Tại sao bị đề nghị 7-8 năm tù, cựu thứ trưởng Y tế Trương Quốc Cường lại được giảm xuống còn 4 năm tù?

Sau khi nói lời sau cùng, đề nghị tòa xem xét ra mức án không mang thêm đau khổ cho mình và gia đình, chiều ngày 19/05, cựu thứ trưởng Y tế Trương Quốc Cường đã được tòa xét thái độ thành khẩn và đề nghị mức án 4-5 năm tù, giảm 3 năm so với án đề nghị trước đó, 7 – 8 năm.

Theo báo Tiền Phong, vào chiều ngày 19/05,  sau 1 tuần xét xử và nghị án, Tòa án nhân dân Hà Nội đã tuyên phạt cựu Thứ trưởng Bộ Y tế Trương Quốc Cường 4 năm tù về tội ‘Thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng’, liên quan đến vụ buôn bán hàng giả là thuốc chữa bệnh mang nhãn mác Health 2000 Canada.

HĐXX cho biết, đã cân nhắc đến thái độ ăn năn hối cải của bị cáo Trương Quốc Cường, cân nhắc đến quá trình công tác bị cáo được nhiều huân huy chương, hiện bị cáo đang phải điều trị bệnh và đã tác động để gia đình khắc phục một phần hậu quả.

Cụ thể, trước khi tuyên án, HĐXX bất ngờ quay lại tranh tụng để thẩm vấn, làm rõ thêm một số nội dung. Đồng thời, đại diện VKS cùng cấp cũng công bố một số diễn biến mới. Trong đó, ông Cường được HĐXX ghi nhận nhiều tình tiết giảm nhẹ như hoàn toàn nhận thức sai phạm, hợp tác cơ quan điều tra, tự nguyện nộp 1,8 tỷ đồng khắc phục hậu quả, đang điều trị bệnh… Do đó, cơ quan công tố đề nghị tòa tuyên bị cáo Trương Quốc Cường 4 – 5 năm tù, giảm 3 năm so với án đề nghị trước đó, 7 – 8 năm.

Cuối cùng cựu thứ trưởng Trương Quốc Cường bị tuyên phạt 4 năm tù giam và bị cấm đảm nhiệm các chức vụ, hành nghề liên quan y – dược trong vòng 3 năm sau khi chấp hành sau bản án, theo báo Vnexpress.

Tại tòa, 13 bị cáo khác lần lượt nhận mức án từ 2 đến 20 năm tù về các tội danh khác nhau. Trong đó, bị cáo Lê Đình Thanh (cựu công chức Cục Hải quan TP.HCM) 2 năm tù. Bị cáo Nguyễn Việt Hùng (cựu Phó Cục trưởng Cục Quản lý Dược) 3 năm tù. Các bị cáo này bị truy tố về hành vi ‘Thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng’.

Cựu Trưởng phòng Đăng ký thuốc, Cục Quản lý Dược, bị cáo Phạm Hồng Châu, bị tuyên phạt 4 năm tù. Bị cáo Nguyễn Thị Thu Thủy, cựu Phó trưởng Phòng Quản lý giá thuốc, Cục Quản lý Dược, cũng bị tuyên 4 năm tù. Hai bị cáo này bị truy tố cùng tội danh ‘Lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong khi thi hành công vụ’.

Nhóm bị cáo bị truy tố về tội ‘Buôn bán hàng giả là thuốc chữa bệnh’, gồm: 

– Bị cáo Nguyễn Minh Hùng, cựu Chủ tịch HĐQT kiêm Tổng Giám đốc Công ty VN Pharma, bị tuyên 18 năm. Cộng với bản án 17 năm tù ở giai đoạn một của vụ án, bị cáo Hùng lĩnh tổng cộng 30 năm tù. 

– Bị cáo Võ Mạnh Cường, cựu Giám đốc Công ty TNHH Thương mại hàng hải quốc tế H&C 20 năm tù. Cộng thêm 20 năm tù ở bản án khác, bị cáo Võ Mạnh Cường cũng lĩnh tổng cộng 30 năm tù. 

– Bị cáo Nguyễn Trí Nhật, cựu Phó Tổng Giám đốc Công ty VN Pharma bị tuyên 16 năm tù. Tổng hợp với bản án cũ, bị cáo này phải thi hành mức án 28 năm tù.

– Bị cáo Ngô Anh Quốc, cựu Phó Tổng Giám đốc Công ty VN Pharma bị tuyên 15 năm tù. Cộng bản án cũ, bị cáo Anh Quốc phải thi hành mức án là 30 năm. 

– Bị cáo Phạm Anh Kiệt, cựu Tổng Giám đốc Công ty TNHH Một thành viên Dược Sài Gòn bị tuyên 14 năm tù. Cộng với bản án cũ, bị cáo Kiệt sẽ phải thi hành mức án là 17 năm.

– Bị cáo Phan Cẩm Loan, cựu Phó trưởng Phòng Xuất nhập khẩu Công ty VN Pharma bị tuyên 8 năm tù. Cộng với bản án cũ, bị cáo Loan phải thi hành tổng mức án là 15 năm.

