến Khmer Đỏ trở thành một lực lượng chính trị có thế lực lớn tại Campuchia lúc bấy giờ.

Theo ông Mertha, Giám đốc chương trình Nghiên cứu Trung Quốc và châu Á Thái Bình Dương tại Đại học Cornell (Mỹ), thì Trung Quốc đã cung cấp ít nhất 90% viện trợ nước ngoài cho Khmer Đỏ, từ lương thực và thiết bị xây dựng đến xe tăng, máy bay và trọng pháo. Thậm chí khi Khmer Đỏ đang tàn sát người dân Campuchia thì các kỹ sư Trung Quốc và các cố vấn quân sự tiếp tục đào tạo đồng minh cộng sản này ở Campuchia. Ông nói: “Nếu không có trợ giúp của chính quyền Trung Quốc thì chính quyền Khmer Đỏ đã không thể tồn tại được 1 tuần”.

Năm 2010, đại sứ Trung Quốc tại Campuchia, Zhang Jinfeng, đã đưa ra lời thừa nhận chính thức hiếm hoi về sự hỗ trợ của Trung Quốc đến Khmer Đỏ, nhưng nói rằng Bắc Kinh chỉ viện trợ “thực phẩm và dụng cụ nông nghiệp như: cuốc, hái”.

Theo lời khai của cựu viên chức Khmer Đỏ, Youk Chhang, một người còn sống sót thời diệt chủng và từng là giám đốc Trung tâm Tài liệu Campuchia, thì khác hẳn: “Các cố vấn Trung Quốc đã ở đây, sát cánh cùng Khmer Đỏ, từ cai ngục đến các lãnh đạo cao nhất. Nhưng chính quyền Trung Quốc chưa bao giờ thừa nhận và xin lỗi về điều này”.

Theo tờ Diplomat, các học giả cho rằng có khoảng 5.000 cố vấn và kỹ thuật viên của Trung Quốc có mặt tại Campuchia thời điểm đó để hỗ trợ chính quyền Khmer Đỏ.

Lao Mong Hay, cựu Giám đốc của Viện Dân chủ Khmer tại Phrom Penh nói: “Trung Quốc nợ người dân Campuchia một lời xin lỗi. Họ đã ủng hộ Khmer Đỏ trước và trong khi nắm chính quyền bất kể điều gì xảy ra với người dân Campuchia”. Theo ông Mong Hay, Trung Quốc đã viện trợ 1 tỷ USD cho Khmer Đỏ trước năm 1979 và thêm 1 tỷ USD nữa sau năm 1979 để họ đánh lại quân Việt Nam ở Campuchia.

Chính quyền Trung Quốc nỗ lực định hình câu chuyện quá khứ của họ ngay từ trong trường học. Bốn cuốn sách giáo khoa lịch sử cấp 3 được dùng rộng rãi nhất tại Trung Quốc đã tránh không đề cập đến chế độ Khmer Đỏ. Họ cũng bỏ qua cuộc chiến xâm lược Việt Nam vào năm 1979, cuộc chiến kéo dài 1 tháng do Đặng Tiểu Bình khai chiến để trừng phạt Việt Nam vì lật đổ chính quyền Khmer Đỏ. Vì vậy đa phần sinh viên đại học Trung Quốc giờ đây không biết gì về cuộc chiến này.

Nguồn gốc tội ác của Khmer Đỏ?

Nguyên nhân của diệt chủng đã được thế giới phân tích kỹ, phần lớn chuyên gia cho rằng chính quyền Pol Pot đã nóng vội thực thi Chủ nghĩa Cộng sản một cách cực đoan và bạo lực. Mong muốn của chính quyền Khmer Đỏ là hoàn thành Chủ nghĩa Cộng sản “trong sạch” trong vài ba năm, tiêu diệt hết những gì khác biệt. Dù vậy nguồn gốc phải xuất phát từ những học thuyết và tư tưởng ảnh hưởng đến Pol Pot từ ban đầu.

Thực tế, Pol Pot là người tôn thờ Mao Trạch Đông. Đầu năm 1965, Pol Pot đến thăm Trung Quốc 4 lần để đích thân nghe Mao Trạch Đông thuyết giảng. Ngay từ tháng 11/1965, Pol Pot đã ở Trung Quốc 3 tháng để đàm luận với các lãnh đạo Trung Quốc về các lý thuyết như “quyền lực chính trị lớn lên từ nòng súng”, “đấu tranh giai cấp”, “chuyên chính vô sản” v.v… Sau đó, những điều này đã trở thành cơ sở cho cách thức Pol Pot cai trị Campuchia.

