Thị trường khách du lịch đường bộ Trung Quốc tại Quảng Ninh: Hỗn loạn vì nội đấu, ngoại ép

Kỳ 1: Tour 3 ngày, 4 đêm giá… 0 đồng

Cách đây vài năm, các Cty lữ hành trong nước thường được hưởng ít nhất 100 NTD/khách ngay khi nhận khách từ các đối tác Trung Quốc (TQ). Nhưng rồi, trong cuộc cạnh tranh không lành mạnh, trước sức ép của các đối tác TQ, số tiền hưởng trên đầu khách cứ giảm dần, rồi xuống âm vài chục, tới vài trăm NDT; thậm chí nhiều Cty sẵn sàng nhận với giá… 0 đồng/tour/khách.

Đua nhau đại hạ giá

Ước tính mỗi năm có trên 200.000 khách đường bộ TQ vào du lịch VN qua cửa khẩu quốc tế Móng Cái. Nếu tính từ khi đặt chân đến cửa khẩu Móng Cái, giá tour trọn gói 3 ngày + 4 đêm ở VN ít nhất phải 600 NDT/khách (tương đương 2,2 triệu đồng). Tuy nhiên, dần dần các đối tác TQ tìm mọi cách ép các Cty lữ hành VN liên tục giảm giá nếu muốn nhận khách của họ. Biết lỗ ngay từ khi nhận khách, nhưng Cty này từ chối thì đã có vô số các Cty khác sẵn sàng lao vào, khiến tất cả thi nhau đại hạ giá.

Điều kỳ lạ là, số lỗ/đầu khách càng ngày càng lớn do sự giành giật lẫn nhau giữa các Cty lữ hành trong nước trong cuộc cạnh tranh điên cuồng do các đối tác TQ. Gần đây, cuộc cạnh tranh lên tới đỉnh điểm khi để được đối tác giao khách, nhiều Cty nhận lại với giá 0 đồng/khách. “Một số đối tác TQ còn lập cả cty bên Móng Cái, nhưng cho phía mình đứng tên để hành nghề; hoặc hỗ trợ kinh phí bên mình lập Cty, rồi trừ dần tiền sau mỗi tour. Chỉ cần một vài Cty “nghe lời”, các đối tác TQ hoàn toàn có thể thao túng cả thị trường” – một giám đốc Cty lữ hành giấu tên cho biết. Theo vị này, hiện phía bên TQ chỉ có 4 – 5 cá nhân đang điều hành đưa đón khách đường bộ TQ, nhưng đang toàn quyền quyết định giá cả, thị trường.

Để chấn chỉnh, các Cty lữ hành trong nước xin thành lập các CLB chuyên đón khách đường bộ TQ tại Quảng Ninh. Tuy nhiên, chỉ một thời gian ngắn sau, các đối tác TQ dễ dàng xé lẻ các CLB. Không những thế, thị trường mỗi ngày một bấn loạn hơn, bất chấp đơn thư, kiến nghị, khiếu nại của các Cty làm ăn chân chính gửi tới tất cả các cơ quan, ban, ngành, chính quyền…

Gánh nặng trên đôi vai hướng dẫn viên

Có thể khẳng định, hiện 4 – 5 Cty lữ hành còn làm ăn hữu hảo được với các đối tác TQ đều chỉ lấy mức giá tượng trưng khi nhận khách. Ngay sau đó, các Cty bán lại cho các hướng dẫn viên (HDV) với giá ít nhất 280 NDT/khách/tour. Số tiền này (khoảng 1 triệu VND) không đủ cho một tour dài ngày, nhưng các chủ DN không cần biết, sau tour, các HDV phải nộp lại tiền cho Cty.

Phải khó khăn lắm, chúng tôi với tiếp cận được anh L.T.T – một HDV thuộc diện cự phách chuyên nghề “chăn” khách tại Quảng Ninh. Anh kể, trong hành trình 3 ngày, 4 đêm ấy, HDV phải tự bỏ tiền lo ăn, nghỉ, tham quan… cho tất cả du khách. Vì thế, xe bắt đầu lăn bánh từ cửa khẩu Móng Cái cũng là lúc các HDV phải động não, bày binh bố trận để kiếm tiền. Đầu tiên là mời khách mua hàng, ghé các trạm dừng chân nghỉ để ăn phần trăm, trong đó có hai điểm của đối tác TQ tại Móng Cái. “Cách gỡ gạc tốt nhất vẫn là mời khách mua vé tham quan điểm du lịch. Bằng mọi cách phải thuyết phục khách thăm ít nhất một cảnh điểm thì mới có thể hòa vốn” – T chia sẻ.

Mỗi cảnh điểm, HDV thu của khách trên 500 NDT, trong khi giá thực chỉ bằng một nửa. Chiêu thức mời chào hết sức linh hoạt, nhưng công thức chỉ có một: Mềm mỏng không được thì chuyển sang dọa dẫm, hành hạ. Dịp tết năm 2014, hơn 100 khách Hồng Kông (TQ)của Cty du lịch Khang Thái bị bỏ rơi tại Hạ Long cũng bởi lý do: Khách không mua vé tham quan, HDV biết không đủ tiền bù đắp chuyến đi…

Chưa hết, theo hợp đồng, khách được ở khách sạn 3 sao, nhưng thực chất chỉ ở… nhà nghỉ, với giá 150.000 đồng/phòng. Một bữa ăn theo quy định thấp nhất 70.000 – 80.000 đồng, nhưng thực chất chỉ 35.000 – 40.000 đồng. Tuy vậy, HDV không được hưởng trọn tiền hoa hồng hay tiền “rút ruột” tour… mà phải chia cho HDV TQ đi cùng; thậm chí, tùy từng trường hợp, phải chia cho chủ Cty và đối tác TQ.