– Bị cáo Lê Thị Vũ Phương, cựu Kế toán Trưởng Công ty VN Pharma bị tuyên 8 năm tù. Cộng bản án cũ, bị cáo phải thi hành mức án là 13 năm. 

– Bị cáo Phạm Quỳnh Trang, cựu nhân viên Công ty TNHH Thương mại hàng hải quốc tế H&C bị tuyên 7 năm tù. Cộng bản án cũ, bị cáo phải thi hành mức án là 11 năm. 

– Bị cáo Nguyễn Thị Quyết, cựu nhân viên Phòng Xuất nhập khẩu Công ty VN Pharma, bị tuyên 6 năm tù.

Ngoài hình phạt tù cho 14 bị cáo, tòa sơ thẩm tuyên buộc nhóm bị cáo tại VN Pharma phải liên đới bồi thường 31 tỷ đồng tiền thu lời bất chính do nâng khống giá thuốc Health 2000.

HĐXX nhận định, hành vi phạm tội của các bị cáo là đặc biệt nguy hiểm cho xã hội vì hàng hóa đưa vào Việt Nam bán chưa rõ nguồn gốc là thuốc chữa bệnh cho con người, đây là loại hàng đặc biệt do Nhà nước quản lý. 

Còn nhiều đối tượng chưa bị khởi tố

HĐXX cho rằng, để xảy ra vụ việc trên, Bộ Y tế cần xem xét lại toàn bộ quy trình thẩm định thuốc, đặc biệt là các loại do nước ngoài sản xuất; đồng thời cần có biện pháp rà soát, đánh giá các loại thuốc nhập khẩu để xem xét giá, sao cho người dân được sử dụng mức hợp lý nhất.

Ngoài ra, nhóm cán bộ hải quan cũng có trách nhiệm rất lớn vì không thực hiện đúng chức trách, cho thông quan nhiều thuốc giả. Vì vậy, HĐXX kiến nghị cơ quan điều tra cần làm rõ trách nhiệm các cán bộ hải quan khác, xử lý nghiêm sai phạm nếu có. Đây là vụ án rất phức tạp bởi có sự móc nối giữa các đối tượng nước ngoài với các đối tượng trong nước để đưa thuốc giả vào Việt Nam tiêu thụ nên còn nhiều đối tượng chưa bị khởi tố. Về vấn đề này, tòa án sẽ kiến nghị tiếp tục xử lý. “Việc tòa không đề cập những người này không phải là thiếu sót, cũng không phải là bỏ lọt tội phạm”, bản án nêu.

Được biết, bản án xác định, từ năm 2008 – 2010, Nguyễn Lê Xuân Khang (người Việt Nam quốc tịch Canada) bàn với Nguyễn Minh Hùng (cựu chủ tịch HĐQT, Tổng giám đốc Công ty cổ phần VN Pharma) làm giả hồ sơ các thuốc mang nhãn mác Health 2000 Canada để nhờ 2 công ty đứng tên xin cấp số đăng ký.

Một số cán bộ Cục Quản lý Dược vì ‘thiếu trách nhiệm hoặc có động cơ cá nhân’ đã làm trái công vụ trong quá trình thẩm định, xét duyệt. Vì thế, 7 loại thuốc giả nhãn mác Health 2000 Canada được cấp số đăng ký.

Từ đây, một số lượng lớn tân dược được buôn bán, nhập khẩu bằng nhiều hợp đồng và phụ lục, chứng từ giả.

Tại vụ án này, tổng lượng thuốc nhập 838.100 hộp, trị giá hơn 1,2 triệu USD, được nâng khống thành hơn 2,5 triệu USD, tương đương 54 tỷ đồng. Số thuốc giả đã được VN Pharma bán cho các doanh nghiệp, bệnh viện, nhà thuốc hơn 600.000 hộp, thu lợi bất chính hơn 31,5 tỷ đồng.

Trong vụ án, Nguyễn Lê Xuân Khang được xác định trực tiếp thỏa thuận mua bán 6 thuốc giả nhãn mác Health 2000 Canada cho 5 doanh nghiệp trong nước thông qua 36 hợp đồng, tổng gần 1,6 triệu hộp, trị giá 4,6 triệu USD (tương đương 94,6 tỷ đồng). Hiện Khang bỏ trốn, cơ quan điều tra sẽ tiếp tục xử lý khi bắt được.

Về phần cựu thứ trưởng Bộ Y tế Trương Quốc Cường, cơ quan điều tra xác định, trong giai đoạn xảy ra vụ án, năm 2008-2014, với vai trò Cục trưởng Quản lý Dược, Phó chủ tịch thường trực Hội đồng xét duyệt thuốc, ông Cường bị cáo buộc thực hiện không đúng, không đầy đủ trách nhiệm được giao, thiếu giám sát dẫn đến hậu quả 6/7 loại thuốc giả được nhập khẩu và tiêu thụ, với trị giá hơn 148 tỷ đồng.

Cơ quan chức năng cho rằng dù nhận được thông tin về thuốc Health 2000 Canada không rõ nguồn gốc, xuất xứ, ông Cường không chỉ đạo đình chỉ lưu hành, thu hồi, tiêu hủy. Điều này dẫn đến hậu quả các cơ sở y tế trong nước tiếp tục sử dụng Health 2000 Canada để điều trị…

Vũ Tuấn (t/h)