Sau khi quay trở về Campuchia, Pol Pot đổi tên đảng của mình thành Đảng Cộng sản Campuchia và dựng lên các cơ sở cách mạng theo mô hình quây tròn các thành phố khỏi các vùng nông thôn của ĐCSTQ. Có thể coi Trung Quốc đã ‘xuất khẩu’ những ‘Cách mạng văn hóa’, ‘Đại nhảy vọt’ sang đất nước Campuchia dưới thời Khmer Đỏ.

Sau chiến thắng của Đảng Cộng sản Campuchia năm 1975, Pol Pot đã vội vã bắt đầu thiết lập Chủ nghĩa xã hội — một thiên đường trong xã hội loài người — không có khác biệt giai cấp, không có cách biệt giữa thành thị và nông thôn, không có tiền tệ và thương mại. Cuối cùng thì, các gia đình đã bị xé nát và thay thế bằng các đội lao động nam và các đội lao động nữ.

>>> Lãnh đạo Khmer Đỏ: “Diệt chủng” là thuật ngữ do Việt Nam chế ra

Tất cả đều phải làm việc và ăn chung, và mặc các bộ quần áo đồng phục cách mạng màu đen hoặc quần áo bộ đội. Các cặp vợ chồng chỉ được gặp nhau một tuần một lần khi được duyệt. Tuyên bố rằng đất nước bắt đầu lại từ đầu và gọi là “Năm số 0”, Pol Pot đã cách ly người dân khỏi thế giới và biến các thành phố trở lên hoang vắng, loại bỏ tiền tệ và sở hữu cá nhân, loại bỏ tôn giáo và thiết lập các hợp tác xã nông thôn. Bất cứ ai bị coi là trí thức đều bị giết, ngay cả những người đeo kính hoặc biết ngoại ngữ. Các bệnh viện và các bác sỹ cũng bị xóa sổ.

ĐCSTQ không chỉ ảnh hưởng đến Khmer Đỏ về tư tưởng mà còn các biện pháp thực thi bạo lực. Các nhà tù thời Khmer Đỏ nổi tiếng các hình thức tra tấn và giết người vô tội vạ. Nhưng ít người biết rằng chính các “các chuyên gia và các kỹ thuật viên chuyên nghiệp” của chính quyền Trung Quốc đã truyền dạy cho Khmer Đỏ tất cả các cách tra tấn này. Trung Quốc thậm chí còn đào tạo những người chụp ảnh để chuyên chụp ảnh các tù nhân trước lúc họ bị giết chết để lưu lại làm hồ sơ hoặc để giải trí. Các hình thức tra tấn khủng khiếp còn được ĐCSTQ tiếp tục khai thác trong nhà tù ở chính đất nước họ trong nhiều năm về sau.

Tội ác lớn hơn “diệt chủng” ngay tại Trung Quốc

Rõ ràng là, nếu tội ác diệt chủng của Khmer Đỏ mà không dựa vào các lý thuyết và hỗ trợ vật chất của ĐCSTQ, thì nó đã không thể thực hiện được. Như vậy Trung Quốc đã đóng vai trò lớn trong việc 1,7 triệu người dân Campuchia bị giết hại dã man, một trong nhưng vụ tàn sát lớn nhất của thế kỷ 20.

Nhưng, thực ra sau đó ĐCSTQ còn trực tiếp gây ra một tội ác còn lớn hơn vậy, tại chính đất nước của họ, từ năm 1999. Một quyết định đàn áp vô lý của Giang Trạch Dân (Tổng Bí thư ĐCSTQ lúc bấy giờ), khiến tất cả bộ máy tuyên truyền, an ninh, công an, quân đội được huy động để đàn áp những người tập luyện Pháp Luân Công (theo thống kê có khoảng 70-100 triệu học viên Pháp Luân Công tại Trung Quốc vào năm 1999).

Sự kiện này đã khiến một phần mười dân số Trung Quốc bị đàn áp dã man dưới nhiều hình thức và một phần tư ngân sách cả nước được dùng cho cuộc đàn áp trong hơn chục năm qua. Tội ác còn lớn hơn nữa khi có khoảng 2 triệu học viên Pháp Luân Công bị giết hại dã man, bị mổ sống để lấy nội tạng phục vụ cho ngành công nghiệp Ghép tạng người, mang lại hàng tỷ USD cho ngân sách Trung Quốc.

Khi tội ác bị phơi bày, người Trung Quốc chắc hẳn cũng nhìn rõ một “Khmer Đỏ” trong lịch sử của họ, nhiều “cánh đồng chết” trên đất nước của họ, và nhiều kẻ “Pol Pot” trong hàng ngũ lãnh đạo đất nước họ.

TinhHoa tổng hợp